Kể từ đầu năm nay, các biến thể mới của coronavirus đã khiến đại dịch bùng phát trở lại, và chính sách kích thích tài chính đã làm tăng tiết kiệm dư thừa của người tiêu dùng, chồng lên cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng và mất cân bằng cung cầu, đồng thời thúc đẩy giá cả tăng vọt và lạm phát cao ở Mỹ.
Ngày 10/11, dữ liệu lạm phát mới nhất do Bộ Lao động Mỹ công bố cho thấy Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) đã tăng 17 tháng liên tiếp, tháng 10 tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái, tạo ra mức tăng nhanh nhất so với cùng kỳ năm ngoái kể từ 1990, và con số này vẫn tiếp tục tăng tốc.
Tình hình này vượt quá dự liệu của mọi người và cho thấy áp lực lạm phát lan rộng.
Chủ tịch Fed Powell đã nhiều lần nhấn mạnh rằng “lạm phát tăng chỉ là tạm thời” và cho rằng một khi hiệu ứng cơ bản giảm xuống, áp lực lạm phát sẽ giảm bớt, nhưng việc giá tiếp tục tăng khiến quan điểm của Fed không còn thuyết phục.
Chỉ số CPI chứng minh rằng rủi ro đối với triển vọng lạm phát vẫn còn tăng.
Bloomberg dẫn lời Ryan Sweet, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu chính sách tiền tệ tại Moody’s Analytics, cho biết: “Mặc dù tôi đã dự đoán vào cuối năm ngoái rằng các vấn đề về chuỗi cung ứng sẽ khó khăn và kéo dài hơn nhiều người nghĩ, nhưng số liệu (CPI) mới nhất vẫn khiến tôi ngạc nhiên – tôi không ngờ nó lại cao như vậy!”
Tại sao lạm phát của Mỹ bị đánh giá thấp?
Trên thực tế, ngay từ đầu, nhiều người đã kỳ vọng rằng với sự gia tăng tiêm chủng phòng Covid-19, người Mỹ có thể chi nhiều tiền hơn cho các dịch vụ như đi lại, ăn uống và giải trí.
Tuy nhiên, với sự tái phát của đại dịch, người Mỹ đã đổ một lượng lớn nhu cầu bị kìm hãm vào các mặt hàng, điều này đã làm tăng áp lực lên chuỗi cung ứng, với nhu cầu cao và cung không đủ cầu, do đó đẩy lạm phát lên cao.
Do sự hỗn loạn của chuỗi cung ứng đang diễn ra và tình trạng thiếu lao động, đồng thời áp lực giá cả mở rộng sang các lĩnh vực như nhà ở và năng lượng, nhiều nhà kinh tế dự đoán lạm phát sẽ trở nên tồi tệ hơn.
Dữ liệu CPI phản ánh giá năng lượng, nhà ở, thực phẩm và xe cộ đang tăng và các nhà kinh tế đã buộc phải nâng dự báo lạm phát của họ cho năm 2022.
Theo dự báo trung bình của 47 nhà kinh tế trong cuộc khảo sát hàng tháng mới nhất của Bloomberg, chỉ số CPI của Mỹ trong quý IV sẽ tăng 5,8% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức dự báo 5,5% một tháng trước.
Điều đáng nói là một số dự báo đã được đưa ra trước khi dữ liệu CPI tháng 10 được công bố vào tuần trước. Ngoài ra, cuộc khảo sát cũng cho thấy đến cuối năm 2022, dự báo CPI cho mỗi quý sẽ được điều chỉnh tăng lên, chủ yếu do kỳ vọng đầu tư tư nhân và chi tiêu chính phủ nhiều hơn. Khi gói dự luật cơ sở hạ tầng của Tổng thống Mỹ Joe Biden được thông qua, các nhà kinh tế tin tưởng rằng tình trạng lạm phát sẽ tiếp tục cao.
