Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị quyết 5/2025, cho phép triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm quản lý dòng vốn, minh bạch giao dịch và bảo vệ nhà đầu tư trong bối cảnh nhu cầu với tài sản số ngày càng tăng cao.
Khung pháp lý cho thị trường tài sản mã hóa
Theo Nghị quyết vừa ký ngày 9/9 bởi Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, Việt Nam sẽ thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong vòng 5 năm, trước khi có quy định chính thức thay thế. Các hoạt động được phép bao gồm chào bán, phát hành, giao dịch và cung cấp dịch vụ liên quan.
Nguyên tắc chung là “thận trọng, có kiểm soát, an toàn, minh bạch”, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho tổ chức và cá nhân tham gia. Tất cả giao dịch và thanh toán tài sản mã hóa sẽ thực hiện bằng đồng Việt Nam, áp dụng chính sách thuế tương tự chứng khoán cho đến khi có hướng dẫn riêng.
Điều kiện phát hành và giao dịch
Doanh nghiệp phát hành tài sản mã hóa phải là công ty TNHH hoặc cổ phần, hoạt động tại Việt Nam và phát hành dựa trên tài sản thực (không bao gồm chứng khoán và tiền đồng). Tài sản chỉ được bán cho nhà đầu tư nước ngoài, với giao dịch được thực hiện qua tổ chức dịch vụ do Bộ Tài chính cấp phép.
Tổ chức phát hành cần công bố Bản cáo bạch ít nhất 15 ngày trước khi chào bán. Nhà đầu tư trong nước đang sở hữu tài sản mã hóa cũng có thể mở tài khoản tại đơn vị cung cấp dịch vụ để lưu ký, mua bán. Tuy nhiên, họ bắt buộc phải giao dịch qua tổ chức được cấp phép trong ít nhất 6 tháng, nếu vi phạm có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều kiện cấp phép cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ
Tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa phải là doanh nghiệp Việt Nam, có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng. Trong đó, ít nhất 65% vốn phải đến từ các tổ chức, bao gồm trên 35% từ ít nhất hai đơn vị thuộc lĩnh vực ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, quản lý quỹ hoặc công nghệ. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài bị giới hạn ở mức 49%.
Các cổ đông góp vốn phải có tư cách pháp nhân, có lãi 2 năm liên tiếp và báo cáo tài chính kiểm toán. Tổng giám đốc cần tối thiểu 2 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng – chứng khoán, còn giám đốc công nghệ phải có 5 năm kinh nghiệm. Doanh nghiệp cần ít nhất 20 nhân sự có chứng chỉ hành nghề hợp pháp trong công nghệ và chứng khoán.
Hệ thống công nghệ thông tin cũng phải đạt chuẩn an toàn trước khi đi vào vận hành.
Việt Nam: điểm sáng trong bản đồ tài sản mã hóa toàn cầu
Theo Hiệp hội Blockchain Việt Nam, giai đoạn 2023–2024, dòng vốn blockchain đổ vào Việt Nam đạt trên 105 tỷ USD, tạo ra gần 1,2 tỷ USD lợi nhuận trong năm 2023. Báo cáo của Triple-A (2024) cũng cho thấy hơn 20% dân số Việt Nam sở hữu tiền số.
Đáng chú ý, Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia có chỉ số chấp nhận crypto cao nhất thế giới, với mức phổ cập gấp 3–4 lần trung bình toàn cầu.
Mộc Miên (Tổng hợp)
