Khớp lệnh là gì? Khớp lệnh được thực hiện như thế nào?
Khớp lệnh là quá trình giao dịch chứng khoán ghép một hoặc nhiều lệnh mua theo yêu cầu với một hoặc nhiều lệnh bán để thực hiện giao dịch trên bảng giá giao dịch trực tuyến.
Mỗi sàn giao dịch có thời gian khớp lệnh liên tục và khớp lệnh định kỳ khác nhau, đều được quy định rõ. Thời gian thực hiện lệnh định kỳ và lệnh liên tục ở các sàn HSX, HNX, Upcom và thỏa thuận, phái sinh được mô tả như trong bảng sau:
Khớp lệnh định kỳ
Khớp lệnh định kỳ là phương thức giao dịch sẽ được thực hiện dựa trên cơ sở khớp các lệnh mua, lệnh bán chứng khoán tại một thời điểm xác định, nhằm tìm ra mức giá mà khối lượng giao dịch lớn nhất.
Khớp lệnh liên tục
Phương thức khớp lệnh liên tục là phương thức khớp lệnh chứng khoán được thực hiện dựa trên cơ sở so khớp các lệnh mua hoặc bán ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch chứng khoán. Việc so khớp lệnh sẽ được thực hiện theo các nguyên tắc sau:
Ưu tiên về giá: Lệnh mua và lệnh bán sẽ được ưu tiên thực hiện trước với mức giá cao hơn và thấp hơn tương ứng.
Ưu tiên về thời gian: Lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước nếu những lệnh này có cùng mức giá
Ưu tiên khách hàng: Nếu các lệnh giao dịch có cùng mức giá và có cùng thời gian nhập lệnh thì lệnh của khách hàng sẽ được ưu tiên thực hiện trước lệnh giao dịch của khối tự doanh các công ty chứng khoán.
Ưu tiên khối lượng: Nếu các lệnh giao dịch đều là của khách hàng hoặc đều là lệnh tự doanh có cùng mức giá và cùng thời gian thì lệnh nào có khối lượng lớn hơn sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
Các loại lệnh giao dịch chứng khoán
Để có thể hiểu được các thuật ngữ như LO, ATO, ATC, MP, PLO, điều kiện là gì thì trước tiên ta cần làm rõ hai khái niệm về khớp lệnh định kỳ và khớp lệnh liên tục.
Lệnh LO
LO là thuật ngữ viết tắt của Limit Order trong chứng khoán, lệnh LO được định nghĩa một cách dễ hiểu nhất là lệnh giới hạn mua bán chứng khoán ở mức giá đã định hoặc có thể ở mức giá tốt hơn. Lệnh LO có mức độ ưu tiên sau lệnh ATC và ATO ở các phiên khớp lệnh định kỳ và khớp sau lệnh MP tại các phiên khớp lệnh liên tục.
Lệnh LO được áp dụng với cổ phiếu được niêm yết trên ba sàn là VN-index, HNX-index, UPcom-index và đồng thời có thể sử dụng trong các phiên giao dịch khác.
Hiệu lực của lệnh LO được tính từ thời điểm lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch đến khi lệnh được hủy bỏ (hoặc khi hết thời hạn giao dịch).
Người mua hay bán sẽ thường được lợi về giá khi đặt lệnh LO (ngược lại với lệnh ATO và ATC người mua thường sẽ bị thiệt về giá khi mua hoặc bán, nhưng đổi lại lệnh sẽ được ưu tiên khớp trước lệnh LO)
Lệnh ATO
ATO là thuật ngữ viết tắt của “At The Open” trong chứng khoán. Lệnh ATO được hiểu là lệnh định kì mua bán tại mức giá mở cửa, tức là lệnh này sẽ được tranh mua bán tại mức giá thấp nhất và cao nhất tương ứng, chính vì vậy nó được ưu tiên khớp trước lệnh LO.
Khối lượng lệnh ATO là cố định với mức giá thay đổi và mức giá mở cửa sẽ có khối lượng khớp lệnh lớn nhất.
Hiệu lực của lệnh ATO sẽ được tính trong thời gian mở phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa ở khung giờ 9-9h15 với mục đích xác định giá mở cửa đến khi lệnh hết thời gian mở cửa (trong hai trường hợp khi lệnh không khớp hay không khớp hết).
Lệnh ATC
ATC là thuật ngữ viết tắt của “At The Close” trong chứng khoán. Tương tự với lệnh ATO nhưng lệnh ATC là lệnh mua bán tại mức giá đóng cửa, được áp dụng với cổ phiếu được niêm yết trên hai sàn HNX và HOSE.
Hiệu lực của lệnh ATC sẽ được tính trong thời gian ở phiên khớp lệnh định kì đóng cửa ở khung giờ 2h30-2h45.
Lệnh MP
Lệnh MP là thuật viết tắt của lệnh thị trường trong chứng khoán, là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá thấp nhất hay cao nhất tương ứng trên thị trường.
Lệnh MP được sử dụng trong đợt giao dịch khớp lệnh liên tục và trong thời điểm hiện tại lệnh này chưa được áp dụng trên thị trường chứng khoán tại Việt Nam.
Lưu ý:
Lệnh MP còn khối lượng nhưng không thể khớp nữa sẽ được chuyển thành lệnh giới hạn LO ở mức giá mua hoặc bán cao hơn hoặc thấp hơn tương ứng so với mức giao dịch mua bán cuối cùng trước đó.
* Lệnh MP của nhà đầu tư nước ngoài sẽ bị hủy sau khi khi khớp một phần mà phần còn lại cạn room
* Giá thực hiện với lệnh MP cuối cùng là giá trần hay giá sàn sẽ được chuyển thành lệnh LO mua tại giá trần hay giá sàn
Lệnh điều kiện
Lệnh điều kiện được hiểu đơn giản là lệnh giới hạn được duy trì trong thời gian chờ lệnh khớp hoặc khách hàng đặt lệnh mà chưa được khớp thì hết thời gian.
Hiệu lực duy trì lệnh giới hạn được tính vào ngày giao dịch và được tự động đưa lên sàn khi:
* Lệnh được khớp phần nào đó và phần còn lại tiếp tục còn hiệu lực.
* Giá cổ phiếu nằm trong khoảng trần và sàn trong ngày
* Đáp ứng đủ các điều kiện về khối lượng, sức mua,
Lệnh PLO
Lệnh PLO là thuật ngữ viết tắt của Post Limit Order, PLO được hiểu là lệnh giới hạn mua bán chứng khoán sau khi kết thúc phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa.
Lưu ý
* Trong phiên giao dịch sau giờ lệnh PLO mới được nhập vào hệ thống, lệnh sẽ được khớp ngay sau đó nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn trên hệ thống với giá giao dịch là giá đóng cửa.
* Lệnh PLO không được phép sửa hay hủy và sẽ không được nhập vào hệ thống nếu không xác định được giá khớp lệnh trong phiên khớp lệnh liên tục hay phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa.
Trên đây là bài viết Khớp lệnh là gì? Các loại lệnh chứng khoán giao dịch LO, ATO, ATC, MP, PLO, điều kiện là gì? Hy vọng sẽ cung cấp một lượng thông tin hữu ích cho những bạn đang tìm hiểu và có ý định đầu tư vào chứng khoán. Chúc các bạn thành công.
