Với núi nợ hơn 300 tỷ đô la, Evergrande đang chạy đua với thời gian để tránh khả năng vỡ nợ. Tuy nhiên, cho đến nay Evergrande vẫn chưa thể trả lãi khoản vay ngân hàng đến hạn trả vào ngày 20/9.
Đối mặt với những trở ngại về tài chính, Bắc Kinh không muốn cứu các công ty. Ngoài ra, trong vài năm qua, các cơ quan quản lý đã cố gắng tìm cách để kìm hãm tốc độ tăng trưởng do nợ.
Trước đó, Trung Quốc đã tái cấu trúc Anbang Group Holdings và HNA Group. Quá trình này diễn ra chậm, nhưng phần lớn nó khá trơn tru và không gây ra sự hỗn loạn. Vì vậy, liệu Trung Quốc có một lần nữa cứu Evergrande? Với Evergrande đây là một bài toán rất khó.
Vấn đề lớn nhất của tỷ phú Hứa Gia Ân là vốn lưu động của Evergrande gắn chặt với cổ phiếu, mà hầu hết là các dự án dở dang. Tính đến tháng 6/2021, hàng tồn kho chiếm 60% tổng tài sản. Bất động sản đang xây dựng tăng lên 1,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (202 hàng tỷ đô la), tăng 54% so với 3 năm trước. Điều này giải thích tại sao trước sự phản đối của các chủ nợ giận dữ, Evergrande chỉ có thể trả nợ bằng những căn hộ, mặt tiền và bãi đậu xe chưa hoàn thiện. Họ không có tiền.
Phần lớn tài sản của Evergrande chỉ là cổ phiếu
Nếu Evergrande có thể bán một số dự án này cho một công ty nhà nước giàu tiền mặt, cuộc khủng hoảng thanh khoản sẽ được giải quyết ngay lập tức. Bắc Kinh sau đó có cơ hội để giảm dần kích thước của “con quái vật” này.
Tuy nhiên, không nhiều người dám bỏ tiền ra mua. Các đề xuất xử lý nợ gần đây nhất của Evergrande cũng giúp giải thích vấn đề này: chất lượng tài sản thực sự khá thấp. Để hoàn tiền cho các nhà đầu tư, các căn hộ được bán với giá chiết khấu 28% so với giá trị thị trường và chỗ đậu xe được bán với giá chiết khấu 52%, theo Caixin.
Thật vậy, hầu hết các dự án Evergrande không phải là bất động sản hạng sang. Theo Bloomberg Intelligence, vào năm 2020, 57% diện tích đất mà Evergrande mua lại là ở các thành phố Cấp 3 và 31% ở các thành phố Cấp 2. Khi giá nhà mới ở Trung Quốc hạ nhiệt nhanh chóng và doanh số bán nhà giảm, Evergrande sẽ khó bán được các dự án này. Vào tháng 6 năm 2021, phải mất hơn 3,5 năm Evergrande mới bán được các dự án dở dang. Tương lai của vị đại gia này vẫn ở thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
Trong khi đó, Evergrande hiện đang có rất nhiều khoản nợ phải trả trong thời gian sắp tới. Ngoài các khoản vay ngân hàng và trái phiếu, Evergrande phải hàng tỷ đô la với nhà cung cấp cũng như người mua căn hộ (ở Trung Quốc, người tiêu dùng thường thanh toán đầy đủ trước khi xây nhà).
Không dừng lại ở đó, Evergrande cũng đã bán các sản phẩm quản lý tài sản cho nhân viên, người bán và người mua căn hộ trong vài năm qua. Theo tác giả của bài báo Shuli Ren, rất khó để biết chính xác Evergran sẽ phải trả nợ bao nhiêu vì còn thiếu nhiều thứ trên bảng cân đối kế toán. Theo báo cáo của REDD, khoảng 70.000 nhà đầu tư cá nhân đã đầu tư vào các sản phẩm quản lý tài sản này.
Vậy nếu Evergrande đưa dự án và căn hộ ra thị trường thì điều gì sẽ xảy ra? Việc phải bán với mức chiết khấu 40% là một ước tính khá thận trọng. Do đó, nếu Trung Quốc bán đấu giá các dự án Evergrande chưa hoàn thành, toàn bộ vốn chủ sở hữu của Tập đoàn sẽ bị thổi bay. Bắc Kinh có thể buộc phải thiết kế một gói cứu trợ Evergrande một phần để trả các khoản nợ từ các doanh nghiệp nhỏ và chủ nợ.
* Bài viết thể hiện quan điểm của Shuli Ren trên Bloomberg Opinion