Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) là gì? Đặc điểm nổi bật của DAO và vai trò của nó trong đời sống là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
DAO – Tổ chức tự trị phi tập trung là gì?
Gần đây, bạn có thể bắt gặp khái niệm như DAO thường xuyên hơn. Tổ chức tự trị phi tập trung là một tổ chức (nhóm) người không có lãnh đạo trung tâm và đưa ra các quyết định quan trọng về sự phát triển của các dự án. DAO được xây dựng trên blockchain sử dụng các hợp đồng thông minh. Để tham gia DAO, bạn phải có token quản trị. Token quản trị có thể có được thông qua mua hoặc bằng cách tích cực hoạt động trong vòng đời của dự án và nhận được sự ủy quyền từ nhóm. Các thành viên của DAO mua token quản trị đặc biệt cho DAO, sở hữu khả năng bỏ phiếu về các quyết định quan trọng.
Các loại hình DAO
Token-Based DAO
Token-Based DAO như tên gọi, token chiếm một vai trò quan trọng đối với sự vận hành của DAO. Đây là loại hình phổ biến nhất vì token là mạch máu và đang hiện diện ở mọi nơi trong Crypto.
Ưu điểm của model này là khả năng mở rộng (scale) rất tốt khi bất kỳ ai cũng có thể sở hữu token, tuy nhiên lại gặp khó khăn trong việc tận dụng nguồn lực và đi đến những thống nhất chung.
Organization (Shared-based DAO)
Organization (Shared-based DAO) đại diện cho một nhóm, tổ chức có chung mục tiêu trong một lĩnh vực nào đó, điển hình như các Ventures DAO tập trung vào việc đầu tư. Các thành viên sẽ dùng shares (cổ phần) để biểu quyết hoạt động của tổ chức.
Khác với Token-based DAO khi ai cũng có thể tiếp cận đến token và tham gia DAO, Shared-based DAO thường permissioned và yêu cầu người tham gia đáp ứng một điều kiện nào đó. Model này có ưu điểm là dễ quản lý và nguồn lực được tập trung, tuy nhiên lại khó để scale.
DAO có gì đặc biệt?
Tính ẩn danh
Hình thức tổ chức này là ẩn danh. Danh tính của thành viên DAO không quan trọng, nhưng điều quan trọng là họ có token quản trị và tích cực bỏ phiếu cho các vấn đề quan trọng nhất của các dự án.
Không biên giới
Các thành viên của DAO không bị ràng buộc bởi bất kỳ vị trí nào và sống ở các thành phố, quốc gia khác nhau trên thế giới. Điều chính là họ có quyền truy cập Internet.
Phi tập trung
DAO không chịu kiểm soát từ bất kỳ cơ quan tập trung nào, tất cả các thành viên đều có quyền biểu quyết và tự do lựa chọn.
Khả năng ảnh hưởng đến sự phát triển của dự án
Các thành viên của tổ chức bỏ phiếu về các vấn đề quan trọng nhất của các dự án, từ đó xác định sự phát triển hơn nữa của dự án.
Tính cởi mở
Thủ tục bỏ phiếu mở và bất kỳ ai cũng có thể theo dõi.
Tính khả dụng
Bất kỳ thành viên nào của cộng đồng có ít nhất một token quản trị đều có quyền bỏ phiếu.
Sau khi tìm hiểu các đặc điểm chính của hệ thống DAO, hãy xem tại sao sự phát triển của DAO lại quan trọng. Ai cũng biết rằng ý tưởng chính của thế giới tiền điện tử là sự phi tập trung. Các biện pháp kiểm soát tập trung thông thường không hiệu quả. Chính vấn đề này mà DAO đã khắc phục bằng cách cho phép tất cả các thành viên tích cực của cộng đồng đưa ra các quyết định chính và quản lý quỹ dự án. Ngoài ra, các cơ quan tập trung có hệ thống phân cấp rõ ràng trong khi các DAO hoàn toàn dân chủ.
Các DAO được tổ chức như thế nào?
Các quy tắc cho hoạt động của mỗi DAO được embed trong các hợp đồng thông minh (smart contract). Đặc điểm chính là những quy tắc này không thể thay đổi cho đến khi những thay đổi này được các thành viên của cộng đồng bỏ phiếu vote. Vì các quyết định liên quan đến quy trình làm việc, hệ thống quản trị và cấu trúc khuyến khích của DAO phải được bỏ phiếu để có hiệu lực, nên các hợp đồng thông minh là bắt buộc để DAO bền vững và tự chủ.
Các quyết định được thực hiện như thế nào trong DAO?
Người dùng đã đề xuất các thay đổi và tổ chức cộng đồng chấp thuận hoặc từ chối chúng. Thời gian dành cho việc đưa ra quyết định được xác định bằng biên bản và nó cũng có thể được thay đổi bằng cách bỏ phiếu.
Token quản trị để làm gì?
Như đã đề cập ở trên, để tham gia vào DAO, bạn phải sở hữu token quản trị. Các cá nhân hoặc pháp nhân quan tâm đến việc tham gia DAO có thể mua token quản trị – loại tiền điện tử gắn với các dự án cụ thể. Chủ sở hữu token nhận được quyền biểu quyết tỷ lệ với phần sở hữu của họ.