Chứng khoán những năm gần đây đã trở thành một trong những lĩnh vực đầy hứa hẹn. Bạn cần nắm rõ chứng khoán, cổ phiếu là gì… để đầu tư đạt hiệu quả.
1. Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một tài sản tài chính có thể giao dịch, xác nhận sự sở hữu hợp pháp đối với một phần tài sản hoặc vốn của tổ chức phát hành. Chứng khoán có thể tồn tại dưới hình thức chứng chỉ, dữ liệu điện tử, hay bút toán ghi sổ.
Hiện nay, chứng khoán là một lĩnh vực cực kỳ quan trọng đối với bất kỳ nền kinh tế của quốc gia nào. Đây có thể coi là một kênh huy động vốn trung và dài hạn, đem lại hiệu quả cho cả nhà nước lẫn tư nhân.
Tại Việt Nam, khái niệm chứng khoán vẫn còn khá xa lạ và còn nhiều tiềm năng để phát triển.
2. Có mấy loại chứng khoán trên thị trường hiện nay?
Hiện nay, chứng khoán được phân ra làm nhiều loại khác nhau. Nhiều loại chứng khoán được tạo ra trên thị trường sẽ mang lại cơ hội đầu tư đa dạng cho người tham gia.
Cổ phiếu
Cổ phiếu là loại chứng khoán được coi như một giấy chứng nhận số tiền mà nhà đầu tư đã đóng cho doanh nghiệp phát hành, nhằm mục đích xác nhận quyền sở hữu của một hay một số cổ phần trong công ty. Trên thị trường hiện nay, có hai loại cổ phiếu phổ biến, đó là cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi:
- Cổ phiếu thường: Dùng để xác định quyền sở hữu của các cổ đông. Do đó người nắm giữ loại cổ phiếu này sẽ có quyền tham gia vào công tác quản lý và kiểm soát công ty, các cuộc họp hội đồng quản trị. Bên cạnh đó, họ cũng có tư cách bỏ phiếu quyết định vào các vấn đề quan trọng.
- Cổ phiếu ưu đãi: Đây là loại cổ phiếu mà người nắm giữ có thể nhận ưu đãi về cổ tức và quyền biểu quyết, cũng như hoàn lại phần vốn góp.
Trái phiếu
Trái phiếu là một trong những loại chứng khoán phổ biến được giao dịch trên thị trường. Trái ngược với cổ phiếu thì đây là một loại chứng khoán nợ. Điều này có nghĩa là nhà phát hành trái phiếu phải trả cả gốc lẫn lãi cho người sở hữu khi đến ngày đáo hạn.
Tại Việt Nam hiện có khoản 03 loại trái phiếu phổ biến:
- Theo chủ thể phát hành thì có trái phiếu công ty, trái phiếu địa phương, trái phiếu chính phủ.
- Theo tính chất chuyển đổi thì có trái phiếu chuyển đổi và trái phiếu không chuyển đổi.
- Theo hình thức trả lãi thì có trái phiếu lãi cố định, trái phiếu chiết khấu và trái phiếu lãi thả nổi.
Chứng chỉ quỹ
Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán có nhiệm vụ xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp trong quỹ đại chúng.
Do đó, chứng chỉ quỹ có bản chất tương tự với cổ phiếu, đều là bằng chứng xác nhận quyền sở hữu và mức hưởng lợi nhuận của nhà đầu tư trên phần vốn góp. Chứng chỉ quỹ có điểm đặc biệt là được niêm yết và mua bán giữa các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh được hình thành dựa trên một loại tài sản gốc và giá trị sẽ phụ thuộc của tài sản đó. Các loại tài sản này sẽ thường là hàng hóa, cổ phiếu, ngoại tệ hay chứng khoán nợ.
Hiện nay, các bên tham gia cũng dùng chứng khoán phái sinh như một công cụ để phòng tránh rủi ro xảy ra, hoặc cũng có thể thu lợi nhuận từ biến động trên giá tài sản gốc.
3. Có nên đầu tư chứng khoán không?
Không thể phủ nhận rằng chơi chứng khoán sẽ giúp người tham gia kiếm lời, đồng thời thu hút nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, song song với điều này, chứng khoán cũng tồn tại không ít rủi ro. Nhận định được cơ hội và thách thức của loại hình này sẽ giúp người tham gia có sự lựa chọn phù hợp.
Ưu điểm khi đầu tư chứng khoán
Chứng khoán là kênh đầu tư hấp dẫn người chơi và thu hút dòng tiền nhàn rỗi, với nhiều ưu điểm như:
- Khả năng sinh lời cao: Nhà đầu tư khi chọn mua cổ phiếu, trái phiếu của một doanh nghiệp thì sẽ được hưởng lợi từ sự tăng giá của sản phẩm, khi doanh nghiệp đó phát triển. Một phần lợi nhuận khác đến từ việc chia cổ tức của công ty phát hành. Lãi suất từ đầu tư chứng khoán cao hơn so với gửi tiền kiệm ngân hàng.
