Ngành mía đường Việt Nam hồi phục sau khi áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại

Đường nhập khẩu từ Thái Lan với số lượng lớn và giá thấp đã ảnh hưởng đến ngành sản xuất trong nước. Theo thống kê của Hiệp hội Mía đường Việt Nam, trước khi ngành mía đường thành lập ATIGA, Việt Nam có 41 nhà máy đường. Đến năm 2020, chỉ có 30 nhà máy còn hoạt động, 11 nhà máy buộc phải đóng cửa.

Trong số 30 nhà máy đang hoạt động, 17 nhà máy đang thâm hụt. Khoảng 3.300 công nhân mất việc làm và 93.225 hộ nông dân bị ảnh hưởng bởi khó khăn của ngành mía đường cả nước. Diện tích trồng mía bị thu hẹp đáng kể do thu nhập từ cây mía không đảm bảo sinh hoạt cho người dân. Có dấu hiệu cho thấy đường Thái Lan đang bán với giá rất thấp do bán phá giá và nhận trợ cấp từ chính phủ Thái Lan.

Theo ông Nguyễn Hồng Minh – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Mía đường Sơn Dương, hơn 20 năm từ khi xây dựng đến năm 2015-2016, công ty đã có vùng nguyên liệu trên 10.000 ha, theo hợp đồng với hơn 10.000 nhân khẩu 30.000 hộ nông dân với sản lượng đường trên 60.000 tấn, sản xuất kinh doanh ổn định, hiệu quả. Từ đó đến nay, các công ty đã đóng góp vào ngân sách nhà nước hơn 40 tỷ đồng mỗi năm, góp phần phát triển kinh tế cũng như an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

Tuy nhiên, từ năm 2018 đến năm 2020, công ty gặp nhiều khó khăn về tài chính do lượng đường nhập khẩu vào Việt Nam quá lớn khiến giá đường trong nước giảm.

“Chúng tôi xác định nguyên nhân chính là do đường giá rẻ nhập khẩu từ Thái Lan bị cạnh tranh không lành mạnh, từ đó xác định phải kiến ​​nghị nhà nước có biện pháp đảm bảo cạnh tranh bình đẳng”, ông Minh nhìn nhận.

Hồi phục từ các biện pháp phòng vệ thương mại

Trước tình hình đó, 6 nhà máy đường mà đại diện là Hiệp hội Mía đường Việt Nam đã nộp đơn yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với mặt hàng mía đường có xuất xứ từ Thái Lan.

Sau quá trình điều tra kỹ lưỡng, ngày 15/6/2021, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1578/QĐ-BCT áp dụng mức thuế phòng vệ thương mại là 47,64% đối với một số mặt hàng mía đường xuất khẩu. .

Việc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đã làm giảm 75% lượng đường nhập khẩu của Thái Lan kể từ tháng 3/2021. Điều này làm giảm tác động của cạnh tranh không lành mạnh từ đường Thái Lan đối với ngành sản xuất trong nước, do đó giúp tăng giá đường sản xuất trong nước và tăng giá của người sản xuất mía từ 100.000 – 200.000 đồng / tấn.

Nhiều chuyên gia và đại diện doanh nghiệp cho rằng, giải pháp này là biện pháp hữu hiệu giúp “vực dậy” ngành mía đường Việt Nam, bằng cách từng bước giành lại vùng nguyên liệu từ nông dân và các công ty sản xuất mía đường. đồng thời giảm áp lực cho các công ty mía đường cả nước.

Đọc liên quan: Ngọt như cổ phiếu đường – Kỳ vọng Quý 4 dành cho SBT, QNS, SLS?

Bài học bảo vệ lợi ích hợp pháp của ngành mía đường

Chia sẻ tại Tọa đàm “Thực trạng ngành mía đường Việt Nam sau khi áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại”, ông Chu Thắng Trung, Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết trước tình hình thiên tai. toàn cầu hóa và toàn cầu hóa, các cam kết giảm thuế và thuế nhập khẩu của các quốc gia ngày một ít dần.

Đặc biệt khi Việt Nam và một số nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do, thuế nhập khẩu nhiều mặt hàng thậm chí còn được giảm và xóa bỏ hoàn toàn. Điều này sẽ làm tăng mức độ cạnh tranh giữa hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước.

“Chúng tôi ủng hộ các hoạt động cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh giữa sản phẩm nhập khẩu và sản xuất trong nước nhằm khai thác tối đa nguồn lực hiện có của đất nước. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp và hiện tượng các nhà xuất khẩu nước ngoài cạnh tranh không lành mạnh, không công bằng với sản phẩm sản xuất trong nước. , gây thiệt hại cho ngành sản xuất trong nước ”, ông Trung nói.

Khi đó, các chính sách thuế nhập khẩu truyền thống sẽ khó có thể điều chỉnh mức độ cạnh tranh về mức công bằng ban đầu. Vì Việt Nam bị ràng buộc bởi các cam kết giảm thuế như cam kết tự do hóa thương mại.

Tổ chức Thương mại Thế giới cũng lưu ý và cho phép các nước thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới sử dụng một công cụ gọi là Công cụ phòng vệ thương mại để có thể thực hiện các hành động ngăn chặn và hạn chế các hành vi cạnh tranh không lành mạnh, đảm bảo rằng các sản phẩm nhập khẩu và sản phẩm trong nước cạnh tranh trên một khu vui chơi đẳng cấp.

Các biện pháp này bao gồm các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ. Hành động này được thực hiện như một phần của quá trình điều tra và do đó, nước nhập khẩu có thể được hưởng mức thuế suất cao hơn để đảm bảo rằng sản phẩm nhập khẩu phản ánh đúng giá thực tế của sản phẩm và cạnh tranh bình đẳng với sản phẩm sản xuất trong nước .

Vì vậy, ý nghĩa của các biện pháp phòng vệ thương mại đối với một quốc gia, trong đó có Việt Nam, là những biện pháp đảm bảo hàng hoá sản xuất trong nước được cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh đối với hàng nhập khẩu, trên cơ sở đó thúc đẩy sự phát triển của ngành sản xuất trong nước và bảo hộ sản xuất trong nước. công nghiệp chống lại những tác động không mong muốn từ bên ngoài.

Nói thêm về phòng vệ thương mại, ông Trung cho biết đến nay Việt Nam đã tiến hành điều tra phòng vệ thương mại tổng số 25 vụ việc. Trong đó, có 15 vụ chống bán phá giá, 6 vụ tự vệ, 01 vụ chống trợ cấp và 02 vụ lách biện pháp khắc phục thương mại.

“Khi các ngành sản xuất của Việt Nam ngày càng tham gia nhiều hơn vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, thì sẽ ngày càng có nhiều ngành công nghiệp biết vận dụng và sử dụng các công cụ hợp lý, hợp pháp để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình”, ông Chu Thắng Trung nói.