Trong bối cảnh nhu cầu vàng thế giới tăng mạnh do biến động địa chính trị và USD suy yếu, Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm quốc gia có mức tiêu thụ vàng cao nhất khu vực, bình quân khoảng 55 tấn mỗi năm.
Nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức cao nhất từ trước đến nay
Theo Hội đồng Vàng thế giới (WGC), nhu cầu vàng toàn cầu trong quý III đạt 1.313 tấn – mức cao nhất từng ghi nhận trong một quý. So với cùng kỳ năm trước, nhu cầu tăng 3% về khối lượng và tăng tới 44% về giá trị.
Nguyên nhân được cho là kết hợp giữa môi trường địa chính trị phức tạp, đồng USD suy yếu và tâm lý “sợ bỏ lỡ cơ hội đầu tư” khi giá vàng liên tục tăng. Trong đó, nhu cầu đầu tư vàng tăng 47%, đạt 537 tấn, chiếm hơn một nửa tổng nhu cầu thế giới. Ngân hàng trung ương các nước mua ròng 220 tấn, tăng 10% dù giá liên tục lên đỉnh.
Giá vàng giao ngay đã tăng khoảng 50% từ đầu năm và từng chạm kỷ lục 4.381 USD/ounce vào ngày 20/10. Các quỹ giao dịch vàng vật chất (ETF vàng) cũng ghi nhận dòng vốn vào tăng 134%. Ngược lại, nhu cầu vàng cho trang sức giảm 23%, còn 419,2 tấn trong quý.
Theo chuyên gia của WGC, triển vọng thị trường vàng vẫn tích cực trong bối cảnh kỳ vọng lãi suất giảm và rủi ro lạm phát kéo dài.
Việt Nam tiêu thụ 55 tấn vàng mỗi năm, nhưng phần lớn “trữ trong dân”
Tại phiên thảo luận kinh tế – xã hội ngày 30/10, đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình dẫn báo cáo từ WGC cho biết Việt Nam tiêu thụ khoảng 55 tấn vàng/năm, đứng đầu khu vực Đông Nam Á. Thái Lan đứng thứ hai với 48,8 tấn và Indonesia 47,3 tấn.
Tuy nhiên, ông Bình cho rằng phần lớn lượng vàng này đang đóng băng trong dân, trở thành nguồn vốn tĩnh chưa được huy động phục vụ phát triển kinh tế.
Để giải phóng nguồn lực, ông đề xuất: Thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; Cho phép gửi vàng vật chất vào kho lưu ký, nhận chứng chỉ vàng để giao dịch, thế chấp hoặc cầm cố; Phát triển các sản phẩm tài chính như quỹ đầu tư vàng, trái phiếu vàng được bảo chứng bằng vàng thật.
Theo ông Bình, chỉ cần 10–15% vàng trong dân được đưa vào hệ thống tài chính, đây sẽ là nguồn vốn đáng kể cho hạ tầng và đổi mới công nghệ, mà không cần tăng vay nợ công.
Chênh lệch giá vàng trong nước – thế giới vẫn tăng cao
Hiện vàng miếng SJC được niêm yết ở mức 144,6 – 146,6 triệu đồng/lượng, thấp hơn đỉnh khoảng 8 triệu đồng nhưng vẫn chênh lệch khoảng 20 triệu đồng/lượng so với giá thế giới.
Phó thủ tướng Lê Thành Long cho biết chênh lệch và biến động mạnh thời gian qua còn do yếu tố tâm lý đầu cơ. Chính phủ đang: Tăng giám sát và kiểm tra thị trường; Xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng theo Nghị định 232; Nghiên cứu khung pháp lý cho sàn giao dịch vàng, nhằm minh bạch hóa giao dịch và giảm rủi ro cho người dân.
Ngân hàng Nhà nước tiếp tục khuyến cáo người dân cân nhắc khi mua vàng, vì đây là tài sản biến động mạnh và chịu ảnh hưởng lớn từ bối cảnh toàn cầu.
Mộc Miên (Tổng hợp)
