Theo quy định tại Điều 21 Luật Căn cước công dân, thẻ CCCD phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi. Nếu thẻ CCCD được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định tại khoản 1 Điều này thì thẻ này sẽ có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Tuy nhiên, Luật Căn cước công dân cũng quy định: Thẻ Căn cước công dân được cấp trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định thì vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Như vậy, người sinh vào một trong các năm 1998, 1983 và 1963 mà đã đổi thẻ CCCD mới từ năm 2021 trở đi thì vẫn tiếp tục sử dụng thẻ này đến độ tuổi phải đổi thẻ tiếp theo. Trường hợp sinh vào các năm 1998, 1983, 1963 mà còn sử dụng Căn cước công dân cấp từ trước năm 2021 thì bắt buộc làm lại Căn cước công dân ngay trong năm 2023.
Ngoài trường hợp trên, những người hiện nay đang sử dụng Chứng minh nhân dân làm từ năm 2008 trở về trước cũng cần chú ý đi làm Căn cước công dân ngay. Bởi lẽ, giấy Chứng minh nhân dân chỉ có giá trị sử dụng trong 15 năm kể từ ngày cấp theo quy định tại Điều 2 Nghị định 05/1999/NĐ-CP.
Căn cứ Điều 21, 23 Luật Căn cước công và Điều 5 Nghị định 05/1999/NĐ-CP, các trường hợp bắt buộc làm Căn cước công dân gắn chip khác bao gồm:
- Thẻ CCCD/giấy Chứng minh nhân dân đang sử dụng bị hư hỏng không sử dụng được;
- Thay đổi thông tin về họ tên, ngày tháng năm sinh, đặc điểm nhận dạng;
- Xác định lại quê quán, giới tính;
- Có sai sót về thông tin trên thẻ CCCD;
- Người dùng Chứng minh nhân dân thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
- Bị mất thẻ Căn cước công dân, mất giấy Chứng minh nhân dân;
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.
Không đổi CCCD gắn chip có bị phạt hay không?
Công dân phải thực hiện đúng quy định của pháp luật về việc sử dụng và cấp lại thẻ Căn cước công dân, nếu vi phạm có thể sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 – 500.000 đồng theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021. Cụ thể, các trường hợp vi phạm bao gồm:
- Không xuất trình Chứng minh nhân dân, CCCD hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền;
- Không thực hiện đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân trong trường hợp: Dùng Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân hết hạn, bị hỏng, rách, người đã thay đổi họ tên, giới tính, đặc điểm nhận dạng…
- Không nộp Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân cho cơ quan có thẩm quyền khi được thôi, bị tước quốc tịch, bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam, khi thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù, thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Như vậy trong năm 2023, rất nhiều người cần chú ý đi làm Căn cước công dân để không bị phạt.
Việc làm Căn cước công dân gắn chip đúng quy định không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi bởi sắp tới, thẻ Căn cước công dân sẽ được sử dụng thay Sổ hộ khẩu trong rất nhiều thủ tục hành chính.
Ngoài ra, người sử dụng Căn cước gắn chip còn được đăng ký tài khoản định danh điện tử với nhiều tiện ích như: thay thế giấy phép lái xe, thẻ bảo hiểm y tế; tố giác tội phạm online…