Nền tảng cho vay tiền điện tử đã tạm dừng giao rút tiền khi Bitcoin rơi vào vòng xoáy giảm giá không hồi kết. Token Celsius tụt dốc không phanh. Vậy Celsius là gì? Điều gì đang xảy ra với Celsius?
Trong cuộc khủng hoảng mới nhất của thị trường tiền điện tử, nền tảng cho vay tiền điện tử Celsius ngày 12/6 đã thông báo dừng hoạt động rút tiền khỏi hệ thống với lý do “điền kiện thị trường khắc nghiệt” và cần “ổn định thanh khoản”.
Chỉ một vài tiếng sau thông báo, token Celsius mất khoảng 70% giá trị, trong ngày giao dịch tiếp theo, token này giảm 40%. Vòng xoáy giảm giá của CEL diễn ra trong bối cảnh thị trường tiền điện tử chứng kiến đợt bán tháo khổng lồ khiến giá trị thị trường giảm xuống dưới một nghìn tỷ USD, mất hơn 2/3 so với mức cao nhất mọi thời đại là 3 nghìn tỷ USD. Trong khi đó, cuộc khủng hoảng mới nhất khiến giá trị của Bitcoin giảm xuống mức chưa từng thấy kể từ năm 2020.
Sứ mệnh của Celsius là “phá vỡ nền công nghiệp tài chính”. Sự sụp đổ của Celsius chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường tiền điện tử.
Vậy điều gì đã xảy ra với Celsius? Câu trả lời ngắn gọn là không ai thực sự biết rõ nội tình nhưng rắc rối đã bắt đầu ươm mầm từ năm ngoái.
Celsius là gì và nguồn cơn rắc rối
Celsius là một trong số những nền tảng tài chính cho vay phi tập trung điển hình. DeFi cung cấp sự lựa chọn thay thế hấp dẫn hơn hệ thống tài chính hiện tại thông qua lãi suất cao hơn tài khoản tiết kiệm. Tuy nhiên, DeFi vẫn phải đối mặt với rào cản vốn và công nghệ.
Một khi người dùng gửi tiền vào giao thức DeFi, họ có thể kiếm được lãi suất (yield) hấp dẫn. Theo thông báo trên website của Celsius, hệ thống này mang đến 7% lợi suất đối với stablecoin như USDC và Tether, 7.25% đối với Polygon, 6% cho Ethereum và 6.25% cho Bitcoin.
Giao thức của Celsius sau đó cho vay token từ pool với lãi suất cao hơn. Celsius khẳng định họ chỉ sử dụng tiền điện tử của khách hàng trong hình thức lending trong pool và khai thức Bitcoin. Tính minh bạch và kiểm toán theo thời gian thực là điểm tự hào của Celsius.
Nguyên nhân đầu tiên khiến Celsius gặp rắc rối là do Staked Ether của LIDO(stETH), token neo đậu giá với ETH của Ethereum. stETH đại diện cho ETH khóa trong chuỗi Ethereum 2.0 – một chuỗi chạy song song với blockchain chính Ethereum.
Trên các nền tảng DeFi, stETH được sử dụng như tài sản thế chấp để mượn ETH. Vấn đề là stETH gần đây đã mất peg neo đậu với ETH. Khi holder bán và sự kiện nâng cấp lớn của mạng Ethereum (Ethereum merge chuyển từ cơ chế đồng thuận Proof-of-Work (POW) sang Proof-of-Stake (POS)) bị hoãn lại, stETH chịu áp lực càng lớn.
Vậy điều đó có liên quan gì đến độ Celsius? Nền tảng này đã khóa tiền của khách hàng vào stETH và việc stETH mất peg có thể tạo ra một làn sóng mua lại, dẫn đến cuộc khủng hoảng thanh khoản.
Celsius trong tình trạng nước sôi lửa bỏng
Trong những năm gần đây, các cơ quan quản lý đã phân định rõ ràng rằng họ xem các sản phẩm cho vay tiền điện tử lãi suất cao như Celsius là loại chứng khoán không đăng ký. Cuối tháng 9 năm ngoái, 4 bang của Mỹ bao gồm New Jersey, Texas, Alabama và Kentucky gửi lá thư phản đối Celsius. Đồng thời, CoinBase cũng phải dừng sản phẩm cho vay của sàn sau khi bị SEC đe dọa sử dụng hành động pháp lý.
Vào thời điểm này, Celsius đã dừng hoạt động tại Anh với lý do không chắc chắn về quy định. Công ty quyết định chuyển đến Mỹ với mục đích xin giấy phép để bảo đảm khả năng hoạt động lâu dài của Celsius và cộng đồng.
Tháng 10/2021, Celsius huy động được 400 triệu USD và nâng định giá của nền tảng lên đến hơn 3 tỷ. Đến tháng 11, Celsius kết thúc vòng huy động vốn lên đến 750 triệu USD.
Tháng 5/2022, Celsius chuyển phần thưởng để tuân thủ quy tắc của cơ quan quản lý. Cụ thể, Celsius ngừng tài khoản lãi suất cao đối với nhà đầu tư Mỹ không được công nhận, điều này đồng nghĩa với việc họ cấm những người không kiếm được 200 nghìn USD hàng năm cũng như không có 1 triệu USD trong tài khoản ngân hàng kiếm được lợi tức cao nhất.
Một lượng tiền lớn đã bị chuyển khỏi Celsius, tổng tài sản bị khóa trong giao thức giảm từ 24 tỷ USD đến 12 tỷ USD. Sau thông báo dừng rút tiền của Celsius, đối thủ của Celsius – Nexo đã đề xuất mua tài sản thanh khoản của công ty. Trong bối cảnh thị trường tiền điện tử đang đỏ lửa như hiện nay, DeFi nói riêng và tiền điện tử nói chung cũng rơi vào khoảng thời gian khó khăn và biến động.