Vấn đề lớn hơn giá xăng dầu là lương thực. Chi phí phân bón đã tăng gần như 100% trên toàn cầu, và chi phí tăng thêm này đang làm giảm việc sử dụng phân bón trong nông nghiệp đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng cây trồng trên toàn thế giới.
Ngày 16/7, Larry Fink, nhà sáng lập BlackRock, cảnh báo rằng giá dầu và khoáng sản tăng mạnh sau cuộc xung đột Nga-Ukraine đã khiến các nhà đầu tư lơ là những tác động lâu dài và nguy hiểm hơn của lạm phát lương thực.
“Một trong những điều tôi lo lắng là chúng ta không nói đủ về lương thực. Đó không chỉ là vấn đề lạm phát, mà còn là mối quan tâm về địa chính trị,” Larry Fink nhận định.
Giá năng lượng, xăng dầu và nguyên liệu đầu vào nông nghiệp đã tăng vào đầu năm nay khi các nước phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga. Giá ngũ cốc và dầu ăn cũng bị ảnh hưởng nặng nề do Ukraine là nước xuất khẩu lớn.
Nhưng trên thực tế, giá khí đốt bắt đầu tăng gần một năm trước khi xảy ra xung đột Nga-Ukraine, giá thực phẩm và đồ uống cũng vậy. Mọi người có thể cố gắng tiết kiệm bằng cách lái xe ít hơn khi giá xăng tăng cao, nhưng dù giá thực phẩm có tăng cao đến đâu thì không ai có thể nhịn.
Giá dầu đã bắt đầu giảm trở lại mức trước khi cuộc xung đột Nga-Ukraine xảy ra trong tuần này, nhưng lạm phát giá lương thực vẫn ở mức cao. Dữ liệu chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ trong tháng 6 cho thấy giá thịt gà và giá bột đều tăng gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi giá bơ thực vật tăng 34%.
“Chúng ta nói nhiều về giá xăng vì nó ảnh hưởng đến người Mỹ, nhưng vấn đề lớn hơn là lương thực,” ông Fink nói.
Ngoài ra, châu Phi cũng bị ảnh hưởng nặng nề do châu Phi nhập khẩu lượng lớn lương thực từ Ukraine. Theo Ngân hàng Phát triển châu Phi, giá phân bón ở châu Phi đã tăng 300% và châu lục này đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt 2 triệu tấn phân bón. Ngân hàng này đã thông qua một dự án trị giá 1,5 tỷ USD để hỗ trợ người nông dân nhưng họ cảnh báo rằng tổng sản lượng có thể giảm 20% trong năm nay.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen ngày 15/6 cho biết thế giới đang đối mặt với “một thời kỳ cực kỳ khó khăn cho an ninh lương thực toàn cầu”, thúc giục G20 chấm dứt việc dự trữ lương thực và hạn chế xuất khẩu, đồng thời cung cấp thêm lương thực cho các quốc gia và những người đang phải đối mặt với viện trợ tài chính do mất an ninh lương thực.
Đồng sáng lập Microsoft, Bill Gates, cũng bày tỏ lo ngại tương tự trong tuần này, nguồn cung lúa mì, dầu ăn và các thực phẩm khác bị giảm do cuộc xung đột ở Ukraine đang “đẩy giá lương thực lên, sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng suy dinh dưỡng ở các nước thu nhập thấp”. Trong một bài đăng trên blog, ông nhận mạnh rằng việc tăng năng suất nông nghiệp ở châu Phi đòi hỏi “đầu tư nhiều hơn”.