Đại diện khoảng 9.000 cửa hàng bán lẻ xăng dầu vừa gửi đơn kiến nghị khẩn lên các bộ, ngành góp ý việc sửa đổi Nghị định 83 và Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu.
Theo các doanh nghiệp này, Nghị định 83 và Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu hiện nay có nhiều quy định chưa phù hợp. Trong đó, các quy định ở khâu bán lẻ khiến doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu thua lỗ nặng trong một thời gian dài, kéo theo đó là sự đứt gãy chuỗi cung ứng, thị trường bất ổn… gây ra tình trạng thiếu hụt xăng dầu.
Doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu nói bị chèn ép về chiết khấu
Theo đại diện nhóm doanh nghiệp này phản ánh, thời gian qua, dù đã phải chịu mức chiết khấu 0 đồng, trong khi đó nhà cung cấp tự kê phí vận chuyển lên quá cao so với phí vận chuyển thực tế. Điều này khiến cho các doanh nghiệp bán lẻ đang trong cảnh chịu lỗ nặng mà vẫn buộc phải duy trì kinh doanh.
Các doanh nghiệp bán lẻ cũng cho biết, họ chỉ được lấy hàng một nơi. Vì thế sau khi ký hợp đồng, họ sẽ bị chèn ép về mức chiết khấu. Nói cách khác, các doanh nghiệp bán lẻ sẽ ở trong thế kẹt, mọi sự cạnh tranh bị triệt tiêu khi mà không thể lấy hàng bên nhà phân phối khác.
Một vấn đề khác được những doanh nghiệp bán lẻ này đề cập chính là việc bị nhà cung cấp từ chối bán, không giao hàng. Theo đó, họ để tồn trữ, giữ lại với mục đích hưởng chênh lệch giá, dù rằng doanh nghiệp bán lẻ sắp hết hàng. Điều này dẫn đến tình trạng phải đóng cửa.
Doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu vì thế kiến nghị ghi nhận chiết khấu vào công thức tính giá cơ sở như là một khoản chi phí lưu thông ở khâu bán lẻ một cách hợp lý, đảm bảo rằng không có sự phân biệt, đối xử giữa các doanh nghiệp.
Đồng thời, họ cũng kiến nghị được mua xăng dầu từ 3 doanh nghiệp đầu mối hoặc thương nhân phân phối theo hợp đồng mua bán xăng dầu.
Bộ Công Thương lên tiếng
Trong dự thảo mới nhất Bộ Công Thương gửi Thủ tướng mới đây về sửa đổi các nghị định kinh doanh xăng dầu, cơ quan này cho biết, thực tế, mức chiết khấu là mức giảm giá của các đơn vị bán xăng dầu cho đơn vị mua xăng dầu so với giá bán lẻ. Nhà nước chỉ quản lý giá bán lẻ xăng dầu, không điều chỉnh mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu.
Bộ Công Thương cho rằng điều này phù hợp với thực tế. Lý do bởi, Nhà nước đã điều hành, có quy định mức giá trần cho giá bán lẻ xăng dầu. Mức chiết khấu để phản ánh tính thị trường, được điều chỉnh linh hoạt để các doanh nghiệp có thể điều hành hoạt động kinh doanh phù hợp với biến động cung cầu, giá xăng dầu trên thế giới cũng như trong nước.
Theo Bộ Công Thương, khi giá bán lẻ xăng dầu chưa được phản ánh đầy đủ các chi phí phát sinh của doanh nghiệp từ đầu nguồn, thì các doanh nghiệp đầu mối cũng không thể cắt chiết khấu thỏa đáng cho các khách hàng mua buôn.
Cần bổ sung thêm một yếu tố chi phí trong phần chi phí kinh doanh được tính trong giá cơ sở, có thể làm tăng giá cơ sở mặt hàng xăng dầu nếu có quy định về mức chiết khấu cụ thể cho các đại lý.
Bộ Công Thương cho rằng, Nhà nước không nên can thiệp sâu vào những thỏa thuận dân sự, phù hợp với quy định của pháp luật giữa các doanh nghiệp, giúp lĩnh vực kinh doanh xăng dầu phát triển theo định hướng kinh tế thị trường.
Dự thảo mới nhất này, phương án được cơ quan quản lý lựa chọn vẫn là không quy định mức chiết khấu tối thiểu. Bộ cho rằng để hài hòa lợi ích của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thì phải đưa ra mức chiết khấu cho từng khâu của hệ thống phân phối xăng dầu. Tuy nhiên, điều này sẽ tạo ra sự cứng nhắc trong quan hệ mua bán xăng dầu giữa các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, việc đưa ra mức chiết khấu cố định hoặc tối thiểu vào chi phí kinh doanh trong cơ cấu giá cơ sở để đảm bảo giá cơ sở mặt hàng xăng dầu phản ánh đủ các chi phí phát sinh sẽ làm tăng giá xăng dầu.
Tuy nhiên, trong dự thảo lần 2 có một điểm đáng chú ý là, cơ quan quản lý đã linh hoạt sửa đổi ý kiến và đề xuất sửa đổi quy định theo hướng cho phép đại lý xăng dầu lấy từ nhiều nguồn, giúp đa dạng nguồn cung cấp xăng dầu cho đại lý cũng như vị thế của họ trong quá trình đàm phán mua hàng.