Hoạt động phát hành và mua bán trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường tài chính Việt Nam đang trở thành chủ đề được bàn luận nhiều hơn từ đầu năm 2022 tới nay sau những động thái nhằm thanh lọc và minh bạch thị trường từ cơ quan chức năng.
Một bộ phận nhà đầu tư có phần thận trọng bởi “hiệu ứng đám đông”, bằng mọi cách muốn bán trái phiếu, cũng như chứng chỉ quỹ trái phiếu để thu tiền về. Kết quả là từ đầu tháng 10/2022 trở lại đây, hàng nghìn tỷ đồng đã bị rút khỏi các quỹ trái phiếu, trong đó tiêu biểu là Quỹ Trái phiếu Techcom (TCBF).
Cụ thể, tại thời điểm ngày 18/11, chỉ số giá trị tài sản ròng/chứng chỉ quỹ (NAV/CCQ) của TCBF chỉ còn gần 12.864 đồng/CCQ , giảm hơn 22% trong vòng 1 tháng gần nhất (16.498 đồng/CCQ).
Tổng giá trị tài sản ròng (NAV) còn gần 9.684 tỷ đồng, thấp nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây. Trên thực tế, NAV của TCBF liên tục tăng kể từ khi bắt đầu có mặt trên thị trường trước khi lập đỉnh vào cuối tháng 10 vừa qua và bị giảm đột ngột. Hiện, NAV đã giảm gần 6.400 tỷ đồng so với cuối tháng 10. Con số này thậm chí còn hụt đến 11.900 tỷ đồng nếu so với thời điểm đầu năm 2022.
Nguồn: BCTC Quỹ TCBF ngày 18/11/2022 của Techcombank Securities
Theo tìm hiểu, quỹ trái phiếu TCBF đầu tư chủ yếu vào trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi, tín phiếu, tiết kiệm. Ngoài ra, TCBF có thu phí bán lại từ 0.l,5%-1% nếu đầu tư dưới 1 năm nên sẽ phù hợp và tối ưu nhất cho những khoản đầu tư dài hạn từ 1 năm trở lên. Nhà đầu tư có thể mua hoặc bán lại hàng ngày nên có tính thanh khoản và linh hoạt cao. Mức vốn đầu tư tối thiểu là 10.000 đồng.
Tại cuối ngày 18/11, quỹ trái phiếu TCBF đang đầu tư tới 97% tài sản tại các trái phiếu doanh nghiệp (khoảng 9.400 tỷ đồng), còn lại khoảng 3% tổng tài sản được dự trữ dưới dạng tiền mặt. Top các khoản đầu tư có tỷ trọng lớn của quỹ gồm gần 1.432 tỷ đồng trái phiếu Vinhomes (VHM121024), hơn 1.331 tỷ đồng trái phiếu Vincom Retails (VRE12007), hơn 822 tỷ đồng trái phiếu Novaland (NVL122011)…
Nguồn: BCTC Quỹ TCBF ngày 18/11/2022 của Techcombank Securities
Ngoài TCBF, hầu hết các quỹ mở trái phiếu khác trên thị trường cũng đều bị thu hẹp quy mô từ đầu tháng 11 tuỳ các mức độ khác nhau. Cụ thể, các MBBond, SSIBF, VNDBF,… cũng bị giảm quy mô đáng kể, lần lượt 39% và 22% so với thời điểm cuối tháng 10, tuy nhiên mức độ nhẹ nhàng hơn đôi chút so với TCBF.
Nguyên nhân của việc dòng vốn chảy khỏi TCBF cũng như các quỹ đầu tư trái phiếu khác được cho chủ yếu đến từ việc nhà đầu tư rút ròng mạnh trong khi giá trị huy động rất thấp, nhiều quỹ mở gần như không huy động được tiền mới trong giai đoạn này. Ngoài ra, bối cảnh lãi suất tiền gửi tiết kiệm tăng mạnh cũng khiến dòng vốn chuyển hướng sang các kênh an toàn hơn thay vì lựa chọn các quỹ mở trái phiếu, đặc biệt trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động khó lường như hiện nay.
Trước thực trạng trên, ban điều hành quỹ TCBF đã có những khuyến cáo các nhà đầu tư tiếp tục nắm giữ chứng chỉ quỹ trong thời gian này và không nên bán lại chứng chỉ quỹ để tránh thiệt hại không đáng có. Các quỹ đầu tư trái phiếu đều có đội ngũ đầu tư chuyên nghiệp, nắm giữ các trái phiếu của các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động. Hoạt động đầu tư của các quỹ này cũng được đa dạng hóa và được thẩm định, quản trị rủi ro theo chuẩn mực chuyên nghiệp. Đặc biệt các quỹ đầu tư đều được giám sát bởi một ngân hàng.
Vì thế, nhà đầu tư không nên hoang mang và cần cân nhắc kỹ lưỡng về chất lượng danh mục trái phiếu mà quỹ đầu tư nắm giữ trước khi ra quyết định, tránh tình trạng rút tiền bằng mọi giá gây ảnh hưởng đến chính quyền lợi của chính mình.
Ban điều hành của quỹ TCBF cũng kỳ vọng khi thị trường bình ổn hơn trong thời gian tới, giá giao dịch trái phiếu trên thị trường dự kiến về đúng với giá trị thật và cao hơn hiện nay, thì giá chứng chỉ quỹ sẽ trở lại đúng giá trị thật và lợi nhuận kỳ vọng của quỹ có thể đạt đến 10%/năm như kế hoạch.
