Dù thu lợi nhuận còn lớn hơn cả buôn ma túy, nhưng việc buôn lậu lươn thủy tinh được ví là tội ác nghiêm trọng đối với động vật hoang dã.
Lươn thủy tinh được ví như “vàng trắng”
Theo AFP, ước tính của SEG – Tổ chức Nhóm lươn bền vững, 23% số lượng lươn thủy tinh ở châu Âu mỗi năm khi trôi dạt vào bờ biển của lục địa này đã bị buôn lậu sang châu Á, trong đó chủ yếu là Trung Quốc.
Cụ thể, các nhà khoa học cho rằng, các bờ biển của khu vực này đón khoảng 440 tấn lươn châu Âu mỗi năm. Nhưng theo như cơ quan thực thi pháp luật của EU (Europol), năm 2018, 100 tấn lươn đã bị xuất khẩu trái phép sang châu Á. Theo đánh giá của ông Andrew Kerr – Chủ tịch SEG thì đây là vụ phạm tội lớn nhất hành tinh đối với động vật hoang dã.
Năm 2010, Liên minh châu Âu (EU) đã cấm mọi hoạt động xuất khẩu lươn thủy tinh ra khỏi biên giới chung. Vào năm 2007, giống lươn châu Âu được đưa vào phụ lục II của Công ước về buôn bán quốc tế các loài nguy cấp (CITES). Giống lươn này còn nằm trong danh sách các loài sinh vật cực kỳ nguy cấp của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. Những “người anh em” của chúng ở Nhật Bản, Mỹ cũng chỉ xếp sau một hạng.
Tuy nhiên, lươn thủy tinh vốn được ví von là “vàng trắng” bởi độ quý cũng như mức giá trên trời của nó. Trong quá trình di chuyển dọc theo chuỗi cung ứng, giá của lươn thủy tinh đã tăng theo cấp số nhân.
Theo ông Kerr, tại châu Âu, một con lươn thủy tinh được trả 0,1 euro, tương đương với gần 3.000 đồng. Nhưng khi cập bến Hong Kong (Trung Quốc), giá của nó đã là 1 euro. Và sau 1 năm nuôi nhốt, giá của lươn thủy tinh đã là 10 euro. Đó chính là lý do, ngành buôn lậu lươn trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết khi lợi nhuận của nó còn lớn hơn buôn lậu ma túy, súng đạn hoặc con người.
Thủ đoạn trắng trợn của những kẻ buôn lậu lươn thủy tinh
Ước tính, doanh thu hàng năm của ngành buôn lậu lươn thủy tinh từ châu Âu sang châu Á là 3,3 tỷ USD.
Để có sẵn nguồn cung cho người tiêu dùng, những kẻ buôn lậu đã tiến hành đánh bắt và nuôi con non của lươn thủy tinh. Do việc sụt giảm nguồn dự trữ đối với giống lươn Nhật Bản, các trang trại trong khu vực Đông Á đã phải nhập khẩu lươn thủy tinh từ châu Âu và châu Mỹ, sau đó nuôi nhốt chúng đến khi trưởng thành và đem đi tiêu thụ.
Số lươn tiêu thụ ở Nhật Bản hiện nay hầu hết có nguồn gốc từ các trang trại nuôi trồng thủy sản. Số lươn đánh bắt ngoài tự nhiên chỉ chiếm phần tỷ lệ rất nhỏ. Và chính thực trạng khan hiếm đã khiến giá cả của giống lươn thủy tinh tăng vọt.
Trong mùa đánh bắt năm 2019 – 2020, 108 người buôn lậu lươn đã bị bắt giữ tại 19 quốc gia, trong đó 56 người có quốc tịch Tây Ban Nha, 26 đối tượng mang quốc tịch Pháp.. Các nhà chức trách đã tiến hành tịch thu gần 2 tấn lươn thủy tinh, trị giá 6,2 triệu euro.
Sự thật là, dịch bệnh Covid-19 đã làm gián đoạn phương thức buôn lậu lươn khi đường bay quốc tế bị hạn chế. Trước đó, những kẻ buôn lậu thường giấu lươn trong hành lý bay. Chúng được đựng trong những chiếc túi chứa đầy nước và oxy, sau đó, được đưa từ châu Âu sang Trung Quốc.
Sau này, những kẻ buôn lậu đã tìm ra cách vận chuyển lươn khi không đi máy bay nhiều nữa. Hồi tháng 11, Europol tuyên bố, nhiều hành khách trước đây bị bắt vì giấu lươn trong vali hành lý. Tuy nhiên năm qua, họ đã thay thế bằng các khoang chở hàng hóa.
Cát Anh (T/h)