ROA là chỉ số cơ bản thường được sử dụng để đánh giá hiệu suất hoạt động của một doanh nghiệp. Nhà đầu tư có thể thông qua chỉ số này để lựa chọn cổ phiếu phù hợp. Vậy cụ thể ROA là gì, công thức ROA và ý nghĩa chỉ số ROA như thế nào?
ROA là gì?
ROA hay tỷ suất lợi nhuận ròng trên tài sản (Return on total assets) là chỉ tiêu đo lường khả năng sinh lợi trên mỗi đồng tài sản của công ty. Chỉ số ROA giúp các nhà đầu tư có cái nhìn rõ ràng hơn về độ hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp, trước khi đưa ra quyết định đầu tư của mình.
Công thức tính ROA:
ROA = Thu nhập ròng /Tổng tài sản * 100%
ROA cao hơn cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản cao hơn. Ví dụ, giả sử Sam và Milan cùng bắt đầu kinh doanh quầy xúc xích. Sam chi 1.500 USD cho một chiếc xe đẩy bình thường, trong khi Milan chi 15.000 USD cho một chiếc xe chủ đề về ngày tận thế. Nếu trong một khoảng thời gian nhất định, Sam kiếm được 150 USD và Fran kiếm được 1.200 USD, Fran thu được doanh thu nhiều hơn nhưng Sam có công việc kinh doanh hiệu quả hơn.
Sử dụng công thức trên, chúng ta thấy ROA của Sam là $ 150 / $ 1.500 = 10%, trong khi ROA của Fran là $ 1.200 / $ 15.000 = 8%.
Chỉ số ROA bao nhiêu là tốt?
ROA, theo thuật ngữ cơ bản, cho bạn biết thu nhập được tạo ra từ vốn đầu tư (tài sản) hay 1 đồng tài sản của doanh nghiệp tạo ra bao nhiêu lợi nhuận cho doanh nghiệp. ROA đối với các công ty cổ phần có sự khác biệt rất lớn và phụ thuộc nhiều vào ngành kinh doanh. Đây là lý do tại sao khi sử dụng ROA làm thước đo so sánh, tốt nhất nên so sánh nó với số ROA trước đây của công ty hoặc ROA của một công ty tương tự.
Con số ROA cung cấp cho các nhà đầu tư ý tưởng về mức độ hiệu quả của công ty trong việc chuyển đổi số tiền đầu tư thành thu nhập ròng. ROA càng cao thì hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp càng lớn, hay nói cách khác, khả năng sinh lời của tài sản doanh nghiệp càng lớn.
Ví dụ về cách sử dụng ROA
ROA hữu ích nhất khi so sánh các công ty trong cùng một ngành, vì các ngành khác nhau sử dụng tài sản khác nhau. Ví dụ: ROA của các công ty hoạt động theo định hướng dịch vụ, chẳng hạn như ngân hàng, sẽ cao hơn đáng kể so với ROA của các công ty sử dụng nhiều vốn, chẳng hạn như các công ty xây dựng.
Hãy đánh giá ROA của ba công ty trong ngành bán lẻ:
- Macy’s
- Kohl’s
- Dillard’s
Mỗi đô la mà Macy’s đầu tư vào tài sản tạo ra 8,3 USD thu nhập ròng. Macy’s thực hiện chuyển khoản đầu tư thành lợi nhuận hiệu quả hơn so với Kohl’s và Dillard’s. Một trong những công việc quan trọng nhất của ban lãnh đạo là đưa ra những lựa chọn khôn ngoan trong việc phân bổ nguồn lực của mình, và có vẻ như ban lãnh đạo của Macy’s “lão luyện” hơn hai đối thủ của mình.
Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản (ROA) so với tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE)
Cả ROA và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) đều là những thước đo về cách một công ty sử dụng các nguồn lực của mình. Về cơ bản, ROE chỉ đo lường lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của một công ty, loại trừ các khoản nợ phải trả. Do đó, ROA bao gồm cả khoản nợ của một công ty và ROE thì không. Công ty càng sử dụng nhiều đòn bẩy và nợ thì ROE càng cao so với ROA.
Do đó, khi một công ty vay nợ nhiều hơn, ROE sẽ cao hơn ROA của nó. Bằng cách vay nợ, một công ty tăng tài sản của mình nhờ vào tiền mặt. Giả sử lợi nhuận không đổi, tài sản hiện cao hơn vốn chủ sở hữu và mẫu số của tỷ suất sinh lời trên tài sản tính toán cao hơn vì tài sản nhiều hơn. ROA do đó sẽ giảm trong khi ROE vẫn ở mức cũ.
Các nhà đầu tư cũng nên chú ý tới tỷ lệ lãi suất mà công ty phải trả cho các khoản vay nợ. Nếu một công ty không kiếm được nhiều hơn số tiền mà chi cho các hoạt động đầu tư, đó không phải là một dấu hiệu tốt. Ngược lại, nếu ROA mà tốt hơn chi phí vay thì có nghĩa là công ty đang tận dụng tốt đòn bẩy tài chính.
Hi vọng bạn sẽ có cái nhìn chi tiết về chỉ số ROA là gì và cách áp dụng chỉ số này trong việc lựa chọn cổ phiếu của mình.
