Tokenomic là gì? Điều gì khiến Tokenomics trở thành điều không thể thiếu trong thế giới crypto? Ngành công nghiệp crypto trở thành nơi náo nhiệt với tài sản kỹ thuật số, token là một trong số đó. Những nghiên cứu về bản chất kinh tế của các mã tiền điện tử hay token mã hóa được gọi là tokenomics. Vậy các token mã hóa (crypto tokens) là gì và tại sao chúng lại trở nên phổ biến?
Tokenomics cho token mã hóa là gì?
Bước chân vào cuộc chơi tiền mã hóa không thể không biết khái niệm tokenomics. Trong không gian ảo, chúng ta đang chơi trong ván game được tạo ra bởi những Market Maker, Builder/Developer cùng các những quỹ đầu tư lớn. Từ ICO, IEO, IDO cho đến NFT, GameFi trên các hệ sinh thái.
Trước hết, ý tưởng về nền kinh tế token crypto được hình thành ban đầu vào năm 1972 bởi nhà khoa học Harvard B.F. Skinner.
1 token mã hóa về cơ bản là đồng tiền mã hóa (1 tài sản cụ thể) có thể giao dịch được trên chuỗi khối blockchain. Lưu ý token mã hóa không phải là tiền mã hóa.
Tiền mã hóa (phổ biến là Bitcoin) là tiền tệ tiêu chuẩn trong không gian ảo sử dụng để thanh toán trên chuỗi. Còn token mã hóa là token tiền ảo đặc biệt có trên các chuỗi blockchain riêng đại diện cho 1 tài sản cụ thể, thậm chí đại diện cho các loại tiền mã hóa trên 1 chuỗi khối cụ thể.
Tokenomics là gì? Tokenomics được ghép lại từ Token và Economics. Nhấn mạnh lại, Tokenomics là 1 thuật ngữ được sử dụng trong giới đầu tư crypto. Có thể coi tokenomics là nền kinh tế của tiền điện tử, cách thức chúng được hình thành và áp dụng vào 1 mô hình nhất định của 1 dự án nhất định.
Tokenomics nhấn mạnh vào bản chất kinh tế của token mã hóa giúp nhà đầu tư biết được chức năng, mục tiêu, chính sách, mức độ tin cậy của 1 hay nhiều token mã hóa.
Với tư cách là nhà đầu tư, tại sao bạn cần kiến thức về tokenomics?
– Các nhà đầu tư cần biết nguồn cung và cầu của thị trường tiền điện tử.
– Hiệu suất ngắn hạn của thị trường tiền điện tử.
- Tokenomics giúp định hướng hợp đồng tương lai của tài sản.
– Cung cấp cái nhìn chính xác về lợi nhuận giữa các tài sản tiền điện tử trong tương lai.
Tuy nhiên, các nhà đầu tư nên nhớ cần tìm hiểu mối quan hệ giữa tiền kỹ thuật số với các dịch vụ được xây dựng trên tài sản kỹ thuật số; tìm hiểu tổng nguồn cung token hiện có (không gồm token đã bị burn), giới hạn chứng khoán trong tương lai; chủ nhân của đồng tiền số và thời gian phát hành cho các nhà đầu tư.
Tại sao Tokenomics lại quan trọng trong lĩnh vực đầu tư?
Trong cuốn sách kinh điển về đầu tư “Margin of safety risk averse investing strategies for the thoughtful investor”, tỷ phú Seth Klarman giải thích rằng: “Điều quyết định đến giá cả thị trường là yếu tố cung và cầu ở ngắn hạn”.
Nếu áp dụng cho thị trường chứng khoán hay trên chuỗi blockchain, thì việc nắm rõ yếu tố cung-cầu tác động vào thị trường là điều quan trọng đối với nhà đầu cơ và nhà đầu tư. Bạn cần trả lời các câu hỏi trọng tâm như:
– Có bao nhiêu coin hoặc token đang tồn tại, lưu hành?
– Số lượng sở hữu trong tương lai? Khi nào chúng được tạo ra?
– Nhà đầu tư lớn nhất của dự án là ai? Họ có dự định phát hành đến tay các nhà phát triển hay không?
– Có bao nhiêu thông tin nào gợi ý cho bạn về lượng lớn coin bị mất hoặc đã “burn”?
Tỷ lệ lạm phát
Giống với USD Mỹ, lạm phát là khi đồng tiền giảm giá trị khiến hàng hóa và dịch vụ tăng giá. Lạm phát token sẽ khiến “token” liên tục được sản xuất theo thời gian mà không có nguồn cung token tối đa (token được khai thác và không có sẵn kể cả trong tương lai). Lạm phát vẫn bị hiểu nhầm, nó là sự giảm về sức mua chứ không phải là sự gia tăng tài sản. Một loại tiền tệ giữ giá và bị giảm 10% giá trị đều được tung ra thị trường.
Hầu hết hệ thống Proof of Stake (PoS) dựa trên những người xác thực để đánh giá đồng coin của chính họ. PoS token đều diễn ra tình trạng lạm phát để thưởng cho Validator (người xác thực) của Blockchain và người ủy quyền (Delegate).
- Người sở hữu coin sẽ ký gửi (stake) 1 lượng tài sản nhất định để trở thành Validator.
Ví dụ: Cosmos (ATOM) có tỷ lệ lạm phát 7,5–20% tùy thuộc vào tổng số tiền đặt cọc. Tuy nhiên, với Dogecoin và Grin có nguồn cung cấp không giới hạn sẽ khiến nguồn cấp mã cũng không giới hạn.
Giá trị của Tokenomics
Thông qua việc điều chỉnh lượng cung và cầu của các token, tokenomics có thể điều chỉnh giá. Tokenomics giúp phản ánh kinh tế trong mối tương quan tính toán các dự án liên quan đến token crypto, cung cấp giá trị của các giải pháp dựa trên cộng đồng phù hợp với người dùng.
Token tượng trưng cho quyền sở hữu của dự án crypto. Tokenomics chính là tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư và nhà sáng lập. Trong việc xác định giá trị tiền điện tử, tokenomics được coi là từ điển để tìm hiểu giá trị của 1 loại tài sản trong tương lai. Ngoài ra, tokenomics còn được khuyến khích trong các hoạt động gây quỹ cũng như ứng dụng trong các dự án phi tập trung.
Zoe Nguyen (Nguồn News.coincu.com)