Các quan chức châu Âu khó thống nhất lệnh cấm đối với dầu mỏ của Nga vì lo ngại “phản ứng dữ dội” đối với nền kinh tế. Trong khi đó, lệnh cấm khí đốt thậm chí còn có tác động mạnh mẽ hơn đến khối.
Theo CNNChâu Âu đã quay lưng với than nhập khẩu từ Nga. Câu hỏi đặt ra là những mặt hàng nào mà lệnh trừng phạt tiếp theo sẽ nhắm đến.
CNBC ngày 5/4 đưa tin, Ủy ban châu Âu đề xuất lệnh cấm sử dụng than của Nga để trừng phạt Điện Kremlin vì cuộc chiến ở Ukraine.
“Chúng tôi sẽ áp đặt lệnh cấm nhập khẩu than từ Nga, trị giá 4 tỷ euro (4,39 tỷ USD) mỗi năm. Quyết định này có thể chặn một nguồn thu quan trọng khác của Nga ”, Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu cho biết.
Đây là đòn đánh đầu tiên của châu Âu vào lĩnh vực năng lượng của Nga. Nhưng đối với Ukraine, điều này là chưa đủ. Ngày 8/4, Ukraine lặp lại lời kêu gọi cấm vận dầu mỏ của Nga sau vụ tấn công tên lửa vào một ga xe lửa ở vùng Kramatorsk do Ukraine kiểm soát.
EU mua từ Nga 36,5% lượng dầu và 41,1% lượng khí đốt tự nhiên tiêu thụ. Ảnh: Reuters. |
Cân nhắc cấm dầu của Nga
Theo số liệu chính thức, EU đã nhập khẩu 19,3% lượng than từ Nga vào năm 2020. Cũng trong năm đó, EU đã mua từ Nga 36,5% lượng dầu và 41,1% lượng khí đốt tự nhiên tiêu thụ.
Lệnh cấm vận than từ Nga không phải là một quyết định khó khăn. Khi nhu cầu đối với loại nhiên liệu hóa thạch này đang giảm, một nguồn cung cấp thay thế cũng có sẵn ngoài khí đốt tự nhiên.
Tuy nhiên, những cáo buộc mới nhất về hành động của Nga tại Ukraine đã gia tăng sức ép, buộc các quan chức Liên minh châu Âu (EU) phải xem xét lệnh cấm vận đối với dầu khí của Nga.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Nga là nước xuất khẩu dầu thô lớn thứ hai thế giới, chiếm 14% nguồn cung toàn cầu vào năm ngoái. Gần 2/3 lượng dầu xuất khẩu của nước này là sang châu Âu.
Nga là nước xuất khẩu dầu thô lớn thứ hai thế giới, chiếm 14% nguồn cung toàn cầu vào năm ngoái. Ảnh: Bloomberg. |
Vào tháng 3, châu Âu đặt mục tiêu loại bỏ dầu khí của Nga vào năm 2027. Nhưng tại thời điểm này, các quan chức đã bắt đầu thảo luận về lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Nga.
“Chúng tôi đang thảo luận về các biện pháp trừng phạt bổ sung, bao gồm lệnh cấm nhập khẩu dầu của Nga”, Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu cho biết.
Ngày 4/4, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố EU nên tiến hành các biện pháp trừng phạt đối với dầu mỏ của Nga. Tuyên bố được đưa ra sau khi có báo cáo về các hành động của Nga tại các thị trấn gần thủ đô Kyiv.
Ngày 8/4, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire cho biết ông không muốn chờ lệnh cấm khai thác dầu của Nga thêm nữa. Cùng ngày, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết ông tin rằng Đức có thể ngừng nhập khẩu dầu của Nga “trong năm nay”.
Tại cuộc họp báo với Thủ tướng Anh Boris Johnson, ông Scholz cho biết Đức đang “tích cực làm việc” để ngừng phụ thuộc vào dầu mỏ của Nga. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng Đức sẽ mất nhiều thời gian hơn để mua khí đốt từ Nga.
