Khảo sát từ 113 doanh nghiệp của Blue C – đơn vị tư vấn văn hoá doanh nghiệp, cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp quan tâm và thực hiện văn hóa doanh nghiệp ở Việt Nam còn rất khiêm tốn.
Theo khảo sát của Blue C, trong 6 cấp độ trưởng thành của văn hoá doanh nghiệp thì cấp độ 2 và 3 là phổ biến nhất với tỉ lệ hơn 60%. Nghĩa là cứ 6 trong số 10 doanh nghiệp đang thực thi văn hoá ở mức trung bình trong thang đo độ trưởng thành của văn hoá doanh nghiệp.
Hầu hết (90%) doanh nghiệp đã thiết lập các yếu tố nền tảng của văn hoá doanh nghiệp như tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi. Hoạt động văn hoá doanh nghiệp đã được chú trọng với việc định hình các ý tưởng và khái niệm đơn giản, áp dụng các hình thức truyền thông để giúp nhân viên nhận biết VHDN.
Tuy nhiên, chưa đến một nửa số doanh nghiệp (45%) xác lập các bộ chuẩn hành vi một cách rõ nét và áp dụng chúng vào các quy trình nhân sự của tổ chức. Điều này dẫn đến hậu quả là việc triển khai hoạt động văn hoá tại nhiều doanh nghiệp còn mang nặng tính hình thức.
Khảo sát cho thấy chỉ có 24% doanh nghiệp đưa bộ câu hỏi tuyển dụng phù hợp với văn hoá bắt buộc vào quy trình tuyển dụng. Việc đánh giá nhân sự và khen thưởng nhân viên theo các tiêu chí của văn hoá doanh nghiệp chưa được chú trọng.
Hầu hết doanh nghiệp vẫn đánh giá dựa trên kết quả công việc và chưa đánh giá nhân viên theo các giá trị mà doanh nghiệp coi trọng. Các tiêu chí VHDN hoặc chưa được xây dựng, hoặc chưa phải là bắt buộc trong quá trình đánh giá nhân viên. Chính vì tách rời văn hoá khỏi quá trình tuyển dụng, đào tạo và đánh giá nhân sự, doanh nghiệp thường dễ gặp sai lầm trong cách thực thi, xem nặng yếu tố truyền thông mà coi nhẹ việc định hướng hành vi với nhân viên.
Văn hóa doanh nghiệp (Corporate culture) là toàn bộ những nhân tố văn hoá được doanh nghiệp chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động kinh doanh, tạo nên bản sắc kinh doanh của doanh nghiệp đó.
Phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam nhận thấy vai trò của văn hoá doanh nghiệp là quan trọng nhưng chưa có sự đầu tư phù hợp và chưa coi trọng việc đo lường hiệu quả VHDN. Khảo sát cũng cho thấy, sự quan tâm của lãnh đạo chưa được chuyển hoá thành các đầu tư về ngân sách hay nguồn lực chuyên trách. Có 66.36% lãnh đạo nhận thấy vai trò của văn hoá doanh nghiệp là quan trọng hoặc rất quan trọng.
Hơn một nửa (56.64%) doanh nghiệp không có ngân sách dành riêng cho văn hoá hoặc chỉ có ngân sách theo sự vụ. Chỉ có 2 trong khoảng 10 doanh nghiệp (23.01%) là có nguồn lực chuyên trách cho VHDN với các mô tả công việc rõ ràng.
Bên cạnh đó, việc đo lường và đánh giá VHDN cũng chưa được coi trọng. Thông thường, chúng thường được lồng ghép trong một khảo sát chung định kỳ hàng năm, chưa có các khảo sát chuyên sâu cho VHDN. Đáng chú ý, có gần một nửa số doanh nghiệp (46.02%) chưa từng khảo sát, đo lường VHDN. Việc đo lường VHDN cần phải tiến hành định kỳ và thường xuyên hơn. Điều này cũng giúp doanh nghiệp đánh giá được hiệu quả và sự cần thiết phải điều chỉnh trong bối cảnh thay đổi và cần thích ứng liên tục.
Doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược phát triển văn hóa doanh nghiệp bằng cách tập trung vào các giá trị cốt lõi và chuẩn hành vi thay vì tập trung vào các biểu hiện bề nổi, thiên về giải trí và truyền thông,
Ông Lê Quang Vũ, CEO Blue C
Doanh nghiệp có nền văn hóa yếu sẽ bị những tác động tiêu cực:
- + Cơ chế quản lí cứng nhắc, độc đoán chuyên quyền, hệ thống tổ chức quan liêu
- + Không khí thụ động, sợ hãi của các nhân viên
- + Nhân viên thờ ơ hoặc chống đối lãnh đạo
- + Nhân viên không có niềm tin và không có mối quan hệ thân thiện với doanh nghiệp
- + Doanh nghiệp không thực hiện các trách nhiệm xã hội…
- + Kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp
Ông Lê Quang Vũ, CEO Blue C khuyến nghị các nhà lãnh đạo cần thay đổi nhận thức về cách thực thi văn hoá doanh nghiệp. “Hoạt động VHDN ở khá nhiều công ty, tổ chức đang tập trung chủ yếu ở bề nổi. Các nhà lãnh đạo cần ý thức rằng muốn VHDN “sống” được, cần phải nhúng các nền tảng cốt lõi đã được định hình, bao gồm tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi, chuẩn hành vi vào các quy trình tuyển dụng, đánh giá, đào tạo và khen thưởng của tổ chức” ông Vũ nhấn mạnh.
