Trên thị trường nước giải khát, Tân Hiệp Phát hiện là doanh nghiệp nội địa hiếm hoi đủ lớn mạnh để có thể cạnh tranh trực tiếp với 3 đối thủ ngoại là Coca-Cola, Suntory Pepsico Việt Nam, URC Việt Nam.
Miếng bánh lớn thuộc về doanh nghiệp nước ngoài
Hãng nghiên cứu Kantar cho hay, doanh số sản phẩm đồ uống tại Việt Nam trong năm 2021 đã bị ảnh hưởng rất lớn từ đại dịch Covid-19. Nguyên nhân từ việc, kênh tiêu dùng tại chỗ sụt giảm mạnh. Nhưng sang đến năm 2022, sản lượng đồ uống đã tăng 7% tại 4 thành phố lớn và 10% tại khu vực nông thôn khi không còn tác động tiêu cực của đại dịch.
Hoạt động bắt đầu mở cửa trở lại, các hoạt động xã hội như giải trí ngoài trời, nhà hàng, du lịch và khách sạn hoạt động lại từ đầu năm 2022 đã thúc đẩy nhu cầu, tạo ra tín hiệu tích cực trong hoạt động thúc đẩy sản xuất nước giải khát.
VIRAC – Công ty nghiên cứu thị trường cho biết, năm 2022, doanh số lẻ nước giải khát đạt 4.500 lít, tăng khoảng 5% so với cùng kỳ năm 2021. Doanh số tiêu thụ nước giải khát giai đoạn 2022-2024 được dự báo tăng trưởng dao động trong khoảng 4,3-4,8%, khi nền kinh tế hoạt động trở lại bình thường.
Việt Nam được đánh giá là thị trường tiềm năng. Tuy nhiên, miếng bánh lớn trong ngành lại chủ yếu thuộc về các doanh nghiệp nước ngoài. Doanh nghiệp nội hiếm hoi mới có thể cạnh tranh trực tiếp với họ.
Dữ liệu của VIRAC cho thấy, chiếm khoảng 57% thị phần hiện là 3 ông lớn: Suntory Pepsico Việt Nam, Coca-Cola, URC Việt Nam và Tân Hiệp Phát (doanh nghiệp nội).
Dù vậy, khi xem xét kỹ hơn theo từng ngành hàng, phần lép vế dường như thuộc về doanh nghiệp nội. Trong đó, theo số liệu của Masan, mảng nước tăng lực với quy mô thị trường ước tính trị giá 18.000 tỷ đồng trong năm 2022. Đang đứng đầu thị trường là Red Bull Vietnam, ở vị trí tiếp theo là Suntory Pepsico và Tân Hiệp Phát. Bước chân vào ngành hàng này vào năm 2015, Masan hiện là thương hiệu lớn thứ 4.
Thị phần ngành trà uống đóng chai tại Việt Nam năm 2021 (Nguồn: Euromonitor).
Trong khi ở mảng đồ uống có ga, theo VIRAC, Suntory Pepsico hiện đang dẫn đầu năm 2022. Vị trí thứ 2 thuộc về Coca-Cola Việt Nam.
Số liệu của hãng nghiên cứu Euromonitor cho thấy, ở mảng trà uống liền, Tân Hiệp Phát đứng đầu, mức thị phần chiếm tới 32% năm 2022. Xếp vị trí thứ 2 là URC Việt Nam với 20,6%. Tiếp đó là Suntory Pepsico Việt Nam.
Cha con ông chủ Tân Hiệp Phát bị bắt, thị trường sẽ ra sao?
Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an hôm 10/4 đã khởi tố, bắt tạm giam đối với ông Trần Quí Thanh, bà Trần Uyên Phương và tổ chức khám xét chỗ ở, nơi làm việc tại 9 địa điểm đối với 3 bị can; khởi tố bà Trần Ngọc Bích. Đáng nói, ông Thanh là người người sáng lập, trong khi các con gái là những người điều hành chủ chốt của Tân Hiệp Phát.