- Khả năng thanh khoản cao: Với sàn giao dịch được Ủy ban chứng khoán nhà nước quản lý, nhà đầu tư được bảo vệ quyền lợi. Khả năng thanh khoản của chứng khoán chỉ đứng sau tiền mặt.
- Số tiền đầu tư ban đầu thấp: Chứng khoán là kênh đầu tư linh hoạt. Do đó, nhà đầu tư dù không có nhiều vốn, chỉ vài triệu đồng cũng đủ để bắt đầu giao dịch. Người chơi cũng có thể lựa chọn nhiều loại hình chứng khoán để đầu tư.
Nhược điểm khi đầu tư chứng khoán
Bên cạnh lợi nhuận hấp dẫn, chơi chứng khoán cũng có những nhược điểm mà người tham gia cần cân nhắc, cụ thể:
- Biến động thị trường: Thị trường chứng khoán phụ thuộc vào sự biến động của tình hình chính trị thế giới, lạm phát, chiến tranh, dịch bệnh… Do đó, giá chưng khoán có thể lên xuống thất thường, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của nhà đầu tư.
- Thông tin không minh bạch: Thông tin trên thị trường bị nhiễu loạn, không minh bạch sẽ ảnh hưởng đến phán đoán và quyết định của người tham gia.
- Các công ty môi giới kém chất lượng: Nhiều người tham gia do chưa có kinh nghiệm đánh giá nên lựa chọn công ty môi giới lừa đảo, dẫn đến chi phí giao dịch cao, tiền đổ vào khó rút ra, dịch vụ hỗ trợ người chơi kém.
4. Cần chuẩn bị gì để đầu tư chứng khoán đạt hiệu quả?
Để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra, người tham gia cần chuẩn bị hành trang đầy đủ để bắt đầu tham gia vào thị trường chứng khoán.
Tài chính
Tài chính là yếu tố tất yếu và quan trọng khi đầu tư chứng khoán. Người tham gia cần chuẩn bị lượng vốn nhất định. Số vốn bao nhiêu phụ thuộc vào khối lượng tài sản bạn đang có, độ kỳ vọng về lợi nhuận cũng như khả năng chấp nhận rủi ro.
Kiến thức chứng khoán
Ngoài tài chính, kiến thức về chứng khoán cũng là yếu tố người tham gia cần chuẩn bị . Bởi kênh đầu tư này không dành cho những tay mơ, nếu muốn đầu tư chứng khoán thành công, chắc chắn bạn cần trang bị các kiến thức từ cơ bản cho tới nâng cao để bắt kịp thị trường.
Trang thiết bị sử dụng
Đầu tư chứng khoán thời 4.0 không nhất thiết phải tới tận sở giao dịch. Thay vào đó, bạn sẽ cần những thiết bị như máy tính bảng, điện thoại di động hay laptop. Với những thiết bị nhỏ gọn như vậy, nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch nhanh chóng, kịp với thị trường, hạn chế độ trễ.
Nguồn thông tin
Thông tin kinh tế, chính trị, xã hội đều là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. Chính vì vậy, việc cập nhật thông tin thường xuyên, nhanh chóng sẽ giúp bạn có nhiều tư duy phục vụ cho chiến lược đầu tư của mình.
5. Một số lưu ý cần biết trước khi đầu tư chứng khoán
Nếu bạn đang có dòng tiền nhàn rỗi thì chứng khoán chính là cơ hội kiếm tiền hấp dẫn. Tuy nhiên, để đầu tư chứng khoán hiệu quả, người mới tham gia cần cẩn trọng, lưu ý những điểm quan trọng sau:
- Cần xác định cụ thể loại hình đầu tư chứng khoán mà bạn hướng đến. Với những người yêu thích rủi ro có thể chọn lựa cổ phiếu. Ngược lại, với những ai thận trọng, muốn có thu nhập chắc chắn hơn thì trái phiếu hay chứng chỉ quỹ sẽ là loại hình ưu tiên.
- Xác định rõ khả năng tài chính cho việc đầu tư, từ đó phân bổ danh mục sao cho hợp lý nhất.
- Với những ai chưa có nhiều kiến thức về chứng khoán thì nên chọn cho mình một nhà môi giới chứng khoán giỏi và uy tín.
- Trong quá trình giao dịch, bạn cũng cần theo sát xu hướng, cập nhật tin tức liên tục để có thể phân tích thị trường một cách chính xác.
- Sẵn sàng cắt lỗ khi cần thiết để đảm bảo nguồn vốn, tránh tình trạng sa đà vào giao dịch khi ở trạng thái hoang mang.
Nhìn chung, cơ hội sinh lời hấp dẫn đi kèm những rủi ro là điều tất yếu trên thị trường tài chính. Người tham gia cần tìm hiểu kiến thức về chứng khoán, cách chơi, đưa ra chiến lược phù hợp để tham gia chơi chứng khoán an toàn.