Vào ngày 14 tháng 11 vừa qua, bản nâng cấp Taproot của Bitcoin đã được kích hoạt. Đây là sự kiện nhận được sự quan tâm của cả cộng đồng crypto. Vậy Taproot là gì mà gây được sự chú ý lớn đến vậy. Hãy cùng tìm hiểu về bản nâng cấp này dưới đây.
Taproot là gì?
Để hiểu rõ về khái niệm Taproot, trước tiên bạn cần tìm hiểu các giao dịch Bitcoin vận hành như thế nào. Khi bạn gửi Bitcoin từ một ví sang ví khác, địa chỉ công khai của người gửi sử dụng khóa cá nhân để tạo ra một chữ ký số độc quyền.
Chữ ký số này bao gồm sự cho phép cần thiết để chứng minh cho mỗi nút phê duyệt giao dịch, rằng người gửi thực sự sở hữu số tiền đã gửi, từ đó có đủ điều kiện để thi hành. Nó có thể tạo các điều kiện đầu ra khác nhau dành cho đầu ra giao dịch chưa sử dụng (UTXO).
Khi tạo các UTXO, tất cả dữ liệu ủy quyền tạo ra đều phải được mở. Tác dụng phụ của tính năng này là ảnh hưởng nhất định đến việc sử dụng dữ liệu, cũng như tính bảo mật.
Taproot là một bản nâng cấp được thiết kế để cải thiện các vấn đề kể trên, bằng cách ẩn đi các điều kiện ban hành, ngoại trừ những điều nằm trong nhánh của mã lập trình kịch bản (script) mà các bên giao dịch đã đồng ý.
Bàn về vấn đề này, một nhà phát triển Bitcoin – ông Riccardo Castta đã làm rõ tiền đề cơ bản của Taproot:
“Bản nâng cấp của Taproot bao gồm một số sự đổi mới. Trong đó, sự đổi mới quan trọng nhất là hỗ trợ để cung cấp tính bảo mật trong dài hạn. Một quan niệm sai lầm của chúng ta ngày nay là việc sử dụng Bitcoin phần lớn đều riêng tư, trong khi hoạt động giao dịch trên thực tế lại có rất nhiều dấu vết trên blockchain. Các Bitcoin, ví dụ như, khi gửi chúng cho các địa chỉ khác – bắt đầu với “1”, “3” hoặc “bc1″ phụ thuộc vào phiên bản và hợp đồng thông minh phía sau nó. Đây là một vấn đề khi nó để lộ thông tin về những gì người dùng đang tiêu”.
Với Taproot, nó có thể kết hợp các khóa công khai của tất cả những đối tượng liên quan trong một giao dịch vào một khóa duy nhất. Điều này được thực hiện bằng việc tạo một khoản phụ phí mới gọi là Pay to Taproot (P2TR).
Một vài chữ ký có thể được kết hợp vào trong một chữ ký tổng hợp duy nhất dựa trên chữ ký Schnorr. Những người đề xuất Taproot đã tận dụng sự tuyến tính của chữ ký Schnorr và nói rằng nó có thể không phân biệt được Multisig từ các phản sao chữ ký đơn lẻ của chúng. Hay như nhà phát triển Bitcoin Casatta đã chia sẻ:
“Với Taproot, các điều kiện chi tiêu khác nhau có thể thường giống nhau, và điều đó rất tuyệt bởi vì nó để lộ ít thông tin về người dùng hơn và cải thiện hiệu quả”.
Taproot có tác dụng gì với Bitcoin?
Một số nhà phát triển Bitcoin đã đồng thuận rằng, Taproot sẽ cung cấp một sự cải thiện quan trọng trong tính bảo mật của Bitcoin. Trong suốt một cuộc nói chuyện vào đầu tháng 6, Pieter Wuille – một nhà phát triển Bitcoin ở Chaincode và một trong những người ủng hộ đầu tiên của nâng cấp Taproot, đã bình luận:
“Taproot mở rộng khả năng viết ngôn ngữ lập trình kịch bản của Bitcoin theo cách làm cho một số thứ nhất định trở nên rẻ hơn (đặc biệt nhất là với các ứng dụng phức tạp như Multisig và Layer-2) và một chút riêng tư hơn bằng các ẩn đi thói quen chi tiêu nói chung”.
