Bộ Công Thương đề xuất từ ngày 1/1/2026, toàn bộ lượng xăng bán ra trên thị trường phải là xăng E10, thay thế hoàn toàn xăng khoáng truyền thống.
Lộ trình áp dụng xăng E10
Theo dự thảo Thông tư về lộ trình phối trộn nhiên liệu sinh học, xăng RON 92, RON 95 và các loại xăng khoáng khác sẽ được bắt buộc pha với E100 để tạo thành xăng E10, sử dụng cho toàn bộ phương tiện cơ giới chạy xăng.
Sau năm 2030, tất cả xăng bán ra trong nước sẽ chuyển sang E15 (ethanol 14–15%) hoặc loại xăng sinh học khác do Bộ Công Thương quy định. Song song, cơ quan quản lý khuyến khích phát triển diesel sinh học B5 và B10. Riêng xăng dầu đặc thù phục vụ quốc phòng, an ninh và hàng không không nằm trong diện áp dụng.
Bộ Công Thương khẳng định Việt Nam đủ năng lực để triển khai bắt buộc E10 từ năm 2026, với nhu cầu khoảng 1,5 triệu m³ E100/năm. Hiện có 6 nhà máy ethanol công suất thiết kế 600.000 m³/năm, đáp ứng khoảng 40% nhu cầu; phần còn lại sẽ nhập khẩu từ Mỹ, Brazil. Hạ tầng phối trộn của Petrolimex, PVOIL và nhiều doanh nghiệp khác đã sẵn sàng.
Kỳ vọng và thách thức
Trước đây, xăng sinh học E5 từng chiếm hơn 40% tổng tiêu thụ giai đoạn 2015–2019, nhưng giảm mạnh từ năm 2020 do khó bảo quản, thiếu ưu đãi thuế phí, tâm lý lo ngại về chất lượng và giám sát chưa chặt.
Theo Bộ Công Thương, việc áp dụng E10 sẽ góp phần giảm phát thải, thúc đẩy xu hướng năng lượng xanh, đồng thời khôi phục hoạt động của các nhà máy ethanol, tạo đầu ra cho vùng nguyên liệu (sắn, ngô), giải quyết việc làm tại khu vực trung du và miền núi. Ngoài ra, chính sách này còn mở ra cơ hội nhập khẩu ethanol từ Mỹ, giúp cân bằng thương mại song phương.
Trong quá trình triển khai, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Tài chính trong điều hành giá, thuế và giám sát phân phối. UBND các tỉnh, thành phố có trách nhiệm hỗ trợ vùng nguyên liệu, hạ tầng và truyền thông, trong khi doanh nghiệp sản xuất phải đảm bảo nguồn cung, chất lượng và nhập khẩu bù đắp thiếu hụt.
Với đề xuất mới, E10 được kỳ vọng trở thành bước chuyển quan trọng trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam, song bài toán tiêu thụ và niềm tin người dùng vẫn là thách thức cần lời giải.
Mộc Miên (Tổng hợp)