Trong thời điểm này, trước tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, một bộ phận người lao động đã chọn nhận bảo hiểm xã hội một lần. Điều này trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi trước mắt cũng như lâu dài của người lao động.
Lý do hiện nay, nhiều người lao động (NLĐ) lựa chọn nhận bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần do khó khăn khi tìm lại việc làm trong thời điểm dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (Covid-19) bùng phát. Vì gánh nặng mưu sinh, NLĐ mong muốn có một khoản chi tiêu trước mắt để trang trải cuộc sống.
Bên cạnh đó, một bộ phận NLĐ vẫn còn quan niệm “trẻ cậy cha, già cậy con”.Họ chưa hình thành thói quen tự bảo đảm an sinh xã hội khi về già. Nếu chọn đóng BHXH, khi hết tuổi làm việc, người lao động có lương hưu, chủ động với cuộc sống của mình, không phụ thuộc vào con cái.
Việc NLĐ ra khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng quan tâm, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ, mà còn ảnh hưởng đến mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ thực hiện an sinh xã hội cho toàn dân, không để ai ở lại phía sau. Nhận BHXH một lần chỉ có thể giải quyết nhu cầu kinh tế trước mắt, nhưng về lâu dài, sẽ rất thiệt thòi cho NLĐ khi hết tuổi lao động.
7 lý do cần cân nhắc khi nhận Bảo hiểm xã hội một lần
Vừa qua, Bảo hiểm xã hội TP.HCM đã đưa ra 7 lý do mà người lao động cần cân nhắc được, mất khi nhận BHXH một lần, tránh “lợi trước mắt, thiệt lâu dài”.
Khi lựa chọn hưởng BHXH một lần, các quyền lợi của NLĐ sẽ bị hạn chế hơn so với khi hưởng lương hưu. Cụ thể như:
- Thứ nhất, số tiền khi nhận bảo hiểm xã hội một lần ít hơn nhiều so với số tiền đã đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể, một năm mức đóng bằng 22% x 12 tháng = 2,64 tháng lương. Trong khi đó, người lao động chỉ nhận được số tiền bảo hiểm xã hội một lần tương ứng 1,5 tháng lương cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng lương cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
- Thứ hai: Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần không được tính thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ khác.
- Thứ ba: Người dân mất cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng khi hết tuổi lao động hoặc nếu đủ điều kiện hưởng thì mức hưởng lương hưu thấp, do bị trừ đi thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã nhận một lần.
- Thứ tư: Người lao động không có lương hưu hằng tháng để trang trải cuộc sống khi về già và phải sống phụ thuộc vào con cái hoặc người thân khi không còn khả năng lao động.
- Thứ năm: Mất cơ hội tham gia BHYT 5 năm liên tục để được hưởng quyền lợi với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao và thuốc đắt tiền.
- Thứ sáu: Mất cơ hội được cấp thẻ BHYT miễn phí (với mức hưởng 95% chi phí khám chữa bệnh) trong suốt thời gian hưởng lương hưu để chăm sóc sức khoẻ.
- Thứ bảy: Thân nhân không được hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất nếu người đã nhận bảo hiểm xã hội một lần không may qua đời.
Như vậy, khi NLĐ nhận BHXH một lần, NLĐ sẽ thiệt thòi khi chưa đến tuổi nghỉ hưu đã tiêu hết tiền dưỡng già. Để đến khi về già, không được hưởng hưu trí, họ phải phụ thuộc vào con, cháu và xã hội; nếu không may bị bệnh, không có thẻ BHYT, họ còn phải đối mặt với nguy cơ không chi trả nổi chi phí KCB chỉ sau một lần mắc bệnh và nằm viện thời gian dài, từ đó phải đối mặt với tình trạng nghèo đói, kiệt quệ, trở thành gánh nặng đối với gia đình và xã hội.