Bộ Tài chính đã nhận được 9 văn bản từ các bộ, ngành đề nghị trả lại kế hoạch vốn với tổng giá trị là 8.054 tỷ đồng vì không thể giải ngân.
Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, đặc biệt là trong tháng Tám và Chín khiến nhiều địa phương phải giãn cách. Hoạt động giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài vì thế gặp nhiều khó khăn.
Bộ GTVT xin trả lại 3 dự án
Ông Trương Hùng Long, Cục Trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) thông tin, mặc dù đã các cơ quan đã nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ cho công tác giải ngân, song với thời gian còn lại từ nay cho đến hết năm, nhiệm vụ giải ngân 95% kế hoạch vốn năm 2021 như mục tiêu Nghị quyết số 63/NQ-CP là không khả thi.
Phó Cục Trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại – ông Võ Hữu Hiển cho biết, tính đến ngày 6/10, Bộ Tài chính đã nhận được 9 văn bản từ các bộ, ngành đề nghị trả lại kế hoạch vốn với tổng giá trị là 8.054 tỷ đồng, chiếm khoảng 44,08% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao.
Trong đó, Bộ Giao thông vận tải là đơn vị luôn trong nhóm có tỷ lệ giải ngân tốt nhất. Năm nay, Bộ này có 15 dự án từ nguồn vay ODA, thì nay cũng đề nghị được trả lại 3 dự án, với tổng số vốn giảm trừ gần 590 tỷ đồng.
Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bị đội giá thép xây dựng cả trăm tỷ đồng, mất nhiều thời gian để đàm phán lại với nhà tài trợ quốc tế.
Theo ông Hiển thông tin, Bộ Tài chính đã làm việc trực tuyến, trao đổi với tất cả các chủ dự án của 13 bộ, ngành được giao kế hoạch vốn nước ngoài để rà soát, đôn đốc giải ngân, phối hợp xử lý các khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến giải ngân thuộc phạm vi trách nhiệm của Bộ.
Bộ này cũng chỉ đạo rút ngắn thời gian thực hiện công tác kiểm soát chi và giải quyết đơn rút vốn nếu đầy đủ hồ sơ.
Kết quả, Bộ đã nhận được 620 bộ hồ sơ rút vốn của các bộ, ngành và tất cả hồ sơ rút vốn đều đã được xử lý khẩn trương. Các đơn chưa đầy đủ hoặc thiếu sót đều được phối hợp với chủ dự án để giải quyết, đến nay không còn tồn đọng đơn rút vốn.
Giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài 9 tháng của năm 2021 cũng đã được các bộ, ngành nhập dự toán trên hệ thống Tabmis là 13.043 tỷ đồng/16.637 tỷ đồng, đạt 78%.
Tuy nhiên, lũy kế giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài kế hoạch vốn năm 2021 của các bộ, ngành mới đạt 19,03% (3.166 tỷ đồng), gấp hơn hai lần số giải ngân vào thời điểm tháng Sáu.
Kiến nghị dùng hồ sơ điện tử, đẩy mạnh giải ngân vốn
Ông Hiển cho biết nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài và phải trả kế hoạch vốn, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi tác động nặng nề của đại dịch COVID-19 đến tiến độ thực hiện của phần lớn các dự án ODA.
Các nguyên nhân chủ quan khác dẫn đến chậm tiến độ hoặc không có khối lượng giải ngân cũng được ông Hiển nhắc đến, bắt nguồn từ các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án. Trong đó có việc chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư, thiết kế cơ sở, chậm trong đấu thầu, ký hợp đồng.
Hay đang trong quá trình thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, điều chỉnh hiệp định vay với các nội dung như gia hạn thời gian thực hiện, thời gian giải ngân, sử dụng vốn dư, điều chỉnh chủ đầu tư, tỷ lệ thanh toán ngoại tệ/ nội tệ, điều chỉnh kinh phí giữa các hạng mục.
Theo ông Hiển, công tác kế hoạch vốn chưa tốt cũng dẫn đến nhiều bộ, ngành chưa thể giao hết kế hoạch vốn chi tiết dẫn đến phải hủy dự toán.
Từ nay đến cuối năm là thời gian chạy nước rút, ông Trương Hùng Long kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương thực hiện các giải pháp trong phạm vi quản lý của mình.
Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, trong đó có nguồn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài.
Bộ Tài chính cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu việc xem trước hồ sơ, tài liệu trên bản điện tử (sử dụng bản scan) để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ ở mọi khâu của quá trình triển khai dự án.
Cát Anh (T/h)