Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa đưa ra kiến nghị bỏ giao dịch nhà đất qua sàn để cắt giảm chi phí, cởi bỏ bớt gánh nặng cho người mua nhà.
Cụ thể, Hiệp hội Bất động sản TPHCM vừa trình Bộ Xây dựng bản góp ý đề cương Luật Kinh doanh Bất động sản. Trong đó có nội dung kiến nghị về việc bỏ giao dịch BĐS qua sàn.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, ông Lê Hoàng Châu nhận định, quy định dự kiến bổ sung “chủ đầu tư dự án bất động sản phải thực hiện bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng thông qua sàn” trong dự thảo đề cương Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi là một điều không hợp lý.
Quy định này nêu rõ chủ đầu tư chỉ được phép bán 20% trong tổng số lượng sản phẩm, 80% sản phẩm còn lại sẽ phải giao dịch qua các sàn BĐS. Quy định này không đảm bảo quyền tự chịu trách nhiệm và tự quyết trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, song song đó, đây là bước thụt lùi so với tinh thần của Luật Thương mại 2005, Luật Kinh doanh Bất động sản 2014, Bộ Luật Dân sự 2015 và Luật Đầu tư 2020, Luật Doanh nghiệp 2020.
Theo Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, các sàn giao dịch BĐS không cần bỏ vốn đầu tư vào bất kỳ dự án bất động sản nào, nhưng lại được hưởng ưu đãi bán 80% sản phẩm của mỗi dự án, kiểu “tay không bắt giặc” này không mang lại sự công bằng, bình đẳng giữa các doanh nghiệp với sàn.
Các sàn giao dịch BĐS sẽ được trên dưới 2% giá trị hợp đồng cho phí môi giới, thậm chí, có trường hợp hoa hồng chiếm đến 4-5% giá trị hợp đồng. Đây là một khoản chi phí không hề nhỏ đối với mỗi dự án. Chủ đầu tư sẽ phải cộng thêm hoa hồng cho sàn vào giá thành, từ đó người mua nhà cũng phải gánh thêm khoản này.
Chỉ nên giao dịch nhà đất qua sàn khi cần
Ông Lê Hoàng Châu bày tỏ, các sàn giao dịch BĐS chỉ nên có nhiệm vụ là cầu nối trong việc cho thuê, buôn bán tài sản khi chủ đầu tư mong muốn sử dụng dịch vụ môi giới thực sự. Các quy định chỉ nên nằm ở mức khuyến nghị chứ không nên hoàn toàn bắt buộc chủ đầu tư phải sử dụng dịch vụ môi giới, trong khi doanh nghiệp không có nhu cầu.
Quy định bắt buộc giao dịch BĐS phải qua sàn cũng không phù hợp với các nguyên tắc công bằng, bình đẳng, tự nguyện của pháp luật về đầu tư và thương mại, trong khi đó cũng không đạt được kỳ vọng tăng thêm tính minh bạch trên thị trường BĐs.
Ngoài ra, các hoạt động của sàn giao dịch BĐS hiện nay cũng chưa thật sự đảm bảo, khi chỉ có 10% nhân viên môi giới BĐS trong tổng số khoảng 320.000 nhân viên là có chứng chỉ hành nghề. Một điều đáng quan ngại nữa là vẫn xảy ra tình trạng tranh chấp, khiếu kiện giữa chủ đầu tư, khách hàng với sàn giao dịch.
Bên cạnh đề xuất bỏ quy định về giao dịch nhà đất qua sàn, Hiệp hội Bất động sản TPHCM cũng đề nghị bổ sung thêm một quy định là thanh toán trong giao dịch nhà đất phải qua ngân hàng. Mục đích của quy định này để tuân thủ Nghị định 116 của Chính phủ và Luật Phòng chống rửa tiền 2012.