Bên cạnh việc ẩn đi điều kiện chi tiêu nhất định và làm cho các giao dịch không thể phân biệt được, Taproot cũng giảm thiểu nhất định không gian trong khối – hiện đang đầy bởi dữ liệu giao dịch. Trong khi tính năng này sẽ giúp giảm bớt giao dịch thông lượng bằng cách nén kích thước dữ liệu đã liên kết với giao dịch multisig, nó vẫn không phải là thần dược cứu chữa cho những vấn đề về khả năng mở rộng của Bitcoin.
Tuy nhiên, nó lại mở cửa cho hợp đồng thông minh trên blockchain Bitcoin, khi sự nâng cấp sẽ làm giảm bớt không gian cần thiết cho các giao dịch đa chữ ký trên một chuỗi.
Các giao dịch hợp đồng thông minh về cơ bản là sự tác động qua lại giữa nhiều địa chỉ với người dùng.
Với Taproot, các quy trình hợp đồng thông minh đó không có sự khác biệt khi bạn đơn giản chỉ chuyển Bitcoin giữa các ví với nhau.
Ông Casatta chia sẻ:
“Ở trung / dài hạn, tôi thấy việc sử dụng hợp đồng thông minh Bitcoin tăng dần, điều này cho phép các trường hợp sử dụng như là sự thừa kế và ủy thác trong chi tiêu của tổ chức. Và sự thuận lợi lớn nhất là điều này được hoàn thành qua blockchain”.
Điều mà các nhà phát triển dự đoán đã thực sự xảy ra, với bản nâng cấp Taproot vừa kích hoạt, tính năng bảo mật giao dịch đã chặt chẽ hơn, giờ đây các nhà phát triển có thể phát triển thêm công cụ để bảo mật trên blockchain Bitcoin. Bên cạnh đó, khả năng mở rộng cũng được tăng cường, các blockchain hiện có thể chứa nhiều giao dịch hơn so với trước đó, do Taproot đã cải thiện khả năng viết ngôn ngữ lập trình kịch bản.
Nhiều nhà phát triển Bitcoin đồng tình rằng, bên cạnh sự kích hoạt vừa diễn ra, các nhà phát triển cũng cần xây dựng những ứng dụng dựa trên sự nâng cấp này.
Phản ứng của các thợ đào với nâng cấp Taproot
Vào ngày 12 tháng 5, bản nâng cấp Taproot của Bitcoin đã nhận được phản hồi đồng thuận của 90% nút đào. Quá trình này đã được ủng hộ bởi hầu hết các thợ đào, với tín hiệu của tất cả các nhóm khai thác Bitcoin được công nhận.
Vào tháng 5, nhóm đào Bitcoin lâu đời Slush Pool đã bắt đầu quá trình và đào khối giao dịch đầu tiên với tín hiệu kích hoạt Taproot. Có thể đoán được rằng, nhóm đào Bitcoin này cũng bị kiểm soát bởi các thợ đào để khóa nâng cấp.
Mặc dù sự bắt đầu của giai đoạn báo hiệu đã chậm trong suốt kỳ nghỉ lễ của Trung Quốc vào ngày 5 tháng 5, sự đồng lòng của các thợ đào nhằm ủng hộ bản nâng cấp ở thời đại khó khăn thứ 2 đã bắt đầu mở rộng đáng kể.
Sự ủng hộ vững chắc gần như không lung lay này của thợ nào vẫn được cam kết, ngay cả trước khi mã nguồn Bitcoin Core được cập nhật vào cuối năm 2020.
Sau khi được kích hoạt vào ngày 14 tháng 11, Taproot nhận được sự hưởng ứng tương đối tích cực từ các thợ đào cũng như nhà phát triển Bitcoin. Tại thời điểm đó, Bitcoin được kỳ vọng sẽ tăng giá mạnh như những gì đã xảy ra trong năm 2017. Tuy nhiên, trái với kỳ vọng, giá Bitcoin gần như không có sự biến động quá lớn sau khi bản nâng cấp được kích hoạt.
Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi Taproot là gì. Chúng ta vẫn cần thêm thời gian để theo dõi sự ảnh hưởng của bản nâng cấp này đối với blockchain Bitcoin ra sao.Tuy nhiên, đây vẫn là một trong số những bản nâng cấp nhận được sự đồng thuận hiếm hoi của cộng đồng crypto tính đến thời điểm hiện tại.
