Tính đến thời điểm hiện tại, 19 tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương ở phía Nam đã đi được một chặng đường dài trong thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 để phòng chống dịch Covid-19. Mặc dù tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 8 tháng đầu năm 2021 đạt ở mức cao với 428,81 tỷ đô la mỹ, tăng 27,2% so với cùng kỳ năm trước. Nhưng các doanh nghiệp trong ngành đứng trước nhiều nỗi lo khi nỗ lực và năng lực để duy trì sản xuất đang bị bào mòn.
Bức tranh xuất nhập khẩu 8 tháng đầu năm 2021
Theo ước tính trong tháng 8/2021 xuất khẩu đạt 26,2 tỷ USD giảm 6% so với tháng trước. Trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 6,94 tỷ USD giảm 9,7%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 19,26 tỷ USD giảm 4,5%. Nguyên nhân chính là Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam có số lượng ca nhiễm liên tục tăng lên với mức cao kỉ lục, buộc 1 số địa phương phải kéo dài thời gian thực hiện giãn cách xã hội.
Tuy nhiên nhờ tốc độ tăng trưởng cao trong nửa đầu năm 2021 nên tính chung trong 8 tháng đầu năm 2021 hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam vẫn đạt kết quả khá tính cực.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm ước đạt 212,55 tỷ USD, tăng 21,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 55,69 tỷ USD tăng 10,5% chiếm 26,2% kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đật 156,86% tăng 25,5% chiếm 73,8%.
Về thị trường xuất khẩu hàng hóa 8 tháng đầu năm 2021, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 62,2 tỷ USD tăng 32,5% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp theo là Trung Quốc với 32,7 tỷ USD tăng 19,8%; EU đạt 26,1 tỷ USD tăng 14,5%; ASEAN đạt 18,4 tỷ USD tăng 23,3%; Hàn Quốc đạt 13,9 tỷ USD tăng 9,9%; Nhật Bản đạt 13,5 tỷ USD tăng 8,6%.
Có 30 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, tăng 3 mặt hàng so với cùng kỳ năm 2020 chiếm 91,8% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó 6 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD chiếm 63,1%. Điện thoại và linh kiện điện thoại có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất với 35,7 tỷ USD chiếm 16,8% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước.
Những biến động do tình hình dịch bệnh
Đối với 1 số mặt hàng thủy sản, lâm sản, kim ngạch xuất khẩu 8 tháng tăng so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên vẫn có những biến động đáng kể trong tháng 8. Cụ thể theo Cục xuất nhập khẩu Bộ công thương, trong nửa đầu tháng 8/2021, xuất khẩu thủy sản đạt 263,8 triệu USD, giảm 41% so với nửa cuối tháng 7/2021, và giảm 30,1% so với cùng kỳ 2020.
Tác động tiêu cực từ dịch Covid-19 là nguyên nhân lớn dẫn đến sự sụt giảm này. Từ khi chỉ thị 16 được ban hành, hàng loạt nhà máy chế biến thủy sản tại phía Nam ngừng hoạt động. Với những doanh nghiệp đáp ứng được phương án 3 tại chỗ thì công suất trung bình cũng chỉ đạt 30-40% so với bình thường.
Ngành gỗ từng là một trong những điểm sáng trong các ngành xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh Covid 19 hoành hành. Tuy nhiên đến hiện tại, hoạt động xuất khẩu của ngành này cũng bắt đầu đuối do tác dộng từ dịch bênh. Theo số liệu thống kê của Tổng cục hải quan, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong nửa đầu tháng 8 chỉ đạt 373 triệu USD, giảm 45,46% so với cùng kỳ tháng 7. Trước đó kim ngạch xuát khẩu trong tháng 7/2021 cũng chỉ đạt 1,33 tỷ USD giảm 14,4% so với tháng 6/2021.
Tính đến hến ngày 15/8, tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành đạt 9,95 tỷ USD. Trong đó sản phẩm gỗ đạt 7,7 Tỷ USD. Đại diện Bộ công thương nhìn nhận xuất khẩu hàng hóa nửa cuối năm 2021 được dự báo đối diện với thuận lợi và thách thức đan xen.
Tình hình dịch bệnh được kiểm soát hay không được coi là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng tới xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu trong những tháng cuối năm nay.