Đồng ý gói tín dụng ưu đãi hỗ trợ học sinh, sinh viên khó khăn mua máy tính, thiết bị học trực tuyến

Mới đây Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương xem xét bổ sung cơ chế hỗ trợ học sinh, sinh viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn được xét vay vốn tín dụng ưu đãi 7.500 tỷ đồng tại Nghị quyết số 68/NQ-CP để mua máy tính và thiết bị học tập phục vụ học trực tuyến.

Cụ thể, đối tượng vay vốn là học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19; là con trong gia đình có bố hoặc mẹ mất do dịch Covid-19 và chưa có máy tính để học trực tuyến. Đối tượng học sinh, sinh viên khó khăn được hỗ trợ bám sát theo chủ trương hỗ trợ của Chương trình “Sóng và máy tính cho em”.

Điều kiện vay vốn là tại thời điểm vay vốn, hộ gia đình có học sinh, sinh viên không có đủ máy tính, thiết bị phục vụ học tập trực tuyến và học sinh, sinh viên đó chưa được hưởng chính sách hỗ trợ máy tính, thiết bị phục vụ học tập trực tuyến dưới mọi hình thức.

Về mức vốn cho vay, Bộ Tài chính đề xuất tối đa là 7 triệu đồng/học sinh, sinh viên, với thời hạn dưới 1 năm, tương tự như đối với chính sách hỗ trợ cho vay trả lương theo quy định tại Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ. Lãi suất cho vay là 0%/năm; lãi suất nợ quá hạn là 6,6%/năm (bằng lãi suất cho vay ưu đãi đối với hộ nghèo tại NHCSXH hiện nay).

Thời gian giải ngân từ ngày quyết định của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/3/2022 (thời gian giải ngân căn cứ vào tình hình dịch bệnh, tương tự như đối với chính sách hỗ trợ cho vay trả lương theo quy định tại Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ).

Riêng về nguồn vốn để cho vay, về dự kiến nhu cầu nguồn vốn tín dụng, theo báo cáo sơ bộ của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, hiện nay, ngoài các đối tượng đã được xem xét hỗ trợ từ Chương trình “Sóng và máy tính cho em” thì còn khoảng 1 triệu học sinh, sinh viên khó khăn chưa có thiết bị để học tập trong những ngày đầu năm học mới.

Tuy nhiên, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch phát sóng các bài giảng qua đài phát thanh, truyền hình; đồng thời cũng chỉ đạo Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chỉ đạo các tổ chức thành viên kêu gọi quyên góp, ủng hộ và huy động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp tặng, hỗ trợ học sinh, sinh viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn trang thiết bị phục vụ việc học trực tuyến.

Do đó, Bộ Tài chính dự kiến nhu cầu nguồn vốn tín dụng sẽ phải bố trí nhằm đáp ứng khoảng 50% nhu cầu mua trang thiết bị phục vụ học trực tuyến của học sinh, sinh viên nêu trên; phần còn lại sẽ tiếp tục được sử dụng từ nguồn quyên góp, ủng hộ khác. Như vậy, với mức vay tối đa dự kiến là 7 triệu đồng/học sinh, sinh viên thì tổng nguồn vốn phải bố trí là khoảng 3.500 tỷ đồng.

Về bố trí nguồn vốn để cho vay, hiện nay, nguồn vốn để cho vay của Ngân hàng Chính sách Xã hội bao gồm nguồn Ngân sách Nhà nước cấp cho Ngân hàng Chính sách Xã hội, nguồn Ngân hàng Chính sách Xã hội tự huy động và được Ngân sách Nhà nước cấp bù chênh lệch lãi suất và trong thời gian gần đây, Ngân hàng Chính sách Xã hội được bố trí thêm nguồn vốn vay tái cấp vốn Ngân sách Nhà nước với lãi suất 0% để cho vay hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Trong thời điểm hiện nay, Ngân sách Nhà nước đang ưu tiên nguồn lực để thực hiện các chính sách hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho các đối tượng chính sách bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nên việc bố trí nguồn vốn cấp cho Ngân hàng Chính sách Xã hội (cấp nguồn để cho vay và cấp bù chênh lệch lãi suất) để thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi là khó khả thi. Bên cạnh đó, trong thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại Ngân sách Nhà nước, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững (trong đó khống chế hạn mức phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh của Ngân hàng Chính sách Xã hội tối đa bằng nợ gốc trái phiếu đến hạn trong năm) nên việc huy động nguồn vốn để cho vay của Ngân hàng Chính sách Xã hội cũng rất khó khăn.

Trong khi đó, hiện nay, Ngân hàng Chính sách Xã hội đang triển khai gói tín dụng 7.500 tỷ đồng từ nguồn vay tái cấp vốn của NHNN theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ để cho vay trả lương cho người lao động; tuy nhiên, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách Xã hội, đến ngày 26/9/2021, tổng dư nợ của gói tín dụng 7.500 tỷ đồng nêu trên mới đạt 438 tỷ đồng và hiện nay số hồ sơ đề xuất vay vốn Ngân hàng Chính sách Xã hội từ người sử dụng lao động là chưa lớn.

Do đó, để kịp thời triển khai hỗ trợ cho học sinh, sinh viên tham gia học trực tuyến, đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính và một số bộ, ngành đã đề xuất trước mắt xem xét trình Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cho bổ sung hỗ trợ đối tượng học sinh, sinh viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn được vay vốn ưu đãi từ gói 7.500 tỷ đồng tại Nghị quyết số 68/NQ-CP nêu trên để mua máy tính, thiết bị học tập phục vụ học trực tuyến. Trong quá trình triển khai, trường hợp phát sinh khó khăn, vướng mắc về đối tượng vay vốn cũng như nguồn lực để triển khai, Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan sẽ tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý.

Trước kiến ​​nghị nêu trên của Bộ Tài chính, Phó Thủ tướng Lê Minh Khải chấp nhận đề nghị của Bộ Tài chính và chỉ đạo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan nghiên cứu, báo cáo Chính phủ các chính sách bổ sung về chương trình tín dụng giúp học sinh, sinh viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn mua máy tính và tài liệu học tập trực tuyến như một phần của quy trình sửa đổi Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.