Đang là doanh nghiệp Việt Nam hiếm hoi đang cạnh tranh sòng phẳng với những doanh nghiệp ngoại trên thị trường, tuy nhiên, sự việc xảy ra với ông Thanh và các con sẽ ảnh hưởng thế nào đến Tân Hiệp Phát? Liệu thị trường nước giải khát sẽ biến động ra sao?
Trên Dân trí, theo chia sẻ của chuyên viên phân tích mảng F&B của Công ty Chứng khoán Bảo Việt, các sản phẩm chủ lực của Tân Hiệp Phát hiện tại là trà xanh 0 độ, trà Dr. Thanh, Number 1. Nếu chỉ tính kênh off-trade (kênh phân phối mua về nhà – PV), 3 sản phẩm này chiếm khoảng 12-13% thị phần đồ uống không cồn nói chung. Trong đó, trà xanh 0 độ chiếm khoảng 9%, Number 1 gần 3%, Dr. Thanh hơn 1%.
Trong trường hợp tập đoàn này có biến động, khả năng thị phần sẽ chia cho các doanh nghiệp lớn trong ngành trà uống liền, gồm có URC Vietnam (Trà C2); Suntory PepsiCo (Trà Tea+) và Interfood (Trà Wonder Farm).
Trong khi ở mảng nước tăng lực, một trong những mảng có tăng trưởng cao nhất trong ngành đồ uống thì Number 1 – nhãn hàng của tập đoàn này hiện có thị phần lớn thứ 3, cỡ khoảng 16-17%. Nếu xảy ra biến động, thị phần sẽ được chia cho Red Bull (Red Bull), Suntory PepsiCo Vietnam (Sting) và Masan (WakeUp 247, Hổ Vằn, Compact).
Tóm tắt diễn biến vụ việc
Ở diễn biến liên quan, Công ty Tân Hiệp Phát vào ngày 11/4 đã phát đi thông tin chính thức về việc Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an ngày 10/4/2023 đã bắt tạm giam ông Trần Quí Thanh, người sáng lập Công ty cùng với con gái là Trần Uyên Phương, Phó tổng giám đốc Công ty.
Công ty Tân Hiệp Phát nói: “Ông Trần Quí Thanh, bà Trần Uyên Phương là những người sáng lập, điều hành Công ty Tân Hiệp Phát nhiều năm qua, sự việc trên chắc chắn ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty Tân Hiệp Phát. Tuy nhiên, với hệ thống quản lý và đội ngũ được xây dựng nhiều năm qua, với trách nhiệm của mình, Công ty Tân Hiệp Phát sẽ nỗ lực hết sức để giảm tối đa các ảnh hưởng bất lợi từ sự việc này với hoạt động của Công ty và các đối tác có liên quan”.
Tân Hiệp Phát cho biết, giao dịch của các cá nhân trong sự việc trên không liên quan đến hoạt động của Công ty Tân Hiệp Phát. Doanh nghiệp luôn tin tưởng vào sự công minh của các cơ quan pháp luật khi giải quyết sự việc, tin tưởng vào sự khách quan của các phương tiện thông tin đại chúng, quý khách hàng, đối tác khi đánh giá về sự việc.
Công ty Tân Hiệp Phát luôn cam kết: “Đảm bảo chất lượng sản phẩm như đã công bố, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; duy trì hoạt động, đảm bảo việc làm, thu nhập cho người lao động, đối tác, bà con nông dân trồng nguyên liệu; tiếp tục đóng góp ngân sách và làm từ thiện”.
Thêm nữa, Công ty Tân Hiệp Phát cũng sẽ đảm bảo việc tiếp tục duy trì, thực hiện đầy đủ các cam kết của mình với khách hàng, đối tác trong nước và nước ngoài, các chương trình từ thiện như nuôi dạy các cháu mồ côi do dịch Covid vừa qua.
Ông David Riddle hiện đã đảm nhận vai trò Tổng giám đốc, đại diện theo pháp luật của Tân Hiệp Phát. Theo tìm hiểu, không chỉ có nhiều kinh nghiệm quản lý ở các tập đoàn lớn trên thế giới, ông David Riddle đã tham gia hoạt động của Công ty hơn 13 năm qua ở vai trò Phó Chủ tịch HĐQT, đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp.