Báo cáo của Oxfam nhấn mạnh, trong thời kỳ đại dịch COVID-19, bất bình đẳng thu nhập toàn cầu, khi mà hàng trăm người thành tỷ phú và hàng trăm triệu người khác nghèo đi.
COVID-19: Mỗi ngày thế giới có thêm một tỷ phú
Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức phi chính phủ Oxfam dựa trên bảng xếp hạng tài sản của tạp chí Forbes và dữ liệu của Ngân hàng Thế giới (WB), thế giới đã có thêm 573 tỷ phú trong thời kỳ đại dịch COVID-19, nâng tổng số tỷ phú trên thế giới lên 2.668 người. Điều này đồng nghĩa trung bình 30 giờ, thế giới có thêm một tỷ phú mới.
Báo cáo dựa trên số liệu của Forbes, được công bố trước thềm khai mạc Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Davos (Thụy Sĩ). Sự kiện này là nơi hội tụ của các nguyên thủ quốc gia và nhiều người thuộc top giàu nhất thế giới.
Tổng tài sản của các tỷ phú tăng thêm 3.800 tỷ USD, tương đương tăng 42% trong thời kỳ dịch bệnh, đạt mức 12.700 tỷ USD. Phần lớn giá trị tài sản tăng thêm này nhờ thị trường chứng khoán, do các chính phủ bơm tiền vào nền kinh tế để giảm tác động tài chính từ đại dịch.
Max Lawson – Giám đốc Chính sách Bất bình đẳng tại Oxfam cho biết phần lớn mức tăng xảy ra trong năm đầu đại dịch. Sau đó, mức tăng đi ngang và giảm nhẹ.
Tuy nhiên, COVID-19 cũng làm tăng bất bình đẳng và giá lương thực toàn cầu. Oxfam dự kiến Việc này có thể đẩy 263 triệu người rơi vào cảnh nghèo cùng cực trong năm nay, đồng nghĩa trung bình 33 giờ có thêm 1 triệu người rơi vào cảnh nghèo đói, trong bối cảnh lạm phát tăng mạnh ở hầu hết các khu vực trên thế giới.
“Khi thị trường chứng khoán quay đầu, tài sản của giới tỷ phú nói chung chuyển sang trạng thái đi ngang và giảm nhẹ”, ông Max Lawson, trưởng bộ phận chính sách chống bất bình đẳng thuộc Oxfam, cho biết.
Người tiêu dùng trên khắp thế giới vật lộn với giá năng lượng và thực phẩm tăng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và giám đốc nhiều ngành nghề lại đang hưởng lợi, Oxfam cho biết.
Các tỷ phú ngành thực phẩm và nông nghiệp tăng tài sản tới 45% trong 2 năm qua. Kể từ năm 2020, ngành thực phẩm đã sản sinh khoảng 62 tỷ phú, 20 tỷ phú mới đã xuất hiện trong ngành này.
Tổng tài sản của các tỷ phú ngành dầu khí và than tăng thêm 53 tỷ USD, tương đương 24%, kể từ năm 2020 sau khi trừ đi lạm phát.
Ngành dược phẩm có thêm 40 tỷ phú mới, khi ngành này hưởng lợi từ cuộc chiến chống COVID-19 và nhận hàng tỷ USD vốn đầu tư của chính phủ.
Ngành công nghệ cũng sản sinh thêm nhiều tỷ phú. Trong top 10 người giàu nhất thế giới, 7 người là tỷ phú công nghệ, như Elon Musk của Tesla, Jeff Bezos của Amazon và Bill Gates của Microsoft. Chỉ riêng 7 tỷ phú này đã có thêm 436 tỷ USD trong tài sản ròng trong 2 năm qua, nâng tổng tài sản của họ lên 934 tỷ USD, sau khi trừ đi lạm phát.
Để giảm bất bình đẳng thu nhập, Oxfam thúc giục các chính phủ đánh thuế người giàu và các tập đoàn. Tổ chức này kêu gọi đánh thuế tạm thời 90% với phần lợi nhuận trên mức trung bình của doanh nghiệp (excess corporate profit), và thuế tài sản một lần với các tỷ phú. Việc đánh thuế 2% với tài sản hơn 5 triệu USD và 5% với tài sản trên 1 tỷ USD sẽ giúp các nước thu về 2.500 tỷ USD.
Theo tính toán, việc áp mức thuế hàng năm 2% đối với các triệu phú và 5% đối với các tỷ phú sẽ mang lại khoản thu 2.520 tỷ USD/năm. Số tiền này có thể giúp 2,3 tỷ người thoát khỏi cảnh nghèo cùng cực, phân phối đủ vaccine cho toàn thế giới và cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân cho tất cả người dân ở các nước nghèo.