“Đội lái” là khái niệm rất quen thuộc trên thị trường chứng khoán. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ đôi khi cũng rất FOMO trước những mã chứng khoán tăng 30-50%, hoặc thậm chí là gấp đôi chỉ sau 2-3 tuần dưới sức mạnh của đội lái. Tuy nhiên cũng không ít nhà đầu tư cũng vì FOMO mà “sập bẫy” khi đu đỉnh, mắc kẹt và mãi không về được bờ bởi những chiêu trò của họ.
Vậy “đội lái chứng khoán là gì?” Những chiêu trò của đội lái và cách tránh bẫy từ đội quân này? Đâu là những cái tên đội lái chứng khoán nổi tiếng nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay và những cổ phiếu ưa thích của đội lái? Bài viết dưới đây của ViMoney sẽ cho bạn một cái nhìn tổng quan nhé.
Đội lái chứng khoán là gì?
Đội lái chứng khoán là những nhà đầu tư có kinh nghiệm, nắm trong tay nhiều vốn, nhiều cổ phiếu và có nhiều mối quan hệ trên thị trường chứng khoán, sau đó liên kết lại để tạo nên các “cơn sóng” giá chứng khoán. Độ lái đôi khi còn có thể liên kết với công ty niêm yết, công ty chứng khoán và các môi giới chứng khoán để kéo hoặc dìm giá cổ phiếu để hưởng lợi.
Đội lái chứng khoán thường hoạt động ở những thị trường sơ khai, mới hoạt động. Thị trường chứng khoán Việt Nam tuy đã có lịch sử hơn 20 năm, nhưng đến nay vẫn có nhiều “cá mập” làm giá chứng khoán và chúng ta vẫn quen gọi với cái tên “đội lái”.
“Đội lái chứng khoán” làm ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động lành mạnh, tính minh bạch hay quy luật tự nhiên của thị trường. Họ thường xuyên tung ra các tin tức gây nhiễu, cũng như tạo các đợt “sóng giả” ảnh hưởng xấu đến tâm lý và khả năng phân tích của những nhà đầu tư. Do đó, khi đu theo đội lái, nhà đầu tư rất dễ gặp cảnh “xa bờ”.
Đọc thêm: Từ lóng phổ biến của chứng sĩ: Ném đá dò đường hay tất tay, đu đỉnh hay gồng lãi “lồi mồm toác mỏ”?
Những hành vi “lái chứng khoán”
Pháp luật Việt Nam quy định rất rõ những hành vi bị xem là thao túng thị trường tại khoản 2, điều 3 Nghị 156/2020/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 31/12/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, bao gồm
- “Sử dụng tài khoản giao dịch cá nhân hoặc thông đồng với người khác liên tục mua bán chứng khoán, nhằm tạo ra hiện tượng cung-cầu giả trên thị trường.”
- “Liên tục mua bán khối lượng lớn một mã chứng khoán vào thời điểm mở/đóng cửa của sàn, nhằm chi phối và tạo ra giá mở cửa, đóng cửa mới của mã chứng khoán đó.”
- “Giao dịch chứng khoán dưới hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua bán chứng khoán. Điều này gây ảnh hưởng đến cung cầu tự nhiên và giá chứng khoán trên thị trường.”
- “Đưa ra thông tin sai lệch, phiến diện thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng nhắm vào một mã chứng khoán hoặc tổ chức phát hành nhất định. Mục đích chính là thao túng và tạo ảnh hưởng đến giá của mã chứng khoán đó.”
Các chiêu trò làm giá của đội lái chứng khoán
Chiêu trò làm giá được ví von qua hai bước Tìm kiếm con mồi (chọn cổ phiếu tiềm năng) và Tạo sóng và bắt cá (Chu trình dìm giá cổ phiếu, gom hàng, kéo giá và xả hàng).
Đọc thêm: Tìm hiểu về cổ phiếu Penny – Có nên đầu tư cổ phiếu Penny không?
Bước 1: Tìm kiếm con mồi – Chọn cổ phiếu tiềm năng
Ở bước 1, đội lái sẽ tìm kiếm những mã chứng khoán tiềm năng, thường hội tụ các yếu tố: giá cổ phiếu còn thấp, thông tin không rõ ràng, khối lượng cổ phiếu lưu hành thấp, khối lượng giao dịch chưa cao. Cổ phiếu phải được niêm yết và cũng có tiếng hoặc hấp dẫn trong ngành. Với những tiêu chí này, các cổ phiếu Penny dễ rơi vào tầm ngắm của các “đội lái”.
Khi tìm kiếm được được con mồi “hợp khẩu vị”, đội lái sẽ liên hệ và đưa ra những cam kết ngầm với phía công ty hoặc các cổ đông đang nắm giữ cổ phiếu để cùng đồng thuận cho đội lái “tạo sóng”: Doanh nghiệp cung cấp và đưa ra các thông tin có lợi cho việc làm giá – Các cổ đông tiếp tục nắm giữ cổ phiếu, không “xả hàng” để tạo ra sự khan hiếm “giả” củamã cổ phiếu.
