Từ vai trò cố vấn cấp cao, hưởng hàng chục tỷ USD hỗ trợ chính phủ, Elon Musk giờ có nguy cơ mất tất cả nếu ông Donal Trump quyết định “trả đũa”.
Elon Musk gặt lợi lớn từ Nhà Trắng khi làm đồng minh
Từng là một trong những nhà tài trợ cá nhân lớn nhất cho chiến dịch tranh cử của Donald Trump, Elon Musk không chỉ rót gần 300 triệu USD hỗ trợ ông Trump và Đảng Cộng hòa mà còn trở thành đồng minh và cố vấn cấp cao được tín nhiệm tại Washington. Cái bắt tay chiến lược giữa hai người đàn ông quyền lực nhanh chóng mang lại loạt “trái ngọt” cho tỷ phú giàu nhất thế giới.
Ngay sau khi trở thành người đứng đầu Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) – một đơn vị cải cách bộ máy hành chính theo định hướng tinh gọn và tiết kiệm ngân sách – Musk dần định hình tầm ảnh hưởng trong chính trường Mỹ. Vai trò này giúp ông tiếp cận gần hơn với các chính sách trọng yếu, đặc biệt là các kế hoạch hỗ trợ liên bang có lợi trực tiếp cho các đế chế công nghệ và công nghiệp mà ông sở hữu.
Cổ phiếu Tesla bật tăng, hàng loạt dự án của SpaceX được ưu ái, và các kế hoạch tương lai như xe tự lái, robot AI, khai phá Sao Hỏa… đều trở nên khả thi hơn nhờ hỗ trợ từ chính phủ Mỹ. Theo Washington Post, tổng cộng Musk và các công ty của ông đã nhận ít nhất 38 tỷ USD từ các hình thức hỗ trợ chính phủ: hợp đồng, vay ưu đãi, trợ cấp và tín dụng thuế.
Mối quan hệ khăng khít với Trump còn được kỳ vọng sẽ giảm áp lực điều tra từ các cơ quan liên bang, vốn được khởi động dưới thời Tổng thống Joe Biden. Các nhà đầu tư từng tin rằng sự hậu thuẫn từ chính quyền Trump sẽ là “lá chắn thép” giúp Tesla triển khai nhanh công nghệ tự lái, cũng như giành thêm hợp đồng quốc phòng và hàng không vũ trụ cho SpaceX.
Elon Musk đối mặt nhiều thách thức khi rạn nứt với Tổng thống Mỹ
Mối quan hệ tưởng chừng “không thể đổ vỡ” bắt đầu rạn nứt khi Elon Musk rời khỏi DOGE sau nhiệm kỳ 130 ngày và công khai chỉ trích siêu dự luật giảm thuế 4.500 tỷ USD của Đảng Cộng hòa. Đỉnh điểm là loạt bài đăng trên nền tảng X (Twitter), nơi Musk cáo buộc ông Trump “có tên trong hồ sơ Epstein” và ủng hộ việc luận tội Tổng thống.
Ngay sau đó, ông Trump phản pháo dữ dội và đe dọa cắt toàn bộ hợp đồng giữa chính phủ Mỹ với công ty của Musk, đặc biệt là trong lĩnh vực phóng tên lửa và cung cấp Internet vệ tinh Starlink. Theo Bloomberg, giá trị các hợp đồng bị đe dọa có thể lên tới 18 tỷ USD.
Sự kiện này kéo theo tài sản ròng của Elon Musk “bốc hơi” 34 tỷ USD, trong bối cảnh giá cổ phiếu Tesla lao dốc. Quý I/2025, lợi nhuận của Tesla giảm tới 71%, còn doanh số bán hàng cũng đi xuống – một phần do Musk dành quá nhiều thời gian cho chính trị thay vì lãnh đạo doanh nghiệp.
Không chỉ vậy, Tesla đang đối mặt với các cuộc điều tra liên bang liên quan đến công nghệ xe tự lái. NHTSA – Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ – đã yêu cầu công ty giải trình kế hoạch triển khai robotaxi và các biện pháp an toàn liên quan.
Các nhà phân tích của JPMorgan cảnh báo nếu siêu dự luật được thông qua, khoản tín dụng thuế 7.500 USD dành cho xe điện sẽ bị cắt bỏ, có thể khiến Tesla thiệt hại 1,2 tỷ USD chỉ riêng trong năm 2025.
Ngoài ra, Musk còn đang chịu áp lực từ cổ đông, khi nhiều người yêu cầu ông dành ít nhất 40 giờ mỗi tuần để điều hành Tesla thay vì dấn thân vào chính trị. Một nhóm cổ đông đã gửi thư đến Chủ tịch Hội đồng quản trị Robyn Denholm, yêu cầu Musk “quay lại với công việc chính”.
Không kém phần quan trọng, công ty xAI của Musk – đối thủ cạnh tranh với OpenAI – cũng đang trong thời điểm nhạy cảm khi cần duy trì quan hệ tốt với các nhà quản lý và Nhà Trắng để phát triển công nghệ AI và hạ tầng dữ liệu, điều có thể gặp cản trở nếu bị “thất sủng” ở Washington.
Việc rạn nứt với Donald Trump là “cái giá” đắt đỏ mà Elon Musk đang phải trả sau một chuỗi quyết định cảm tính trên mạng xã hội. Từ vai trò cố vấn cấp cao, hưởng hàng chục tỷ USD hỗ trợ chính phủ, Musk giờ có nguy cơ mất tất cả nếu ông Trump quyết định “trả đũa”.
Như lời nhà phân tích Dan Balz của Washington Post nhận định: “Musk có thể đã nghĩ mình là người ngang hàng với Tổng thống, nhưng giờ ông ấy có thể đã học được nhiều điều hơn về vị trí thực sự của mình”.
Mộc Miên (Tổng hợp)
