Bộ Kinh tế và Năng lượng Liên bang Đức mới đây đã công bố báo cáo dự báo kinh tế, hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Đức năm nay xuống 2,6%. Do chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như chuỗi cung ứng và nguyên liệu thiếu hụt, xu hướng cắt giảm sản lượng của các công ty sản xuất Đức trong quý IV sẽ tiếp tục. Bên cạnh những yếu tố bất lợi ở cấp độ kinh tế toàn cầu, Đức còn có nguy cơ bùng phát dịch trở lại, nền kinh tế Đức sẽ phải đối mặt với tình hình trầm trọng trong mùa đông năm nay.
Đức hạ kỳ vọng tăng trưởng kinh tế
Mới đây, Bộ Kinh tế và Năng lượng Liên bang Đức, Ngân hàng Liên bang Đức và các viện nghiên cứu kinh tế lớn đã hạ kỳ vọng tăng trưởng kinh tế Đức trong năm nay. Trong số đó, Bộ Kinh tế và Năng lượng Liên bang Đức dự kiến sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế năm nay ở mức khoảng 3,5% trong tháng 4, và hiện đã được điều chỉnh xuống 2,6%.
Một số tổ chức nghiên cứu kinh tế của Đức đã cùng nhau công bố số liệu và đã hạ kỳ vọng vào kinh tế vĩ mô của Đức trong năm nay xuống 2,4%. Trong báo cáo hàng tháng mới nhất của ngân hàng Bundesbank chỉ ra rằng dự báo tăng trưởng kinh tế 3,7% trong năm nay có thể sẽ được điều chỉnh giảm một lần nữa.
Khi nguồn cung nguyên liệu bị thắt chặt và giá cả tăng cao, các công ty Đức dần tỏ ra bi quan về kết quả hoạt động của mình trong năm nay. Chỉ Số Môi Trường Kinh Doanh Ifo đã giảm trong 4 tháng liên tiếp. Chỉ số này được coi là một trong những chỉ số tham chiếu chính về tình hình kinh tế Đức. Ngoài ra, Chỉ số nhà quản trị mua hàng IHS Markit cũng giảm xuống 52 điểm, giá trị thấp nhất trong 8 tháng.
Chỉ số thịnh vượng kinh tế của Viện Kinh tế Đức (DIW) cũng giảm đáng kể trong quý IV. Dữ liệu mới đây do viện công bố cho thấy chỉ số thịnh vượng giảm 6 điểm so với quý 3 xuống 101 điểm. Theo dự báo của cơ quan, nền kinh tế Đức chỉ tăng trưởng 0,5% trong quý IV năm nay. Các chuyên gia cho rằng do nhiều yếu tố như chuỗi cung ứng và nguyên liệu thô, năng lực sản xuất của ngành sản xuất Đức chưa thể phát huy hết hết.
Tình trạng đơn hàng lớn, giao lẻ tẻ diễn ra khá phổ biến ở các công ty Đức. Trong bối cảnh tình trạng thiếu nguyên liệu chưa có dấu hiệu giảm bớt như hiện nay, xu hướng cắt giảm sản lượng của các công ty sản xuất Đức trong quý IV sẽ tiếp tục.
Chuỗi cung ứng và vấn đề năng lượng khiến nền kinh tế Đức kém lạc quan
Đánh giá của Bundesbank cho thấy nền kinh tế Đức khó có khả năng sẽ trở lại mức trước khi xảy ra dịch bệnh trong năm nay. Nếu các vấn đề như chuỗi cung ứng và giá nguyên liệu được giải quyết vào mùa hè tới, nền kinh tế Đức có thể có hy vọng phục hồi trở lại trong năm tới. Tuy nhiên, các công ty dường như không mấy lạc quan khi nguồn cung nguyên liệu thô đang bị thắt chặt.
Theo Foster, Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế Ifo của Đức, cuộc khảo sát hiện tại về các công ty cho thấy hầu hết các công ty đều tin rằng sự thắt chặt hiện tại của chuỗi cung ứng nguyên liệu sẽ kéo dài ít nhất từ 6 đến 8 tháng, và một số các ngành thậm chí cho rằng, tình trạng này sẽ tiếp tục trong khoảng một năm tới. Điều này khiến chi phí nguyên liệu thô của các công ty Đức tăng lên đáng kể.