Sự thỏa thuận và phối hợp này sẽ diễn ra bí mật theo kịch bản định sẵn để đảm bảo đội lái và các bên liên quan sẽ thu lợi được nhiều nhất.
Bước 2: Dìm giá – Gom hàng – Kéo – Xả
Sau khi chọn được cổ phiếu và tạo được thỏa thuận, đội lái sẽ “ra khơi” để “tạo sóng” với 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Dìm giá cổ phiếu
Đội lái sẽ được công ty chuyển nhượng cho hoặc tự mua một số lượng cổ phiếu nhất định trên thị trường để tạo cung cầu giả và thực hiện bán ra với giá thấp nhằm dìm giá cổ phiếu xuống. “Đội lái” sẽ dừng tay khi giá xuống đến mức mong muốn.
Giai đoạn 2: Gom hàng
Sau khi đã đè giá, đội lái bắt đầu gom cổ phiếu và duy trì giá trong mức nhất định cho đến khi gom đủ số lượng theo kế hoạch.
Giai đoạn 3: Đẩy giá (Kéo giá)
Doanh nghiệp và đội lái sẽ cùng phối hợp đư ra những tin tức hấp dẫn về cổ phiếu để thu hút các nhà đầu tư trên thị trường. Lúc này cầu sẽ tăng, tự động đẩy giá của cổ phiếu lên cao. Trong khi đó, lượng cung trên thị trường được kiểm soát ở mức thấp do đội lái đã nắm giữ phần lớn và cổ đông lớn đã cam kết chưa bán giá, giá cổ phiếu càng được đẩy lên cao. Khi giá liên tục tăng trần, các nhà đầu tư nhỏ lẻ trên thị trường sẽ có tâm lý chung là FOMO đổ tiền vào mua cổ phiếu.
Giai đoạn 4: Thu lưới (Xả hàng)
Sau khi đẩy giá lên cao và nhà đầu tư đang FOMO đua lệnh, đội lái có thể ung dung “cất lưới” bằng cách xả hàng dần dần, nhẹ nhàng để thu về khoản lợi nhuận khổng lồ. Đến một thời điểm khi đội lái đã xả hàng thành công, họ không còn đỡ giá mạnh, tại thời điểm này giá cổ phiếu có thể tăng nhưng không còn đạt trần hoặc thậm chí giảm. Khi thấy dấu hiệu cổ phiếu quay đầu, các nhà đầu tư nhỏ lẻ sợ hãiồ ạt bán tháo, dẫn đến tình trạng kết phiên hôm đó giá thậm chí có thể giảm sàn.
Kết quả của lần “ra khơi” này là đội lái và phía công ty – những người nắm đằng chuôi sẽ thu được lợi nhuận lớn, trong khi đó những nhà đầu tư nhỏ lẻ đu theo không kịp “về bờ” có thể thua lỗ lớn.
Đồn đoán về các “đội lái” chứng khoán “nổi tiếng” trên thị trường
Trên thị trường, các nhà đầu tư thường truyền tai nhau những đồn đoán về một số “tay lái lụa” và các nhóm cổ phiếu ưa thích của các đội nhóm này:
- “Thầy” Quyết: FL… – RO… – AM… – HA… – KL… – AR… – HA…
- “Thầy” Nhân: TG… – BI… – AG… – AP… – SM… – VK… – SJ…
- “Thầy” Tuấn “mượt” : GE… – ID… – VI… – VG… – MH… – GE…
- “Thầy” Thuấn An Giang: AS… – ID… – DA…
- “Đội lái” Hạ – Hậu: TC… – HH…
- Siêu hạm đội Sông Đà
- “Thầy” Tâm
- Đội lái Bamboo: TC… – BC…
- “Thầy” Lăng: ID… – AP… – AP… – DP… – CS…
- “Thầy” Thìn: DX… – DX…
- “Đội lái” VCI: BV….
- “Thầy” Đức
- “Đội lái” A7 và đệ tử: L1… – DI… – CE… – CC… – NH..
- “Thầy” Dương: HC… – AA… – AP… – NH…
- “Thầy” Độ – Hạnh: HU… – JV… – VC… – DN…
Cơ hội và rủi ro khi “bơi” theo đội lái
Khi đu theo đội lái, nếu chọn đúng thời điểm, nhà đầu tư vẫn sẽ có khả năng thu về khoản lợi nhuận rất lớn, tuy nhiên việc này đòi hỏi họ phải hết sức nhạy bén bắt sóng. Điều này là rất khó và rất rủi ro khi việc phân tích kỹ thuật với cổ phiếu này gần như vô nghĩa. Vì vậy các nhà đầu tư cần hết sức tỉnh táo, tránh bị thu hút bởi chiêu trò của đội lái.
Nhà đầu tư hãy đặt ra cho mình một chiến lược mua bán ngay từ đầu như tỷ suất lợi nhuận mục tiêu, thời gian nắm giữ dự kiến. An toàn nhất, hãy lựa chọn những cổ phiếu tốt để nắm giữ, thay vì những cổ phiếu Penny giá thấp thường bị lợi dụng để thao túng và lái giá.