Xe ùn tắc xe tại cửa khẩu, hàng không thể xuất sang Trung Quốc là vấn đề nóng được dư luận quan tâm thời gian vừa qua.
Xe ùn tắc tại cửa khẩu, áp lực vô cùng lớn
Chiều ngày 26/12, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì cuộc họp trực tuyến với các bộ, ngành, địa phương trong việc tháo gỡ khó khăn xuất nhập khẩu hàng hóa qua các tỉnh biên giới phía Bắc.
Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, tính đến 25/12/2021, số lượng xe ùn tắc tải cửa khẩu thống kê như sau: Quảng Ninh: 1.555 xe, Lạng Sơn: 4.204 xe. Việc này đã gây thiệt hại không ít cho doanh nghiệp và người dân. Trong số đó, hàng nông sản có đến 80% là các mặt hàng dễ hư hỏng.
Nói về nguyên nhân cửa việc xe ùn tắc tại cửa, ông Trần Quốc Khánh – Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết là do thủ tục giao nhận chặt chẽ hơn, quy trình kiểm dịch phức tạp hơn và lái xe của Việt Nam cũng không được vào nội địa Trung Quốc.
Ngoài ra, nguyên nhân chủ quan do Việt Nam sản xuất nông nghiệp không theo tín hiệu, nhu cầu thị trường. Chủ yếu xuất khẩu theo đường tiểu ngạch mà không xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc.
Được biết, tình hình xe ùn tắc tại cửa khẩu đã được cơ quan chức năng liên tục khuyến cáo nhưng hàng vẫn được lên cửa khẩu khiến cho tình trạng ùn tắc trở nên nghiêm trọng hơn.
Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, các doanh nghiệp chưa chú trọng thị trường 100 triệu dân trong nước. Biết được tình trạng ùn ứ hàng hóa, các doanh nghiệp vẫn tiếp đưa lên biên giới. Trong khi đó, Bộ đã chỉ đạo các cơ quan trực thuộc tìm cách tăng cường tiêu thụ ở thị trường nội địa như chợ, siêu thị, thương mại điện tử.
Ngoài ra, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên còn cho rằng, các địa phương, hiệp hội cũng như doanh nghiệp, người dân cần khẩn trương chuyển đổi phương thức sản xuất, theo quy hoạch, có kế hoạch, bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng, thường xuyên theo dõi tín hiệu thị trường.
Theo lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn cho biết, 1 tháng nay ở các của khẩu vô cùng áp lực. Ông Hồ Tiến Thiệu – Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho hay, 1 tháng qua đã tiến hành hội đàm 50 cuộc ở tất cả các cấp. Bản thân ông cũng viết thư trao đổi với lãnh đạo tỉnh Quảng Tây, đề nghị tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh thông quan hàng hóa.
Tại cuộc họp, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn cũng như nhiều ý kiến cho rằng, các doanh nghiệp trước mắt cần điều tiết và hạn chế đưa hàng hóa xuất khẩu lên biên giới. Công tác phòng, chống dịch bệnh gồm có khử khuẩn xe chở hàng, xét nghiệm thường xuyên cho tài xế, thiết lập vùng an toàn dịch bệnh… cần được tăng cường.
Thiết lập vùng xanh tại khu vực biên giới
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho hay, Chính phủ đã có nhiều cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương để có những chỉ đạo kịp thời trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy lưu thông hàng hóa, phục hồi sản xuất, đặc biệt là tình trạng ùn ứ xe container ở khu vực cửa khẩu. Tuy nhiên, tình hình chưa được cải thiện, giải quyết triệt để. Theo ông, cần phải có giải pháp, cả trước mắt và dài hơi.
Trước mắt, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương, các cơ quan cũng như địa phương biên giới phối hợp làm việc chặt chẽ với các đơn vị liên quan phía Trung Quốc nhằm tạo điều kiện thông quan hàng hóa một cách thuận lợi giữa 2 bên. Trong đó ưu tiên các mặt hàng nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước, các xe hàng, container đang trong tình trạng ùn ứ.
Chủ tịch UBND của các địa phương đang có xe bị ùn tắc tại cửa khẩu cần thông báo một cách rộng rãi về tình hình thông quan. Trong đó, xác định số lượng xe có thể vận tải hàng hóa lên cửa khẩu mỗi ngày và tiến hành kiểm soát chặt chẽ, không gây ùn tắc tại cửa khẩu. Theo Phó thủ tướng, thời gian này, được quyền gửi thông báo đến các địa phương, doanh nghiệp không đưa hàng hóa đến.
Giải pháp về lâu dài, Bộ Y tế cùng với Hải quan và UBND các tỉnh cùng nhau phối hợp với các bộ, ngành liên quan tạo ra các “vùng xanh”, “luồng xanh” an toàn dịch bệnh tại khu vực biên giới nhằm đẩy nhanh tốc độ lưu thông hàng hoá qua cửa khẩu một cách an toàn… Bộ Y tế tiến hành nghiên cứu để ban hành các tiêu chuẩn, điều kiện cũng như quy trình để hình thành vùng xanh, luồng xanh.
Các địa phương tiến hành tổ chức hội nghị với các doanh nghiệp. Mục đích để thông tin kịp thời, giúp doanh nghiệp và người dân chủ động sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ hàng hóa tại chỗ, bảo quản, đóng gói hàng hóa tại chỗ sao cho cho tốt…
Các địa phương đặc biệt cần hướng dẫn, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp chuyển đổi cách thức sản xuất gắn hàng hóa với thị trường, tuân thủ tiêu chuẩn chặt chẽ về an toàn thực phẩm, nguồn gốc hàng hóa.
Mở rộng thị trường và giảm sự phụ thuộc vào thị trường truyền thống. Hạn chế rồi tiến tới chấm dứt các hoạt động thương mại theo kiểu đường mòn, lối mở. Thay vào đó, đẩy mạnh phân phối hàng hóa, tiêu thụ sản phẩm trong nước. Tiến hành khai thác triệt để dư địa của thị trường nội địa gần 100 triệu dân. Bảo quản và quản lý hàng hóa bằng việc đầu tư hệ thống cơ sở vật chất, hạ tầng logistics…
Xem thêm: Hơn 6.000 container ùn ứ ở biên, doanh nghiệp “ngồi trên đống lửa”
Cát Anh (T/h)