Nguy cơ lạm phát có thể diễn ra khi người tiêu dùng trên khắp thế giới sắp phải đối mặt với việc tăng giá hàng hóa ‘chóng mặt’ trong bối cảnh nhiều nhà cung cấp gặp khó khăn về nguồn cung.
Nhà sản xuất xà phòng Dove và kem Magnum đã tăng giá trung bình hơn 4% trong quý trước, mức tăng lớn nhất kể từ năm 2012 và báo hiệu giá sẽ tiếp tục tăng cao trong năm tới. Một tình trạng tương tự cũng đến từ Nestle SA, Procter & Gamble Co. và Danone SA, những công ty đang cung cấp phần lớn sản phẩm tại siêu thị và các hàng tạp hóa.
Giám đốc điều hành của Unilever, Alan Jope, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên Bloomberg Television: “Chúng ta sẽ phải chịu áp lực lạm phát trong ít nhất 12 tháng nữa”. Hiện các công ty đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức trong chuỗi cung ứng, cũng như chi phí năng lượng, nguyên liệu thô, đóng gói và vận chuyển cao hơn.
Trong khi hầu hết các nhà sản xuất hàng tiêu dùng đều bày tỏ sự tin tưởng rằng họ sẽ có thể hạn chế tác động lâu dài đến lợi nhuận, song điều đó có nghĩa là người tiêu dùng buộc phải gánh chịu một phần chi phí.
Lạm phát của Mỹ đã tăng nhanh trong năm nay, lên mức mạnh nhất kể từ năm 2008. Trên khắp các nền kinh tế phát triển, sự mất cân bằng cung cầu sau đại dịch đã đẩy tỷ lệ này lên trên 4% lần thứ hai trong hai thập kỷ qua.
Tại Vương quốc Anh, chi phí phòng ngừa rủi ro chống lạm phát trong thập kỷ tới đã tăng lên mức cao nhất trong 25 năm trong cuối tuần qua. Cuộc khủng hoảng này đặt ra một thách thức mới cho các ngân hàng trung ương, khiến họ phải cố gắng tìm hiểu xem liệu có nên nhanh chóng loại bỏ gói kích thích đối với các nền kinh tế đang gặp khó khăn về đại dịch hay ‘bỏ mặc’ vì việc giá tăng đột biến chỉ là tạm thời.
Jennifer Lee, nhà kinh tế cấp cao của BMO Capital Markets cho biết: “Đây là một câu chuyện nhất quán trên toàn thế giới và người tiêu dùng sẽ phải chuẩn bị tinh thần để đối mặt với nó”. Các công ty thường tăng giá dần dần, đó là lý do tại sao thời kỳ đầu của lạm phát thường làm ảnh hưởng đến lợi nhuận nhiều nhất. Nếu chi phí tăng quá nhanh, người mua sẽ chuyển sang dùng các sản phẩm rẻ hơn của đối thủ cạnh tranh hoặc bỏ mua hàng.
“Các công ty không được phép tăng giá từ ngày này sang ngày khác. Nhưng bây giờ hành động đó đang được tiến hành”, Giám đốc điều hành Nestle Mark Schneider cho biết trên Bloomberg TV tuần này. Giá tổng thể của Nestle đã tăng 2,1% trong quý thứ ba, mức nhanh nhất trong 5 năm.
Người tiêu dùng ở các thị trường mới nổi cho đến nay đã phải đối mặt với lạm phát mạnh mẽ. Gã khổng lồ thực phẩm Thụy Sĩ, hãng sản xuất cà phê Nespresso và pizza DiGiorno, đã tăng giá ở các quốc gia này lên 2,6% trong 9 tháng đầu năm, gấp ba lần tỷ lệ của các thị trường phát triển.
Ông Schneider dự kiến tỷ suất lợi nhuận sẽ giảm trong năm nay do thời gian trễ cần thiết để tăng chi phí. Sau đó, họ sẽ tiếp tục cải thiện vào năm 2022. Giám đốc điều hành Nestle Mark Schneider nói: “Những gì chúng tôi thấy từ lạm phát là tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn và tất nhiên chúng tôi đang làm việc để định giá và bù đắp phần lớn điều đó”.
Bên cạnh đó, người mua sắm ở châu Âu và Mỹ cũng sẽ không thoát khỏi tình trạng tương tự. Chuyên gia tài chính Juergen Esser dự kiến chi phí sẽ tăng khoảng 9% trong nửa cuối năm. “Chúng tôi có thể thấy tỷ lệ lạm phát thậm chí còn cao hơn trong năm tới”, ông Juergen Esser cho biết.
P&G, nhà sản xuất nước xả vải Downy và khăn giấy mặt Puffs, dự kiến chi phí 2,3 tỷ USD trong năm tài chính này do phí hàng hóa và vận chuyển tăng cao. Công ty đã tăng giá nhiều sản phẩm và cho biết tình hình sẽ tiếp tục “phát triển”.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho biết trong một báo cáo về nền kinh tế Mỹ trong tuần này rằng nhiều công ty đang cho thấy “dấu hiệu chuyển các khoản tăng chi phí cho khách hàng trong bối cảnh nhu cầu mạnh mẽ”. Một thước đo lạm phát của Mỹ đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2008 – một tín hiệu cho thấy thị trường tài chính đang mất niềm tin vào ý tưởng lạm phát “nhất thời”. Ở Vương quốc Anh, tăng trưởng giá đang hướng tới một tỷ lệ cao hơn gấp đôi so với mục tiêu của BOE.
Người tiêu dùng Anh đặc biệt dễ bị ảnh hưởng trong bối cảnh Brexit. Theo Liên đoàn Thực phẩm và Đồ uống Anh, lĩnh vực khách sạn của nước này đang thiếu khoảng 500.000 lao động và đang phải đối mặt với lạm phát chi phí lên tới 18%. Lương cho các tài xế xe tải đang tăng cao khi việc vận chuyển hàng hóa trở thành cơn ác mộng đối với những người bán hàng tạp hóa ở Anh.
Áp lực về giá không phải là riêng đối với các mặt hàng hàng ngày. Theo Auto Trader Group PLC, những người mua ô tô đã qua sử dụng ở Vương quốc Anh cũng phải chịu những khoản phí gia tăng. Tổ chức này cho biết 17% số xe dưới một năm tuổi đắt hơn so với các loại xe tương đương mới.
Jay Rembolt, Giám đốc tài chính của WD-40, nhà sản xuất dầu nhờn và chất tẩy rửa công nghiệp có trụ sở tại San Diego, cho biết rằng công ty đang gặp phải “sự gia tăng đáng kể” trong chi phí vận chuyển và phí từ các nhà cung cấp và công ty đang tăng giá để bù đắp lại.