Những quyết định khó khăn
Các biện pháp trừng phạt mới do EU đề xuất bao gồm lệnh cấm hoàn toàn giao dịch đối với 4 ngân hàng quan trọng của Nga, bao gồm VTB; cấm tàu Nga cập cảng châu Âu; lệnh cấm xuất khẩu 10 tỷ euro đối với các mặt hàng bao gồm máy tính lượng tử và chất bán dẫn tiên tiến.
Trên thực tế, rất khó để các nước thành viên EU đồng ý với các biện pháp trừng phạt mới. Vì mức độ phụ thuộc vào dầu mỏ Nga của mỗi nước trong khối này là khác nhau.
Một số quốc gia ủng hộ lệnh cấm nhập khẩu năng lượng của Nga. Nhưng những người khác nói rằng động thái này sẽ có tác động lớn hơn đến nền kinh tế của họ hơn là của Nga.
Các biện pháp trừng phạt của EU đối với khí đốt tự nhiên của Nga khó có thể xảy ra vào thời điểm này. Vì thiệt hại về kinh tế mà nó gây ra sẽ rất lớn. Tuy nhiên, châu Âu có thể chịu được tác động của lệnh cấm vận dầu mỏ của Nga.
Mỹ, Anh, Canada và Australia đều đã cấm vận dầu mỏ của Nga. Trên thực tế, những hạn chế nhắm vào các ngân hàng, tổ chức tài chính và những người giàu có của Nga cũng đã tạo ra một lệnh cấm ngầm đối với ngành năng lượng của nước này.
Các công ty dầu khí châu Âu như Shell, TotalEnergies và Neste đã ngừng mua dầu thô của Nga, hoặc sẽ ngừng mua dầu thô của Nga vào cuối năm nay.
Miễn là Nga có thể chuyển hướng xuất khẩu dầu sang châu Á, tác động sẽ không quá lớn. Nhưng nếu không, lệnh cấm có khả năng làm tê liệt nền kinh tế Nga. Do nước này phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu dầu mỏ Ông Claudio Galimberti, Phó chủ tịch phân tích tại Rystad Energy |
Giá dầu thô Brent tăng vọt vào đầu tháng 3 và vượt ngưỡng 139 USD/ thùng – mức cao nhất trong 14 năm. Nhưng dầu Urals của Nga chỉ giao dịch ở mức thấp kỷ lục 34 USD/thùng rác.
Ngày 6/4, IEA cho biết các nước thành viên đã đồng ý xuất kho 120 triệu thùng dầu thô. Con số 120 triệu thùng dầu bao gồm 60 triệu thùng do Mỹ đóng góp từ nguồn dự trữ dầu chiến lược (SPR).
60 triệu thùng của Mỹ là một phần trong cam kết xuất khẩu 180 triệu thùng dầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden hồi tháng Ba. Trước đó, Washington cho biết sẽ xuất xưởng 1 triệu thùng dầu / ngày trong vòng vài tháng để bù đắp tình hình. thiếu hụt nguồn cung do chiến tranh ở Ukraine.
“Về phía Nga, tác động của lệnh cấm vận dầu mỏ của châu Âu sẽ phụ thuộc vào khả năng chuyển hướng xuất khẩu của nước này”, Claudio Galimberti, Phó chủ tịch phân tích của Rystad Energy cho biết.
“Chừng nào Nga có thể chuyển hướng xuất khẩu dầu sang châu Á, tác động sẽ không quá lớn. Nhưng nếu không, lệnh cấm có khả năng làm tê liệt nền kinh tế Nga. Vì nước này quá phụ thuộc vào xuất khẩu dầu”, ông nhận xét. .
Theo IEA, châu Âu chiếm hơn 50% lượng dầu xuất khẩu của Nga. Nhưng Trung Quốc là nước mua nhiều nhất với khoảng 20%.
Thảo Phương – Zing.vn