Giá cà phê trên thế giới leo thang. Tại Việt Nam nhiều tháng qua, giá loại hạt này cũng tăng mạnh. Đâu là lý do?
Nhiều lý do khiến giá cà phê leo thang
Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) mới đây công bố thông tin “EL Nino đã xuất hiện”. Nhiều vùng cà phê trên thế giới lo ngại có thể xảy ra tình trạng mất mùa trong năm nay. Chính lý do này khiến cho giá cà phê trên các sàn giao dịch ở London và New York liên tục tăng. Giá mặt hàng này tại Việt Nam cũng leo thang nhiều tháng qua.
Theo ghi nhận ở các tỉnh Tây Nguyên, giá cà phê tuần qua tăng 3.000-5.000 đồng/kg so với tuần trước. Hiện, giá cà phê nhân trong nước đang ở mức cao nhất từ trước đến nay, vượt mốc 67.000 đồng/kg. Giá cà phê tại Đăk Nông lên 67.200 đồng/kg, còn giá tại Lâm Đồng, Kon Tum quanh mốc 64.000-65.000 đồng/kg.
Nỗi lo của doanh nghiệp
Hiệp hội Cà phê – Cacao Việt Nam (VICOFA) đưa dữ liệu cho thấy, giá cà phê nhân xô tháng 6 tăng hơn 70% so với tháng 1, tăng 50% so với cùng kỳ năm ngoái.
Giá cà phê robusta trên thị trường thế giới giao tháng 7 trên sàn New York hôm 10/6 chạm ngưỡng kỷ lục 2.728 USD/tấn (tương đương hơn 64 triệu đồng). So với đầu năm tăng 46%, cũng là mức cao nhất từ trước đến nay. Giá cà phê thế giới 3 ngày nay có quay đầu giảm nhưng không đáng kể.
Trong khi tại Việt Nam, doanh nghiệp của ông Nguyễn Văn Liêm, chuyên thu mua cà phê ở Lâm Đồng cho biết, cà phê các tỉnh Tây Nguyên thời điểm này chưa vào vụ, số lượng bán ra thị trường khan hiếm, còn số lượng ít cà phê trữ từ năm ngoái nhưng không đáng kể.
Vụ thu hoạch cà phê niên vụ 2022-2023 sẽ diễn ra từ tháng 10 đến tháng 12. Nhưng câu chuyện là, thăm dò tại các hộ trồng thì sản lượng cà phê năm nay sụt giảm mạnh 20-50%, tùy hộ.
Bà Hải, người sở hữu 1 ha cà phê tại Kon Tum cho biết, so với cùng kỳ, sản lượng tại vườn bà năm nay có thể giảm 20% do nắng nóng kéo dài, tỷ lệ ra hoa và đậu quả kém. Chưa kể chi phí tăng cao, lợi nhuận không đáng kể.
VICOFA cho hay, dự kiến sản lượng cà phê niên vụ 2022-2023 giảm 10-15% so với niên vụ trước, xuống khoảng 1,47 triệu tấn. Về nguyên nhân, hiệp hội này cho rằng vì người dân chuyển sang cây khác hiệu quả hơn, như sầu riêng, bơ, trồng xen canh… Chưa kể, thời tiết cũng khiến cho sản lượng cà phê giảm.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, xuất khẩu cà phê trong 5 tháng đầu năm đạt 882.000 tấn và hơn 2 tỷ USD. So với cùng kỳ 2022, dù giảm 2,2% về khối lượng nhưng lại tăng 0,2% về giá trị.
Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất, chế biến cà phê đang đối mặt với sức ép tăng giá đầu vào. Việc giảm sức mua do ảnh hưởng của kinh tế suy thoái khiến cho một số doanh nghiệp phải cắt giảm chi phí, cân đối giá thành bán ra thị trường. Nhưng doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều thách thức do giá nguyên liệu đầu vào tăng cao như hiện nay. Dù vậy, trước tình hình này, khó có thể kìm đà tăng của giá sản phẩm.
Lo ngại hiện tượng mất mùa và EL Nino có nguy cơ khiến tình trạng đầu cơ cà phê khả năng tái diễn, các doanh nghiệp do đó đề nghị Bộ ngành liên quan có giải pháp kịp thời cho ngành cà phê trong năm nay.