“Truy tìm” nhóm cổ phiếu tăng khi thị trường giảm và ngược lại

Cổ phiếu chứng khoán bứt phá, VN-Index tiến sát mốc 1.385 điểm

Thận trọng với tín hiệu “Dark Cloud Cover”

Việc tìm ra nhóm cổ phiếu tăng khi thị trường giảm, giảm khi thị trường tăng là cách để chúng ta đưa ra quyết định đầu tư sao cho hợp lý.

Diễn biến cổ phiếu các nhóm ngành cụ thể

Theo thống kê của Chứng khoán BSC, trong 23 năm đi vào hoạt động, VN-Index có số lượng các năm tăng giá nhiều hơn so với các giai đoạn giảm giá, tuy nhiên trong các giai đoạn thị trường giá giảm thì chỉ số điều chỉnh tương đối mạnh.

Cụ thể, VN-Index có 12/23 năm trong xu hướng tăng giá (chiếm 52%), 6 năm thị trường ở trong xu hướng giảm điểm (tương đương 26%) và có 5 năm thị trường ở trong xu hướng sideway (tương đương 22%).

Xu hướng tăng điểm là xu hướng chủ đạo của chỉ số VN-Index – đặc biệt là giai đoạn 2004-2007, 2016-2017 và 2020-2021. Tuy nhiên, những năm chỉ số bước vào giai đoạn giảm điểm lại chứng kiến mức giảm điểm mạnh đặc biệt là giai đoạn 2002-2003 (giảm trung bình trên 26%), năm 2008 (giảm 68%), năm 2011 (giảm 28%) và thị trường vừa trải qua năm 2022 với mức giảm trên 40%.

Từ dữ liệu thống kê trên, BSC đánh giá thị trường vẫn đang được hưởng lợi từ sự đi lên của nền kinh tế cũng như sự mở rộng của lực lượng nhà đầu tư nhưng vẫn có những điểm cơ bản của các thị trường cận biên là tính biến động cao.

BSC đánh giá chu kỳ lớn của thị trường có dấu hiệu thu hẹp. Ở chu kỳ tăng điểm trước khoảng 10 năm từ 2007 – 2017 thì chu kỳ tiếp theo 2018 – 2023 chỉ còn 5 năm. Yếu tố chu kỳ nền kinh tế bị rút ngắn do các yếu tố can thiệp chính sách để chống lại dịch bệnh đã kéo theo chu kỳ chứng khoán thay đổi. Cùng với đó, xu hướng công nghệ 4.0 giúp cho nhà đầu tư tiếp cận một cách nhanh chóng, dễ dàng hơn với các thông tin, báo cáo, các quy định rút ngắn thời gian giao dịch… khiến cho tốc độ và vòng quay cổ phiếu được đẩy nhanh hơn trước.

Theo dữ liệu, trong các giai đoạn thị trường tăng giá, nhóm ngành Dịch vụ tài chính, Ô tô và phụ tùng là những nhóm ngành diễn biến tích cực nhất. Ở xu hướng giá giảm các nhóm ngành: Bảo hiểm, thực phẩm đồ uống, Điện nước xăng dầu có diễn biến khả quan hơn so với các nhóm còn lại.

Chi tiết hơn, trong xu hướng tăng giá, nhóm Dịch vụ tài chính là nhóm có mức tăng trung bình tốt nhất (trung bình 132%). Trong khi đó, nhóm bảo hiểm tăng kém tích cực nhất khi chỉ tăng trung bình 4,18%.

Ngược lại, trong xu hướng giảm giá, nhóm bảo hiểm là nhóm có diễn biến khả quan nhất khi chỉ giảm trung bình 18%, thậm chí trong năm 2018 nhóm này ghi nhận tăng 19%; trong khi đó Dịch vụ tài chính lại là nhóm mất nhiều điểm nhất (trung bình giảm 53%). Điều này cũng phản ánh chính xác sự vận động của các nhóm ngành mang tính chất chu kỳ.

Còn lại trong xu hướng đi ngang, nhóm Điện, nước & xăng dầu khí đốt ghi nhận tăng tốt nhất (trung bình 65%), trong khi đó nhóm dầu khí ghi nhận diễn biến tiêu cực hơn.

Nhóm cổ phiếu nào thường tăng khi thị trường giảm và ngược lại? - Ảnh 2.

Triền vọng của VN-Index năm 2023

BSC đánh giá bối cảnh hiện có sự khác biệt khá lớn so với giai đoạn dịch bệnh 2020-2021. Trong đại dịch Covid-19, các NHTW trên thế giới đều duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, còn hiện các NHTW lớn trên thế giới vẫn đang trong thời kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ, nhất là trong bối cảnh lạm phát tại các nền kinh tế lớn như Mỹ và châu Âu vẫn cao hơn mức mục tiêu rất nhiều. Như vậy, môi trường lãi suất cao nhiều khả năng sẽ tiếp tục kéo dài trong 2023.

Tuy vậy, tín hiệu tích cực của thị trường trong vài tháng trở lại đây cũng là dấu hiệu nhận biết dòng tiền đã cũng đã quay lại với các kênh đầu tư chứng khoán sau nhịp điều chỉnh sâu. Điều này cũng đang được xác nhận qua đà mua ròng của khối ngoại trong hơn 3 tháng qua. Song, những vấn đề thách thức trên thị trường Trái phiếu doanh nghiệp vẫn đang hiện hữu khi sẽ có khoảng 300.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn trong 2023. NHNN mới đây cũng đã phát đi thông điệp không hạn chế tín dụng vào lĩnh vực BĐS tuy nhiên các vấn đề như cơ cấu các khoản nợ, mua trái phiếu cần được nghiên cứu cẩn trọng và xin ý kiến của Chính phủ. Ngoài ra, việc sớm sửa đổi Nghị định 65 là hết sức cần thiết để tháo gỡ nút thắt và khó khăn cho thị trường BĐS nói riêng và các thành phần kinh tế khác nói chung.

Nhóm cổ phiếu nào thường tăng khi thị trường giảm và ngược lại? - Ảnh 3.

BSC dự báo thị trường chứng khoán 2023 sẽ giằng co đi ngang và tăng nhẹ (sideway up) trong nửa đầu năm khi bối cảnh vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Phải đến nửa cuối năm, khi các hướng đi trở nên rõ ràng hơn thì thị trường có thể sẽ hồi phục lạc quan, vững chắc hơn.

Tags: cổ phiếu