Cùng vimoney tìm hiểu thị phần là gì, vai trò của thị phần, cách xác định thị phần tăng trưởng trong bài viết dưới đây.
Trong kinh doanh, người ta thường nhắc đến khái niệm thị phần. Tuy nhiên, nếu không làm trong ngành, không nhiều người biết đến nó.
Khái niệm thị phần là gì?
Thị phần hiểu là sản lượng tiêu thụ một doanh nghiệp chiếm lĩnh được ở một thị trường nhất định.
Trong tiếng Anh, thị phần/tỷ trọng trong thị trường là Market share. Đây là phần thị trường tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ doanh nghiệp đang chiếm lĩnh lược.
Thị phần biểu hiện các sản phẩm, dịch vụ tiêu thụ của doanh nghiệp so với tổng sản phẩm tiêu thụ trên toàn thị trường. Thông thường, các doanh nghiệp có các chiến lược marketing, kinh doanh riêng có thể kể đến như chính sách giá phù hợp, chương trình khuyến mại, event… Sau khi chiếm lĩnh thị trường, phần lớn các doanh nghiệp duy trì chiến lược bảo vệ thị phần.
Công thức tính thị phần doanh nghiệp
Có nhiều cách tính thị phần doanh nghiệp, các bạn có thể tham khảo một số cách sau:
Thị phần = Tổng doanh số bán hàng của doanh nghiệp/Tổng doanh số của thị trường.
Thị phần = Tổng số sản phẩm bán ra của doanh nghiệp/Tổng sản phẩm tiêu thụ của thị trường.
Cách tính thị phần tương đối:
Thị phần tương đối = Tổng doanh số thu được của doanh nghiệp/Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh trong cùng thị trường đó.
Thị phần tương đối = Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp/Tổng sản phẩm bán ra của đối thủ cạnh tranh với doanh nghiệp đó trên thị trường.
Ý nghĩa con số của thị phần tương đối
Nếu thị phần tương đối > 1, doanh nghiệp đang có lợi thế cạnh tranh, dẫn đầu thị phần tốt hơn đối thủ.
Nếu thị phần tương đối < 1, đối thủ cạnh tranh có lợi thế cạnh tranh hơn doanh nghiệp của bạn. Nếu thị phần tương đối = 1, lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp bằng lợi thế cạnh tranh của đối thủ.
Vai trò của thị phần tăng trưởng
Thị phần là một trong những yếu tố quan trọng bởi nó tác động đến việc tăng quy mô cho hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời cải thiện lợi nhuận.
Xác định được thị phần đồng nghĩa với việc các chủ doanh nghiệp có thể nhìn ra tốc độ phát triển của doanh nghiệp mình trong từng phân khúc của thị trường. Từ đó, những chiến lược kinh doanh đúng đắn sẽ được đưa ra.
Thị phần đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi nó cho doanh nghiệp biết vị trí của mình ở đâu? Điểm yếu, điểm mạnh so với các đối thủ… Đây cũng là cơ sở dữ liệu giúp doanh nghiệp có thể bổ sung nguồn lực và tăng động lực phát triển lên nhiều lần.
Doanh nghiệp nào đang phát triển thị phần thì sẽ tăng được doanh thu nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh.
Cách xác định thị phần tăng trưởng
Chủ doanh nghiệp cần xác định thị phần của doanh nghiệp, đặc biệt là thị phần tăng trưởng bởi thị trường luôn luôn thay đổi. Các nhà quản lý chiến lược thường sử dụng Ma trận Boston (ma trận BCG) để đánh giá đúng thị phần tăng trưởng của doanh nghiệp. Trục tung thể hiện sự tăng trưởng doanh số, sản lượng; trong khi đó trục hoành biểu hiện thị phần.
Ma trận Boston chia ra làm 4 ô, gồm có: Ô Dấu hỏi, ô Bò sữa, ô ngôi sao 5 cánh, ô Chó mực. Cụ thể như sau:
– Ô Dấu hỏi: Dành cho những sản phẩm mới bước vào thị trường, có tiềm năng phát triển nhưng thị phần sở hữu khiêm tốn, chưa có chỗ đứng trên thị trường. Doanh nghiệp nhóm này cần marketing thử trong thời gian ngắn và tích cực theo dõi thị trường, phân tích sản phẩm để quyết định xem có tiếp tục phát triển sản phẩm không. Nếu phù hợp sẽ đẩy vào nhóm ngôi sao, còn nếu loại bỏ thì cho vào nhóm chó mực.
– Ô ngôi sao: Trong ô này xuất hiện các sản phẩm đang được thị trường chào đón. Để đẩy cao nhất hiệu quả, doanh nghiệp cần tập trung nguồn lực để marketing, quảng cáo.
– Ô bò sữa: Nhóm này còn thị phần trên thị trường, vẫn mang lại doanh thu đáng kể nhưng khó có thể tăng trưởng thêm trên thị trường. Giải pháp cho các doanh nghiệp này là cung cấp nguồn lực vừa phải để duy trì và hạn chế việc giảm thị phần.
– Ô chó mực: Nhóm sản phẩm không có khả năng phát triển, không mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp, không có thị phần. Doanh nghiệp nên loại bỏ càng sớm càng tốt.
Cách gia tăng thị phần
Khi tung ra thị trường một dòng sản phẩm hay dịch vụ, doanh nghị thường phấn đấu giành thị phần. Thị phần tăng, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp tăng quy mô và cải thiện lợi nhuận. Ngược lại, thị phần giảm khiến lợi nhuận giảm.
Để gia tăng thị phần, doanh nghiệp cần cải thiện hoặc đổi mới sản phẩm/dịch vụ. Tuy nhiên, cách này tốn nhiều chi phí, cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Tốt nhất, doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ về thị trường, đối thủ cạnh tranh trước khi cải thiện, đổi mới sản phẩm.
Phát triển phân khúc thị trường mới cũng là một giải pháp. Tuy nhiên, trước khi thực hiện, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng thị trường mình sẽ mở rộng. Từ đó đưa ra chiến lược kinh doanh, marketing phù hợp nhất cho sản phẩm của mình.
Đa dạng hóa hình thức tiếp thị: Đây là điều vô cùng quan trọng. Ngoài việc lựa chọn các kênh phân phối như bán hàng online, siêu thị, đại lý… doanh nghiệp có thể mở rộng thêm các hình thức tiếp thị khác như quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội…
Cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng: Hoạt động này giúp giữ chân khách hàng. Dịch vụ tốt, khách hàng sẽ review tốt cho bạn bè, người thân… để doanh nghiệp có thêm những khách hàng mới.
Mua lại đối thủ cạnh tranh: Doanh nghiệp có thể gia tăng thị phần bằng cách này. Không những vậy, doanh nghiệp còn giảm được số lượng đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Tất nhiên, chi phí cho nó không nhỏ, cần tính toán phù hợp.
