Thị trường đã phản ánh phần nào nỗi lo suy thoái kinh tế
Các Ngân hàng Trung ương trên thế giới đang trong cuộc đua tăng lãi suất, điều này gây ra lo ngại về suy thoái toàn cầu. Nỗi lo suy thoái cũng có thể tác động mạnh đến thị trường chứng khoán.
Theo ông Hoàng Công Tuấn – Kinh tế trưởng MBS, nền kinh tế toàn cầu đang có sự phân hoá rất mạnh mẽ. Trong khi nền kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn bởi những chính sách mạnh tay tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát thì nền kinh tế tại nhiều quốc gia như Trung Quốc hay Nhật Bản vẫn duy trì đà hồi phục. Sở dĩ, nguyên nhân là do các quốc gia Châu Á không áp dụng chính sách tiền tệ siêu nới lỏng trong hai năm qua, nên áp lực lạm phát giảm đi đáng kể và mức lãi suất cũng duy trì ổn định hơn.
Đối với Mỹ, theo tham khảo một số chỉ số đánh giá khả năng suy thoái tại quốc gia này khoảng trên 30%. Như vậy, tại thời điểm hiện tại có thể đang đối diện với đợt suy thoái nhẹ. Lạm phát cao tại Mỹ sẽ suy giảm vào tháng 7 khi giá cả hàng hoá đang có dấu hiệu hạ nhiệt. Khi lạm phát hạ nhiệt, chính sách của Fed cũng sẽ mềm mại hơn trong thời gian tới.
Đưa ra thống kê về tác động của những đợt suy thoái kinh tế Mỹ đến thị trường chứng khoán, chuyên gia MBS cho rằng thị trường chứng khoán chỉ giảm mạnh khi nền kinh tế rơi vào khủng hoảng nặng. Còn đối với những đợt suy thoái bình thường, thị trường chứng khoán sẽ có mức giảm nhẹ nhàng hơn, chủ yếu mang tính chất phản ánh đợt suy giảm của nền kinh tế sau khi kết thúc chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ.
Lấy dẫn chứng tại giai đoạn khủng hoảng nợ dưới chuẩn năm 2007 kéo dài 1 năm 6 tháng, tỷ lệ thất nghiệp 10%, mức độ suy giảm GDP trên 5% và mức giảm của thị trường chứng khoán lên đến 57%. Tuy nhiên, sang đến đợt suy thoái Covid-19, dù tỷ lệ thất nghiệp và mức độ suy giảm GDP nặng nề hơn, song mức độ giảm của thị trường chứng khoán lại nhẹ nhàng hơn.
Theo đánh giá, đợt suy thoái trong thời điểm hiện tại có nhiều điểm tương đồng với đợt suy thoái năm 1970 với nguyên nhân chủ yếu đến từ đà tăng nóng của giá dầu. Theo đó, đợt suy thoái năm 1970 kéo dài gần 11 tháng và mức độ giảm của thị trường chứng khoán khoảng 36%.
“Thị trường chứng khoán trên thế giới nói chung và TTCK Việt Nam nói riêng cũng đã trải qua mức giảm trên 20%. Như vậy cũng đã phản ánh rủi ro của một suy thoái nhẹ. Trừ trường hợp xảy ra một cuộc khủng hoảng như năm 2007, nếu không thì đây có thể đã là vùng đáy của thị trường chứng khoán”, chuyên gia MBS đánh giá.
Thời điểm phù hợp để đầu tư dài hạn
Ông Tuấn cho rằng rủi ro thị trường chỉ là ngắn hạn, đặc biệt trong bối cảnh vĩ mô ổn định như Việt Nam thì xu hướng đi lên của thị trường là rất rõ ràng. Do đó, những lo sợ trong giai đoạn nền kinh tế suy thoái là thời điểm rất tốt để đầu tư dài hạn. Dẫn chứng là những người đầu tư vào cuối giai đoạn suy thoái như năm 2009, năm 2012 hay năm 2020 đều hưởng quả ngọt rất lớn. Tại thời điểm này, chúng ta cũng đối diện một cuộc suy thoái mới cũng đồng thời tạo ra những cơ hội mới.
“Nhà đầu tư không cần mua cổ phiếu ngay lúc này, song đây là thời điểm rất thích hợp để chúng ta có thể tìm kiếm cơ hội. Bởi khi suy thoái xảy ra, định giá P/E toàn thị trường cũng như P/E các doanh nghiệp đều giảm đáng kể. Tuy nhiên đến khi suy thoái kết thúc thì định giá doanh nghiệp chắc chắn sẽ tăng trở lại. Dưới góc nhìn dài hạn, tôi cho rằng đây là thời điểm rất tốt để đầu tư cổ phiếu với mức định giá rẻ, chứ cơ hội không đến lúc tất cả nhà đầu đều nhìn thấy nó”, ông Hoàng Công Tuấn đưa ra lời khuyên.
Về chiến lược đầu tư trong thời kỳ suy thoái, vị chuyên gia cho rằng không cần mua cổ phiếu giảm mạnh nhất mà cần quan sát những mã giảm về dưới giá trị thực. Khi đón đầu được nỗi sợ do suy thoái, những cổ phiếu đó sẽ có cơ hội phục hồi mạnh mẽ nhất.
Hiện tại, trên thị trường có rất nhiều nhà đầu tư thua lỗ nặng nề, thậm chí có những nhà đầu tư lỗ 40-50% tài khoản. Mỗi người có những cách xử lý riêng, có người sẽ rời bỏ hoàn toàn và có ác cảm lớn với thị trường chứng khoán, có người lại chọn “trốn tránh” bằng cách đóng bảng điện, không quan tâm đến doanh nghiệp cũng như cổ phiếu nắm giữ. Tuy nhiên, nếu may mắn nắm giữ cổ phiếu doanh nghiệp tốt thì còn có cơ hội lấy lại vốn khi thị trường hồi phục, song nếu nắm giữ dài hạn những cổ phiếu của doanh nghiệp đang có hoạt động kinh doanh ngày càng yếu kém thì khả năng tài khoản lỗ chồng lỗ là rất cao.
Chuyên gia cho rằng điểm sáng hiện tại là chúng ta đang ở trong một đáy rất gần của một đợt suy thoái và trong dài hạn thị trường vẫn sẽ tiếp tục đi lên. Do đó, đối với nhà đầu tư thua lỗ nặng cần xem xét đến hai yếu tố để đưa ra quyết định (1) loại bỏ tâm lý đầu cơ và xem xét mã cổ phiếu đang cầm xem có thực sự tăng trưởng lợi nhuận trong vòng 2-3 năm tới không (2) định giá cổ phiếu hiện tại đã đủ rẻ so với giá trị doanh nghiệp.
Nếu cổ phiếu nắm giữ có đủ những yếu tố trên, nhà đầu tư có thể yên tâm nắm giữ cổ phiếu. Thời gian tới, có thể thị trường sẽ tiếp tục đi ngang hoặc sideway rất khó chịu, song một khi những yếu tố tiêu cực qua đi, đà phục hồi của thị trường sẽ quay trở lại.
