Một loạt chính sách tài khóa linh hoạt được Chính phủ ban hành để hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người dân và hoạt động phòng, chống dịch bệnh.
Chiều 9/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có báo cáo trước Quốc hội và cử tri cả nước.
Theo đó, dưới sự lãnh đạo, điều hành của Chính phủ, việc thu, chi ngân sách năm 2021 đã hoàn thành. Trong đó, thu ngân sách vượt dự toán đề ra và chi ngân sách đảm bảo bám sát dự toán và bội chi ngân sách đảm bảo theo quy định 4% của Quốc hội.
Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh về việc Chính phủ đã ban hành một loạt chính sách tài khóa nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp cũng như người dân và hoạt động phòng, chống dịch bệnh, tổng vào khoảng 200.000 tỷ đồng. Trong đó, Nghị định 52 đã giãn, hoãn thuế cho các doanh nghiệp 115.000 tỷ đồng. Nghị định 92 giảm 21.300 tỷ đồng và các vấn đề liên quan. Quỹ Vaccine cũng được gần 9.000 tỷ đồng.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói: “Có thể nói là chính sách tài khóa được điều hành một cách linh hoạt”.
Tham mưu gói kích cầu bằng hỗ trợ lãi suất mỗi năm khoảng 20.000 tỷ đồng
Bộ trưởng Bộ Tài chính đã giải trình một số ý kiến của đại biểu Quốc hội trong phiên làm việc chiều 9/11.
Có ý kiến cho rằng dư địa của nợ công còn lớn, cần tăng bội chi ngân sách, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết dư địa không còn nhiều. Tổng vay của Chính phủ trong giai đoạn 2016-2020 là 1.852.000 tỷ đồng. Giai đoạn năm 2021-2025, Quốc hội biểu quyết dự kiến vay 3.068.000 tỷ đồng (gấp 1,7 lần so với giai đoạn trước).
Thứ hai, nợ công của năm 2025 gấp 1,6 lần so với năm 2020, có nghĩa là nợ công đến năm 2025 theo đánh giá là khoảng 45,6% GDP nhưng là GDP mới, nếu chúng ta tính theo GDP cũ là nằm ở 57,9%, tức là đã vượt ngưỡng 55%. Nợ Chính phủ giai đoạn 2021-2025 là 41,8% nhưng nếu chúng ta đánh giá theo GDP cũ thì là 53,1%, có nghĩa cũng vượt ngưỡng 45%.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết ủng hộ các gói kích cầu nhằm thúc đẩy kinh tế. Sau đó, quay lại thu ngân sách, giảm tăng bội chi trong năm nay,giảm bội chi năm sau để đảm bảo cả 2 giai đoạn.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nói: “Chúng tôi đang tham mưu cho Chính phủ gói kích cầu bằng hỗ trợ lãi suất mỗi năm khoảng 20.000 tỷ, hai năm khoảng 40.000 tỷ. Như vậy, nếu hỗ trợ 4% thì chúng ta có 1 triệu tỷ đồng đưa vào nền kinh tế, sau đấy thì tạo việc làm, thúc đẩy sản lượng, giảm bội chi ngân sách vào những thời kỳ sau”.
Các chính sách đối với khu công nghiệp, khu kinh tế: Hiện chúng ta có 18 khu kinh tế, 377 khu công nghiệp, tổng cộng là 395 khu đã có chính sách ưu đãi như ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 15 năm, miễn 4 năm, giảm 5% của 9 năm tiếp theo và một số chính sách khác.
Với đề nghị tăng dự toán thu dầu thô thì không tăng được. Lý do bởi, từ giai đoạn 2016-2020, sản lượng thực tế hằng năm giảm bình quân 1,45 triệu tấn/năm, tương ứng với 11%. Sản lượng khai thác các mỏ hiện tại suy giảm tự nhiên do giếng dầu cạn, rủi ro kỹ thuật địa chất cao, rất khó để tăng sản lượng.
Đối với vấn đề hỗ trợ lãi suất dẫn đến nợ xấu và hướng khắc phục, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết rút kinh nghiệm là hạn chế và tập trung vào các đối tượng có khả năng đầu tư tăng thêm giá trị cho nền kinh tế. Đặc biệt là các đối tượng vay không có nợ xấu và đảm bảo đủ điều kiện vay và thủ tục đơn giản, quyết toán dễ dàng và chính xác, chặt chẽ.
Giải đáp về thu ngân sách
Thu ngân sách năm 2022, đại biểu Quốc hội cho rằng chỉ 3,4% và tỉ lệ huy động là 15,1% thấp hơn so với kế hoạch.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính giải trình: “Có những giai đoạn là đột xuất, bất thường và các cơ chế, chính sách thay đổi thì tốc độ thu ngân sách không tỉ lệ thuận với tốc độ tăng trưởng GDP. Thực tế giai đoạn năm 2011-2012 tăng trưởng phục hồi kinh tế là 5,25% nhưng thu ngân sách chỉ đạt 2,2% hay năm 2020 thì GDP tăng 2,91% nhưng thực tế thu nội địa chỉ đạt 1,6%. Trong đó, khu vực doanh nghiệp giảm 2% so với cùng kỳ”.
Về câu hỏi, năm nay khó khăn thì tăng thu ở khoản nào? Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình: Thu nội địa tăng lên, thu tăng lên 7.200 tỷ đồng từ phát sinh của năm 2020 trở về trước như truy thu thuế nhà thầu của Formosa được 2.257 tỷ đồng, xử lý thu chênh lệch giá khí trong bao tiêu sản phẩm 2.457 tỷ đồng, thu ngân sách đối với các khoản khác là 2.500 tỷ đồng và phát sinh đột biến là 2.997 tỷ đồng tiền thuê đất của Đại sứ quán Mỹ.
Một số khoản thu quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp tăng lên 22.800 tỷ đồng như chứng khoán, khối tài chính, bất động sản, ngân hàng và hoạt động sát nhập, chuyển nhượng vốn và các hoạt động lắp ráp ô tô. Thu dầu thô cũng tăng lên 12.000 tỷ đồng và thu xuất, nhập khẩu tăng lên 10.5000 tỷ đồng.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc rất mong được sự ủng hộ, giúp đỡ và phản ánh kịp thời của đại biểu Quốc hội và cử tri để hoàn thiện và tham mưu cho Chính phủ lãnh đạo tài chính, ngân sách, quản lý chính sách tài khóa một cách có hiệu quả nhất, thúc đẩy kinh tế phát triển.
Cát Anh (T/h)