Vung tay thả giá, bỏ cọc nhiều lần – Cần có thêm chế tài nghiêm khắc hơn?

Tuy nhiên đây không phải là lần đầu ông Đỗ Anh Dũng bỏ cọc đấu giá. Năm 2016 ông chủ Tân Hoàng Minh từng bất ngờ bỏ cọc sau khi đấu giá cặp chóe tứ linh với giá 6,05 tỷ đồng. Trước đó, Tổng Giám đốc một công ty đấu giá từng phải viết “tâm thư” thuyết phục ông Đỗ Anh Dũng đừng bỏ cọc sau khi trúng đấu giá đôi chóe vàng.

Quay lại vụ đấu giá đất Thủ Thiêm, nếu Tân Hoàng Minh chấm dứt hợp đồng mua lô đất thì sẽ bị mất cọc khoản tiền đặt trước – tương đương 20% so với giá khởi điểm the như Quy chế đấu giá, và trong trường hợp này là 600 tỷ đồng.

Cận cảnh lô “đất vàng” ở Thủ Thiêm được bán đấu giá hơn 2,4 tỷ đồng / m2. (Ảnh: Hữu Khoa).

Cần có thêm chế tài nghiêm khắc hơn?

Theo Khoản 5 Điều 68 Nghị định 43/2014/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung các năm 2017-2020, trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền hoặc không nộp đủ tiền theo đúng phương án đấu giá quyền sử dụng đất thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Ngoài việc bị hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất thì họ còn mất khoản tiền đặt trước. Như vậy, chỉ cần chấp nhận mất tiền cọc thì quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá sẽ được huỷ bỏ.

Thực tế, việc nhà đầu tư bỏ cọc sau khi đấu giá trúng thời gian qua không phải là chuyện hiếm từ trước tới nay.  Luật Đấu giá 2016 không quy định về chế tài xử lý đối với trường hợp “bỏ cọc” đấu giá nhiều lần mà chỉ quy định về thời gian, địa điểm xem tài sản đấu giá, thời gian, địa điểm bán hồ sơ tham gia đấu giá, giá khởi điểm, tiền mua hồ sơ, tiền đặt trước cũng như hình thức, phương thức đấu giá…

Vì vậy, việc Tân Hoàng Minh xin “bỏ cọc” đấu giá, không tiếp tục nộp tiền để sở hữu mảnh đất đã trúng đấu giá không bị coi là vi phạm pháp luật. Đây là quan hệ hợp đồng, một bên chấp nhận mất cọc để không phải thực hiện nghĩa vụ.

Tuy nhiên, do luật không quy định chế tài, cũng không có văn bản hướng dẫn chung nên dẫn đến không bảo đảm tính thực thi của quy định, dẫn đến tâm lý coi thường cơ hội tham gia đấu giá, thoải mái “vung tay” thả giá. Dù trước đó bỏ cọc nhiều lần, nhưng ở các cuộc đấu giá tiếp theo, chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện tham gia đấu giá, thì tổ chức, cá nhân có nhu cầu lại tiếp tục được tham dự.

Đây có lẽ là một lỗ hổng lớn cần khắc phục. Các cơ quan có thẩm quyền cần quy định siết chặt việc nộp tiền trúng đấu giá quyền sử dụng đất giá nhưng không thực hiện nghĩa vụ, đồng thời quy định các chế tài đối với các tổ chức không có sự “nghiêm túc” khi tham gia đấu giá nhằm bảo đảm tính thực thi của quy định, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức tham gia đấu giá khác, trách lãng phí thời gian, tiền bạc Ngân sách nhà nước để tổ chức các cuộc đấu giá công khai.