Việc điều chỉnh quy hoạch, nhất là điều chỉnh cục bộ tại một số dự án còn tùy tiện, có xu hướng tăng tầng cao, mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất, giảm diện tích đất cây xanh công cộng, đất công trình hạ tầng kỹ thuật diễn ra tại các thành phố lớn…
Điều chỉnh quy hoạch là tùy ý
Chính phủ vừa có báo cáo về “Kết quả thực hiện Nghị quyết số 134 ngày 17/11/2020 của Quốc hội khóa XIV về tiếp tục thực hiện các Nghị quyết về giám sát chuyên đề, chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số Nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII”.
Đối với lĩnh vực xây dựng, theo báo cáo của Chính phủ, công tác thanh tra xây dựng tiếp tục được Bộ Xây dựng đẩy mạnh, đảm bảo trọng tâm, chỉ đạo, bao quát các lĩnh vực quản lý nhà ở xây dựng trên địa bàn cả nước.
Việc thanh tra, kiểm tra bao gồm các lĩnh vực như: lập và quản lý quy hoạch thị trấn, quản lý hoạt động xây dựng, kinh doanh bất động sản, quản lý vận hành nhà chung cư trên địa bàn; lĩnh vực tiềm ẩn tiêu cực, tham nhũng, các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật được báo chí, dư luận xã hội phản ánh.
Nội dung, phạm vi kiểm tra phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật, phù hợp về nhân sự, các điều kiện thực hiện khác và tình hình dịch COVID-19; hạn chế chồng chéo với các cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm toán nhà nước ở Trung ương và địa phương.
Cũng theo báo cáo, từ đầu năm 2021, Bộ Xây dựng đã triển khai 3 đoàn thanh tra theo kế hoạch, thanh tra công tác quản lý nhà nước về xây dựng trên các lĩnh vực quy hoạch, kế hoạch đô thị, quản lý hoạt động xây dựng, chất lượng công trình.
Đối với việc điều chỉnh quy hoạch qua thanh tra, rà soát trước đây, báo cáo của Chính phủ nêu rõ: thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên trong quản lý nhà nước, về quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển nhà ở xã hội, quản lý hoạt động xây dựng và trật tự xây dựng đô thị.
Bộ Xây dựng và nhiều địa phương đã tổ chức xây dựng, ban hành kế hoạch triển khai thực hiện … Trong đó quy định cụ thể nội dung công việc, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, đảm bảo hiệu quả song song, đồng bộ. Thực hiện các nhiệm vụ của chính quyền và địa phương.
Theo quy định của pháp luật, ủy ban nhân dân các cấp định kỳ kiểm tra, rà soát, đánh giá quá trình thực hiện quy hoạch đô thị, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch theo tình hình phát triển kinh tế – xã hội.
Ngoài ra, các quy định pháp luật cũng quy định chặt chẽ về điều kiện, nội dung và thủ tục điều chỉnh quy hoạch. Tuy nhiên, trong thực tế triển khai, việc rà soát, đánh giá quá trình thực hiện quy hoạch chưa kịp thời, nội dung đánh giá chưa đầy đủ, kỹ lưỡng. Chưa làm rõ được ảnh hưởng, tác động của việc điều chỉnh quy hoạch đến hiện trạng kinh tế – xã hội của địa phương, nội dung ý kiến, giải trình ý kiến của cộng đồng dân cư.
“Việc điều chỉnh quy hoạch, cụ thể là điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết tại một số dự án còn tùy tiện, có xu hướng tăng tầng cao, mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất, làm giảm diện tích không gian xanh công cộng, đất dành cho các công trình hạ tầng kỹ thuật đang diễn ra ở các thành phố lớn, có sức hấp dẫn và thu hút đầu tư ”, báo cáo cho biết.
Bên cạnh đó, các dự án thường xuyên điều chỉnh quy hoạch chi tiết trong quá trình triển khai, nội dung chủ yếu là tăng số tầng, diện tích sàn, chia nhỏ căn hộ, chuyển đổi công năng … dẫn đến tăng dân số.
Tại một số địa phương, việc điều chỉnh cục bộ không được nghiên cứu đồng bộ trong quy hoạch phân khu dẫn đến phá vỡ quy hoạch phân khu, các chỉ tiêu về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đô thị không đảm bảo, nhất là khu vực đô thị trung tâm.
‘Điểm nóng’ điều chỉnh quy hoạch hơn một năm vẫn chưa xong
Như Tiên phong thông tin trước đó, thực hiện Quyết định số 17 ngày 5/3/2020 của Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng liên quan đến việc thanh tra Sở Quy hoạch – Kiến trúc đô thị Hà Nội; Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội; chủ đầu tư dự án xây dựng và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến quy hoạch xây dựng.
Điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quản lý xây dựng theo quy hoạch được duyệt tại khu vực hai bên đường Lê Văn Lương, Tố Hữu (Lê Văn Lương kéo dài), đô thị Trung Hòa – Nhân Chính khu vực đoàn thanh tra Bộ Xây dựng tiến hành kiểm tra hiện trường các công trình, dự án và chủ đầu tư xây dựng.
Theo kế hoạch, đoàn thanh tra của Bộ Xây dựng đang tiến hành thanh tra hàng loạt dự án tại khu đô thị Trung Hòa – Nhân Chính như dự án trung tâm thương mại, tiện ích và nhà ở tại lô C1; dự án công trình công cộng nhà ở lô C2; Dự án Trường Tiểu học Ngôi Sao Hà Nội tại lô T1 …
Kết quả, đoàn tiến hành kiểm tra, lập hồ sơ hiện trạng các công trình, công trình xây dựng theo quy hoạch được duyệt, cấp phép xây dựng, thiết kế đã được cơ quan nhà nước có liên quan thẩm định hoặc có ý kiến (nếu có).
Đồng thời yêu cầu các cơ quan, đơn vị cung cấp các tài liệu liên quan đến dự án của mình như: Quy hoạch tổng mặt bằng, phương án kiến trúc đã được phê duyệt; giấy phép xây dựng (nếu có); hồ sơ thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ kiến trúc xây dựng được cơ quan nhà nước có liên quan thẩm định hoặc nhận xét (nếu có); Phương án thi công (kiến trúc) và hồ sơ điều chỉnh dự án, điều chỉnh thiết kế xây dựng (nếu có) …
Tuy nhiên, đã hơn một năm kể từ khi kết quả thanh tra được công bố. Trao đổi với PV, Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết việc thanh tra vẫn chưa hoàn tất do ảnh hưởng của đợt bùng phát COVID-19 kéo dài.