Dữ liệu gần đây của Văn phòng Thống kê Liên bang Đức cho thấy trong tháng 9, giá hàng hóa nhập khẩu của Đức tăng 17,7% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt mức cao nhất trong 40 năm. Đặc biệt, giá nhập khẩu các mặt hàng như gỗ, thép, khí đốt tự nhiên và dầu mỏ đã tăng vọt. Các chuyên gia phân tích tin rằng việc tăng giá các mặt hàng như vậy sẽ nhanh chóng lan sang người tiêu dùng bình thường. Chỉ số CPI của Đức hiện tại là 4,1% – giá trị cao nhất kể từ năm 1993.
Giới chuyên gia cho rằng giá tại Đức sẽ tiếp tục tăng trong vài tháng tới. Dữ liệu cho thấy động lực chính của đợt tăng giá này là giá nhập khẩu năng lượng. Giá nhập khẩu năng lượng trong tháng 9 tăng 107,1% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó giá nhập khẩu khí đốt tự nhiên tăng 170,6%, giá dầu thô tăng 75,5% và giá than tăng 135,7%. Ngoại trừ mặt hàng năng lượng, giá nhập khẩu các mặt hàng khác chỉ tăng 10,1%. Các tổ chức nghiên cứu kinh tế của Đức tin rằng xu hướng giá năng lượng cao hiện nay sẽ không thay đổi nhanh chóng trong ngắn hạn.
Ngoài những yếu tố bất lợi ở cấp độ kinh tế toàn cầu, nền kinh tế Đức cũng đang đối mặt với nguy cơ bùng phát trở lại từ đợt dịch bệnh trong mùa đông năm nay. Chính phủ Đức gần đây đã thông báo rằng họ đang chuẩn bị kết thúc đại dịch vào ngày 25/11, điều này dường như đồng nghĩa với việc các biện pháp phòng chống dịch khác nhau sẽ được nới lỏng.
Nhưng ngay sau khi Đức công bố quyết định này, dịch bệnh ở Đức bùng phát trở lại nghiêm trọng. Một số chuyên gia cho rằng đợt dịch thứ 4 đã bắt đầu lan rộng ở Đức, tình hình phòng chống dịch không mấy khả quan, không thể loại trừ khả năng Đức sẽ tái khởi động một loạt các biện pháp phòng chống dịch vào mùa đông năm nay. Điều này sẽ giáng một đòn mới vào ngành ăn uống, du lịch, bán lẻ và các ngành công nghiệp khác, đồng thời có tác động tiêu cực nghiêm trọng đến sự phục hồi kinh tế của Đức trong quý IV năm nay và quý I năm sau.
Không khó để nhận thấy nền kinh tế Đức sẽ còn phải đối mặt với những thử thách gay gắt trong mùa đông năm nay. Không khí lạc quan về tình hình phát triển kinh tế năm nay đã phai nhạt. Từ chính phủ đến các doanh nghiệp, tất cả các bên đều không lạc quan vào giai đoạn tiếp theo của tình hình phát triển kinh tế của Đức. Đức, nước phụ thuộc nhiều vào ngoại thương, cũng rất phụ thuộc vào nước ngoài về năng lượng. Cuộc khủng hoảng kép về chuỗi cung ứng và năng lượng hiện nay có thể được coi là một điểm đau trực tiếp giáng xuống nền kinh tế Đức.
Hiện tại, cuộc đàm phán về việc thành lập chính phủ mới của Đức đang được tiến hành. Đảng Dân chủ Xã hội, Đảng Xanh và Đảng Dân chủ Tự do sẽ cố gắng thành lập chính phủ liên minh 3 đảng. Nếu các cuộc đàm phán diễn ra suôn sẻ, chính phủ mới rất có thể sẽ bắt đầu thực hiện nhiệm vụ của mình trước Giáng sinh.
Việc vực dậy nền kinh tế sẽ trở thành một nhiệm vụ quan trọng và là thách thức rất lớn đối với chính phủ mới của Đức. Làm thế nào để đối phó với những tác động tiêu cực như dịch bệnh, chuỗi cung ứng và năng lượng đối với nền kinh tế Đức, đồng thời ổn định và thúc đẩy tiến trình tiếp tục phục hồi kinh tế Đức sẽ là bài kiểm tra lớn đầu tiên mà chính phủ mới của Đức phải đối mặt trong mùa đông này và mùa xuân năm sau.