Trong lĩnh vực đầu tư tài chính, FUD là tâm lý thường gặp trên thị trường Crypto. Vậy, FUD là gì? Chúng có những đặc điểm gì?
FUD là thủ phạm khiến cho rất nhiều trader mất tiền, thậm chí là phá sản. Tuy nhiên, việc hiểu cặn kẽ về FUD thì không phải ai cũng biết được. Hãy cùng Vimoney tìm hiểu xem FUD là gì và tất cả những vấn đề liên quan đến FUD.
FUD là gì?
FUD là viết tắt 3 chữ cái đầu tiên trong cụm từ tiếng Anh Fear – Uncertainty – Doubt, dịch nôm na là: Sợ hãi – Không chắc chắn – Nghi ngờ. FUD được hiểu là một hiệu ứng tâm lý gây ảnh hưởng đến nhận thức của nhà đầu tư về một loại tiền điện tử nhất định hoặc cả thị trường tiền điện tử nói chung. Cảm giác chúng mang lại là lo lắng, sợ bỏ lỡ hay đánh mất điều gì đó mà mọi người xung quanh đạt được.
Đáng nói, FUD không phải là hiệu ứng được hình thành một cách tự nhiên mà là chiến thuật cạnh tranh nhằm truyền bá những thông tin tiêu cực, sai sự thật hoặc hiểu lần để nhà đầu tư có thể đưa ra những quyết định thiếu lý trí. Tất nhiên, người hưởng lợi chính là kẻ tung tin.
Một số lĩnh vực như chính trị, tài chính, kinh doanh, marketing… đều sử dụng chiến thuật này.
FUD ra đời thế nào?
Một số tài liệu cho thấy, FUD là thuật ngữ xuất hiện từ giữa những năm 70 của thế kỷ 20 bởi Gene Amdahl – một kỹ sư máy tính đã nghỉ việc ở IBM và tạo ra một công ty mới. Khái niệm FUD được Gene Amdahl đưa ra nhằm ám chỉ việc người chủ cũ đã nói xấu công việc kinh doanh mới của ông.
Khoảng 10 năm sau đó, thông qua truyền thông, các doanh nghiệp coi FUD là một chiến lược cạnh tranh “bẩn” để loại bỏ đối thủ cạnh tranh. Cho đến khi Crypto ra đời, hội chứng FUD có cơ hội xuất hiện nhiều hơn. Nếu so sánh, hiệu ứng tâm lý FUD khiến cho giá giảm, trong khi đó FOMO khiến giá tăng.
Hiểu đơn giản, FUD có thể được so sánh với tin tức giả mạo hoặc những tin tức bị thổi phồng so với thực tế.
Quá trình tạo ra FUD
FUD rất hay được các “cá mập” sử dụng để “dìm giá” và “gom hàng”. Một số loại tiền điện tử có quy mô và vốn hóa thị trường không lớn nên tạo cơ hội cho các thế lực liên kết, tạo FUD và trục lợi.
KOLs – nhân vật ảnh hưởng hoặc các kênh truyền thông lớn chính là kênh được sử dụng để lan truyền FUD đến với cộng đồng. Giảm nhu cầu mua để ổn định hoặc làm coin sụt giá là mục tiêu của họ.
Dễ nhận thấy, một số thông tin xấu được các KOLs đẩy lên các trang mạng xã hội như Facebook, Telegram, Twitter, Reddit… sẽ khiến thị trường dậy sóng. Với những ai trở thành nạn nhân của hội chứng FUD sẽ tự mình làm ảnh hưởng đến lợi ích cá nhân; đồng thời làm sụt giảm giá thị trường một cách nghiêm trọng.
Kẻ hưởng lợi chính nhờ FUD
Những đối tượng thao túng thị trường như cá mập hoặc KOLs chính là những kẻ hưởng lợi chính từ FUD.
Ngoài ra, các FUDer gồm có những nhà đầu tư có tiếng, chuyên gia tư vấn tài chính, những người mong muốn gây chú ý bằng việc dự đoán giá coin, cũng góp phần không nhỏ vào quá trình này của của thị trường.
Tỷ phú Elon Musk – Giám đốc điều hành Tesla là ví dụ điển hình về FUDer. Hồi tháng 5/2021, Musk từng bày tỏ sự lo ngại về việc khai thác Bitcoin gây hại đến môi trường và tuyên bố không chấp nhận Bitcoin tại Tesla đã khiến đồng bitcoin gặp một đợt điều chỉnh lớn về giá.
Làm thế nào để vượt qua hiệu ứng tâm lý FUD?
Thị trường là yếu tố bạn chẳng thể thay đổi, bởi vậy, cách duy nhất để vượt qua hiệu ứng tâm lý FUD chính là tự mình thay đổi. Dưới đây là một số phương pháp:
Xác định phong cách đầu tư
Đầu tư ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn sẽ là lựa chọn của bạn? Nếu xác định được điều này, bạn dễ dàng có thể chuẩn bị tâm lý cũng như đưa ra phương pháp, cách giải quyết nếu bị FOMO và FUD tác động.
Kiên định với bản thân và chiến lược của mình
Nhà đầu tư cần xác định mục tiêu rõ ràng, thời gian đầu tư cũng như target chốt lời… Từ đó, giữ vững tâm lý để đưa ra được những quyết định phù hợp. Tránh xao nhãng và đưa ra những quyết định bất lợi từ sự ảnh hưởng của hiệu ứng FUD.
Hiểu biết và nắm bắt rõ thị trường đầu tư
Dù rất khó nhưng đây lại là một nguyên tắc quan trọng. Bởi vậy, việc cần làm là trau dồi thật nhiều kiến thức liên quan cũng như tự vun đắp kinh nghiệm qua việc tìm hiểu thị trường. Nếu coin đột nhiên biến động, nên tự cảnh báo mình về chiến thuật FOMO hoặc FUD. Tốt nhất, bạn hãy nằm ngoài cuộc chơi.
Cắt lỗ đúng thời điểm
Mạnh dạn cắt lỗ nếu lỡ “đu đỉnh”, cơ hội tiếp theo sẽ đến nhanh thôi. Bởi cắt lỗ đúng lúc, bạn sẽ giữ được một phần vốn và tìm cơ hội khác để đầu tư. Việc do dự rất dễ khiến bạn bị thất thoát tài sản.
Rủi ro do FOMO và FUD gây ra sẽ được giảm thiểu nếu bạn biết cách quản lý và phối vốn hiệu quả. Nó còn giúp khoản lợi nhuận của bạn ổn định. Khi đã ở thế chủ động. FOMO và FUD sẽ khó lòng gây phân tâm và ảnh hưởng đến quyết định của bạn.
Hiểu được FUD là gì cũng như những đặc điểm của hiệu ứng này, áp dụng những cách trên, bạn chắc chắn sẽ không bị lung lay khi gặp phải hiệu ứng FUD khi tham gia thị trường tài chính.
