Trong 4 tháng đầu năm 2022, xuất nhập khẩu Việt Nam – Trung Quốc qua cửa khẩu giảm hơn 64% so với cùng kỳ.
Xuất nhập khẩu Việt Nam – Trung Quốc qua cửa khẩu phía Bắc đạt 4,15 tỷ USD
Thông tin trên VnExpress, Bộ Công Thương dẫn số liệu từ hải quan cho thấy, 4 tháng đầu năm, xuất nhập khẩu giữa Việt Nam – Trung Quốc thông qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc giảm.
Theo đó, xuất khẩu sang Trung Quốc qua các cửa khẩu giảm trên 87% so với cùng kỳ 2021, đạt hơn 509 triệu USD. Trong khi đó, ở chiều nhập khẩu của Việt Nam từ nước này cũng chỉ đạt 3,64 tỷ USD, giảm 52,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc tính chung 4 tháng đầu năm 2022 giảm 64,5% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 4,15 tỷ USD.
Bộ Công Thương cho rằng, thương mại hai chiều qua cửa khẩu biên giới với Trung Quốc giảm sâu nguyên nhân chính là do Trung Quốc duy trì chính sách “zero Covid”, đồng thời siết các biện pháp phòng dịch, kiểm soát hàng hoá, phương tiện…
Những việc trên khiến tốc độ thông quan hàng hoá tại các cửa khẩu biên giới trên đất liền với Trung Quốc bị ảnh hưởng. Trên thực tế, có thời điểm hàng hoá rơi vào tình trạng ùn tắc, kéo dài tại cửa khẩu.
Một nguyên nhân khác có thể kể đến đó là cơ sở hạ tầng giao thông, dịch vụ logistics phục vụ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá tại một số tỉnh biên giới còn thiếu và yếu. Do khác biệt về khổ đường ray mà cửa khẩu quốc tế đường sắt chưa thể phát huy lợi thế của mình.
Chưa kể, hạ tầng thương mại biên giới với quy mô còn nhỏ lẻ, chưa thể đáp ưng được yêu cầu trong việc trao đổi, lưu thông hàng hóa với Trung Quốc.
Thêm nữa, ở 2 nước, nhiều doanh nghiệp vẫn chọn hình thức xuất khẩu “tiểu ngạch”, vốn tiềm ẩn nhiều hơn những rủi ro về kiểm dịch, thanh toán, ép giá, ép cấp, ùn tắc…
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam năm 2021.
Cụ thể, thương mại 2 chiều Việt Nam – Trung Quốc đạt gần 166 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang nước này gần 56 tỷ USD, nhập khẩu khoảng 110 tỷ USD. Kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới đất liền với Trung Quốc tính riêng năm ngoái đạt gần 42 tỷ USD, xuất khẩu 15,6 tỷ USD và nhập khẩu là 26,2 tỷ USD.
Việt Nam xuất khẩu nhiều các mặt hàng nông sản, điện thoại linh kiện, máy tính sang Trung Quốc và nhập khẩu phần lớn máy móc thiết bị, sản phẩm điện tử và linh kiện…
Các cửa khẩu dần mở cửa, thông quan trở lại
Thời điểm dịch Covid-19, nhiều cửa khẩu biên giới bị đóng cửa. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, sau nhiều tháng phải dừng vì Trung Quốc siết chặt phòng chống Covid-19, các cửa khẩu tại Lạng Sơn như Hữu Nghị, Chi Ma, Tân Thanh đã thông quan trở lại.
Tương tự, nhiều cặp cửa khẩu ở Lào Cai cũng đã được khôi phục. Tuy nhiên, nhiều mặt hàng nông sản, trái cây tươi (thanh long, chuối, vải thiều, nhãn, xoài…) vẫn dừng thông quan. Do đó, hàng hóa bị dồn về các cửa khẩu của Lạng Sơn để làm thủ tục xuất khẩu. Viêc này tạo ra sức ép bởi năng lực thông quan của các cửa khẩu đường bộ ở tỉnh này chưa cải thiện.
Tân Thanh vốn là cửa khẩu xuất khẩu trái cây chính của Việt Nam sang Trung Quốc nhưng năng lực thông quan tại cửa khẩu chỉ bằng 1/3 so với trước khi xảy ra dịch Covid-19, đạt trên 100 xe một ngày.
Bộ Công Thương vì thế rất lo ngại nếu không tháo gỡ kịp thời sẽ tái diễn tình trạng ùn tắc nghiêm trọng như trước Tết Nguyên đán 2022.