Hiệp định RCEP là hiệp định thương mại lớn nhất thế giới sẽ có hiệu lực bắt đầu từ hôm nay (1/1).
Nhiều lợi ích khi hiệp định RCEP có hiệu lực
Sau 8 năm đàm phán, Hiệp định RCEP được ký kết vào tháng 11/2020. RCEP gồm 10 quốc gia thành viên ASEAN cùng 5 quốc gia khác là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand.
Đây là thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới với thị trường chiếm gần 30% dân số thế giới (2,2 tỷ người). Nó cũng chiếm gần 30% GDP toàn cầu.
Theo ước tính của Viện Kinh tế quốc tế Peterson (Mỹ), hiệp định RCEP có hiệu lực có thể làm tăng thu nhập toàn cầu lên 186 tỷ USD/năm đến năm 2030. Nền kinh tế mỗi quốc gia thành viên cũng sẽ tăng thêm 0,2%.
RCEP cam kết chung sẽ tiến tới loại bỏ ít nhất 92% dòng thuế nhập khẩu giữa các quốc gia ký kết trong vòng 20 năm cũng như thiết lập các quy tắc chung cho thương mại điện tử, thương mại và quyền sở hữu trí tuệ. Hiệp định thương mại RCEF được kỳ vọng giúp Việt Nam kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo lộ trình cam kết, ngay từ khi hiệp định RCEF có hiệu lực, các nước đối tác sẽ xoá bỏ thuế quan cho hàng hoá từ 30-100% số dòng thuế. Tỷ lệ xoá bỏ thuế quan mà Việt Nam dành cho ASEAN là 90,3%; Nhật Bản và Hàn Quốc 86,7%, Trung Quốc là 85,6%, Australia và New Zealand 89,6%.
Theo hiệp định RCEP, chi phí và thời gian cũng được cắt giảm khi các thương nhân được phép xuất khẩu hàng hóa sang bất kỳ quốc gia ký kết thỏa thuận nào, không cần đáp ứng các yêu cầu riêng biệt của từng nước.
Hiệp định RCEF cũng góp phần giảm bớt các hàng rào phi thuế quan trong hoạt động thương mại giữa các quốc gia thành viên như thủ tục hải quan, kiểm dịch hay các tiêu chuẩn kỹ thuật.
Theo Bộ Công Thương, FTA này sẽ tạo cơ hội để phát triển và phục hồi kinh tế sau dịch Covid-19 nhờ vào cam kết mở cửa thị trường hàng hoá, dịch vụ, đầu tư, quy tắc xuất xứ giá trị trong khu vực địa lý RCEP cũng như các biện pháp để tạo thuận lợi thương mại.
Ý nghĩa của hiệp định RCEP với Việt Nam
Hiệp định RCEP mang tính gắn kết chặt chẽ với các FTA khác nên mở ra nhiều cơ hội xuất khẩu, giúp Việt Nam có thể kết nối tốt hơn với chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, hiệp định RCEP cũng có nhiều quy tắc chặt chẽ cũng như thách thức cho doanh nghiệp trong nước. Một nửa kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam nằm trong khu vực sản xuất, xuất nhập khẩu của khu vực địa lý RCEF.
Việt Nam có mối quan hệ thương mại, đầu tư lớn với các nước thành viên trong khối RCEP. Phần lớn trong đó là thị trường nhập khẩu nguyên phụ liệu, máy móc phụ tùng phục vụ sản xuất từ Việt Nam.
Theo Thứ trưởng Công Thương, ông Trần Quốc Khánh cho rằng, Việt Nam đã có FTA với cả 14 nước tham gia RCEP. Thậm chí, thuế nhập khẩu ở các thị trường này thấp hơn cả cam kết trong hiệp định RCEP. Bởi thế, trong ngắn hạn, RCEP không tạo ra cú hích lớn cho xuất khẩu. Tuy nhiên, về trung và dài hạn, hiệp định RCEP có thể tạo ra một chuỗi cung ứng mới trong khu vực.
Ông Khánh nói thêm, khi chuỗi cung ứng dịch chuyển về khu vực này, Việt Nam trở thành một thành phần của chuỗi cung ứng đó. Đồng nghĩa với việc, xuất khẩu của nước ta có điều kiện tăng lên nữa, nguy cơ bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại sẽ thấp hơn.
Cát Anh (T/h)