Trong khi giá lúa mì trong nước đang leo thang, chính phủ Ấn Độ đã phải cấm xuất khẩu lúa mì.
Ấn Độ hy vọng giá lúa mì trong nước giảm nhiệt
Bloomberg đã dẫn thông báo từ Chính phủ Ấn Độ giải thích về quyết định cấm xuất khẩu lúa mì. Theo đó, quyết định được đưa ra khi lạm phát của Ấn Độ đang leo thang cao nhất 8 năm, cùng với đó là việc giá lúa mì tăng vọt. Hiện, giá lúa mì tại đây là khoảng 465 USD, cao gấp 2 lần so với mức giá hỗ trợ tối thiểu mà chính phủ đưa ra.
Bộ Lương thực Ấn Độ hy vọng, sau khi lệnh cấm có hiệu lực, giá lúa mì trong nước sẽ giảm nhiệt. Đối với các đơn hàng có thư tín dụng không thể huỷ ngang được ký, phát hành trước thời điểm lệnh cấm có hiệu lực vẫn sẽ được xuất khẩu.
Ấn Độ là quốc gia sản xuất lúa mì đứng thứ 2 trên thế giới. Do đó, lệnh cấm của Ấn Độ khiến các chuyên gia lo ngại sẽ sớm đẩy giá lương thực toàn cầu lên mức đỉnh mới. Bởi ngoài Ấn Độ, hiện trên thị trường không có nhà cung cấp lớn nào khác. Chưa kể, động thái này còn làm “nóng” thêm xu hướng bảo hộ lương thực kể từ khi xung đột Nga – Ukraine bắt đầu.
Trong bối cảnh giá nông sản tăng cao, nhiều quốc gia thời gian gần đây đã gia tăng bảo hộ để đảo bảo nguồn cung lương thực. Cụ thể, Indonesia cấm xuất khẩu dầu cọ hồi đầu tháng 5. Trong khi đó, Serbia và Kazakhstan áp đặt hạn ngạch với các lô hàng ngũ cốc.
Hôm 14/5, trong một cuộc họp, ông Cem Oezdemir – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Đức cho biết, không chỉ nước này mà nhóm G7 cũng tỏ ra lo ngại về động thái ngừng xuất khẩu lúa mì của Ấn Độ, quyết định cấm xuất khẩu dầu cọ của Indonesia.
Thậm chí tại cuộc họp báo ở Stuttgart, ông nói: “Nếu tất cả chúng ta bắt đầu áp đặt những giới hạn xuất khẩu này, hoặc thậm chí đóng cửa thị trường, điều đó chỉ làm cho cuộc khủng hoảng trở nên tồi tệ hơn”. Và lệnh cấm này cũng sẽ gây tổn hại cho Ấn Độ và nông dân nước này.
Còn Siraj Chaudhry, Giám đốc điều hành của National Commodities Management Services Ltd., một công ty kinh doanh và kho bãi, nhận xét kiểm soát xuất khẩu lúa mì là động thái cần thiết với Ấn Độ để đảm bảo nguồn cung, kiềm chế lạm phát trong bối cảnh sản xuất trong nước đang gặp khó khăn vì thời tiết khắc nghiệt, chi phí phân bón tăng cao.
Dù cho rằng động thái cấm xuất khẩu lúa mì là cần thiết với Ấn Độ nhưng Giám đốc điều hành của National Commodities Management Services Ltd., một công ty kinh doanh và kho bãi – Siraj Chaudhry nói, cách giảm thiệt hại tốt hơn chính là hạn chế sản lượng xuất khẩu, đưa ra mức giá xuất khẩu tối thiểu. Việc ban hành lệnh cấm đột ngột sẽ gây ra thách thức với thương mại, ảnh hưởng uy tín các nhà xuất khẩu, thu nhập của nông dân…
Cấm xuất khẩu lúa mì: Tình huống bất khả kháng?
Trước khi ra lệnh cấm, Ấn Độ từng đặt kế hoạch xuất bán 10 triệu tấn lúa mì vào năm 2022 để tận dụng sự gián đoạn nguồn cung, đồng thời mở rộng thị trường mới tại châu Âu, châu Á, châu Phi. Bộ Lương Thực nước này cho biết, các thương nhân đã ký hợp đồng xuất khẩu 2022 – 2023, trị giá 4,5 triệu USD.
Thậm chí, thời điểm tháng 4, Ấn Độ đã xuất khẩu lúa mì ở mức kỷ lục với 1,4 triệu tấn, góp phần xoa dịu thị trường ngũ cốc khi các nhà nhập khẩu đang chạy đua trong công cuộc tìm kiếm lựa chọn thay thế nguồn cung ở Biển Đen. Chưa kể, nước này cũng đã ký kết các thỏa thuận xuất khẩu khoảng 1,5 triệu tấn lúa mì tháng 5.
Nhưng sản lượng lúa mì của Ấn Độ đã sụt giảm tới 50% do nắng nóng kéo dài dẫn đến lo ngại về thị trường trong nước. Trong 9 năm qua, sản lượng lúa mì của Ấn Độ tăng 15%, năm ngoái, sản lượng lúa mì đạt 110 triệu tấn. Nhưng theo dự kiến, sản lượng mùa vụ 2022-2023 sẽ giảm về mức 105 triệu tấn.
Đây quả thực trở thành vấn đề đáng lo ngại khi thế giới đang bắt đầu thiếu lúa mì. Hiện, vì hạn hán nên sản lượng lúa mì vụ đông của Mỹ bị giảm. Trong khi đó, nguồn cung từ Pháp đang cạn và xuất khẩu của Ukraine thì bị hạn chế, Andrew Whitelaw, một nhà phân tích ngũ cốc tại Thomas Elder Markets có trụ sở tại Melbourne nói.