Trước những thông tin không mấy tích cực về lạm phát và triển vọng kinh tế, thị trường chứng khoán Việt Nam trong Quý 3/2022 diễn biến đồng pha với thị trường thế giới và liên tục mất điểm, xuyên thủng vùng đáy cũ đã được thiết lập trong tháng 7. Tâm lý nhà đầu tư diễn biến tiêu cực trong ngắn hạn dẫn đến áp lực bán tháo cổ phiếu vẫn chưa có tín hiệu dừng lại và dòng tiền đang dần rút ra khỏi thị trường.
Dòng tiền khối ngoại cũng liên tục duy trì đà bán ròng trong tháng 8 với thanh khoản lớn.
Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng trong Quý IV, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) liên tục tăng lãi suất với mức độ lớn, tần suất dày sẽ khiến cho USD lên giá mạnh mẽ so với tất cả các đồng tiền khác trên thị trường, từ đó gây áp lực đáng kể lên các cân đối kinh tế vĩ mô lớn của Việt Nam.
Theo VCBS, các yếu tố kinh tế chính chi phối thị trường chứng khoán Việt Nam trong quý 4 liên quan tới sự phục hồi tăng trưởng kinh tế vẫn đang tiếp diễn sau 9 tháng đầu năm, tuy nhiên đồng VND sẽ tiếp tục chịu áp lực mất giá so với USD. Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất sẽ phải chịu áp lực điều chỉnh tăng, đặc biệt là lãi suất huy động. VCBS dự báo cho đến cuối năm 2022, nhiều khả năng sẽ tăng lên mức tương đương cho đến vượt 50 điểm cơ bản so với giai đoạn cuối năm 2019 trước dịch Covid.
Trong bối cảnh đó, dòng tiền trên thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục duy trì trạng thái yếu dưới áp lực mất giá của đồng VND cũng như việc mặt bằng chi phí vốn tăng lên làm suy giảm mức định giá của hầu hết các loại tài sản tài chính, đặc biệt là cổ phiếu.
Về diễn biến chỉ số, VCBS cho rằng VN-Index gần như không có khả năng quay lại được mức cao nhất đã đạt được vào tháng 4/2022. Hiện tại, vùng 950 – 1.000 điểm đang là vùng điểm số hỗ trợ gần nhất của thị trường, song VCBS không kỳ vọng khả năng VN-Index rơi xuống dưới mức này. Thay vào đó, chỉ số sẽ dao động trong vùng 1.000 – 1.200 điểm trong quý 4. Đồng thời, chỉ số vẫn có thể ghi nhận một vài nhịp hồi phục nhỏ từ trạng thái quá bán nhưng các nhịp tăng tính từ đáy ngắn hạn sẽ khó vượt quá 100 điểm.
VCBS vẫn giữ quan điểm thanh khoản thị trường với khối lượng giao dịch trung bình trong năm 2022 dự báo đạt bình quân khoảng 800 triệu cổ phiếu/phiên trên cả ba sàn, giảm khoảng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Tương ứng với đó, giá trị giao dịch trung bình mỗi phiên trên cả ba sàn có thể đạt khoảng 22.000 tỷ đồng/phiên.
Về triển vọng đầu tư, VCBS đánh giá:
Thứ nhất, các cổ phiếu ngành ngân hàng là nhóm chiếm tỷ trọng lớn nhất về thanh khoản cũng như vốn hóa trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Do đó, khi dòng tiền trên thị trường rút bớt đáng kể cùng với chi phí vốn gia tăng thì nhiều khả năng đây vẫn sẽ là nhóm ghi nhận diễn biến giá tiêu cực trong quý cuối cùng của năm 2022. Tuy nhiên, một số ngân hàng được NHNN cấp bổ sung hạn mức tín dụng cho năm 2022 liên quan đến việc nhận tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém có thể là những điểm sáng hiếm hoi – đặc biệt là khi giá cổ phiếu đã chiết khấu đủ hấp dẫn.
Thứ hai, việc cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục xử lý nghiêm các doanh nghiệp có sai phạm trong lĩnh vực bất động sản cùng với khả năng tiếp cận vốn vay khó khăn hơn trong bối cảnh mặt bằng lãi suất có xu hướng tăng khiến cho triển vọng trong ngắn hạn của cả nhóm bất động sản nhà ở và bất động sản khu công nghiệp là kém khả quan. Song, xét về dài hạn, tiềm năng tăng trưởng của lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp vẫn là rất lớn đi cùng với quá trình mở rộng cơ sở hạ tầng ở Việt Nam để phục vụ cho mục tiêu công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Tổng hợp lại, VCBS cho rằng trong giai đoạn này nhà đầu tư có thể sàng lọc ra những doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp đang ở chu kỳ bán hàng thay vì ở giai đoạn triển khai dự án và lựa chọn thời điểm giải ngân khi thị trường hồi phục sau khi đã tạo lập thành công đáy trung hạn.
Thứ ba, với việc tổ chức OPEC+ cắt giảm sản lượng khai thác dầu nhằm mục tiêu giữ giá dầu ở mức cao, đồng thời mùa đông năm nay ở châu Âu được dự báo sẽ đến sớm với nền nhiệt độ thấp hơn năm 2021, nhu cầu các sản phẩm năng lượng như dầu mỏ và khí đốt trên thị trường thế giới nhiều khả năng sẽ thiết lập mặt bằng giá cao mới – ít nhất là cho đến đầu năm sau. Đây có thể là những thông tin tích cực đối với nhóm phân bón và dầu khí trong ngắn hạn.
Thứ tư, VCBS kỳ vọng nhu cầu tiêu dùng của tầng lớp trung lưu ở Việt Nam sẽ tiếp tục đà phục hồi rõ rệt trong nửa cuối năm 2022 – nhất là khi so sánh với mức nền rất thấp ở cùng thời điểm của năm 2021. Do đó, nhóm doanh nghiệp bán lẻ hàng hóa xa xỉ phục vụ nhu cầu mua sắm hồi phục trở lại sau giai đoạn giãn cách xã hội – đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh trang sức kim loại quý có thể được hưởng lợi.
Ngoài ra, với nhà đầu tư cá nhân giải ngân cho mục tiêu đầu tư dài hạn trong năm 2023, VCBS cho rằng có thể cân nhắc tìm kiếm thêm cơ hội ở những cổ phiếu có dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh duy trì ổn định và có tỷ lệ trả cổ tức/giá thị trường cổ phiếu cao hơn so với lãi suất tiết kiệm.