Quý 2/2022, lợi nhuận trước thuế của chuỗi Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh tăng ấn tượng, lên mức kỷ lục mới 2.832 tỷ đồng, tương ứng tăng trưởng hơn 38% so với cùng kỳ năm 2021 và nhích gần 3% so với quý trước đó. Kết quả này ghi nhận bất chấp đây là mùa kinh doanh thấp điểm trong năm. Động lực cho đà tăng của lợi nhuận đến từ việc thị phần tiếp tục tăng cộng thêm doanh nghiệp kiểm soát chi phí nghiêm ngặt, từ đó bù đắp nhiều hơn việc biên lợi nhuận gộp thu hẹp.
Báo cáo mới cập nhật của Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) đánh giá, chuỗi cửa hàng Bách Hóa Xanh đang trải qua quá trình tái cấu trúc tích cực gồm cả thay đổi layout và đóng cửa các cửa hàng không hiệu quả trong quý 2 vừa qua. Theo ước tính, Bách Hóa Xanh ghi nhận lỗ khá lớn 1.130 tỷ đồng trong quý 2, giảm lợi nhuận ròng của MWG nói chung. Trong đó, chi phí một lần từ đóng cửa các cửa hàng là 264 tỷ đồng, trong khi lỗ hoạt động gồm các chi phí liên quan đến thay đổi layout là 866 tỷ đồng, cao hơn so với mức lỗ 759 tỷ trong quý 1 kề trước.
Tuy nhiên ở mặt tích cực, BVSC cho biết doanh thu tháng 6 của Bách Hóa Xanh vẫn đạt mức 2.300 tỷ, không sụt giảm so với tháng trước bất chấp việc cắt giảm tới 251 cửa hàng. Biên lãi gộp quý 2 được giữ ổn định ở mức 25%. Ấn tượng hơn, doanh thu tháng 7 của chuỗi Bách Hóa Xanh còn tăng lên 2.350 tỷ, tăng 2,2% so với tháng trước mặc dù cắt giảm thêm khoảng 150 cửa hàng.
Có thể thấy, doanh thu trên mỗi cửa hàng có sự cải thiện bền vững cho với đầu năm, thận chí đạt mục tiêu doanh thu tớicuối năm là 1,3 tỷ đồng/cửa hàng ngay từ tháng 7. Điều này được thúc đẩy bởi gia tăng lưu lượng khách và quy mô giỏ hàng. Với dự báo xu hướng sẽ duy trì trong tháng 8, Ban lãnh đạo MWG kỳ vọng con số này sẽ đạt 1,5 tỷ/cửa hàng trong quý 4/2022, tương ứng tăng 50% kể từ đầu năm. Loại trừ các chi phí cơ cấu lại gồm chi phí liên quan đến đóng cửa hàng và thay đổi layout, BVSC tin rằng tỷ lệ biên lợi nhuận của Bách Hóa Xanh được cải thiện theo thời gian và sẽ phản ánh rõ ràng hơn trong những tháng tới.
Trong nửa cuối năm 2022, BVSC kỳ vọng chuỗi Thế Giới Di Động và Bách Hóa Xanh sẽ tăng trưởng lạc quan nhờ vào mùa cao điểm và việc tiếp tục hưởng lợi từ hợp nhất thị trường.
Cụ thể, tăng trưởng doanh thu quý 3 được hỗ trợ bởi nhu cầu tăng trở lại đối với các sản phẩm công nghệ khi mùa tựu trường tới và người tiêu dùng quay trở lại từ mùa hè. Trong khi đó, quý 4 năm nay có phần đặc biệt hơn do Tết âm lịch năm 2023 sẽ đến sớm vào tuần thứ 3 của tháng 1/2023. Ngoài ra, World Cup diễn ra từ cuối tháng 11 đến giữa tháng 12. Do đó, BVSC kỳ vọng doanh thu quý 4 và đặc biệt là mùa bán hàng tháng 11-12 sẽ rất mạnh mẽ, khác với mùa cao điểm các năm thường rơi vào tháng 12-tháng 1.
Song song với đó, MWG còn ở vị thế tốt để hưởng lợi từ việc hợp nhất thị trường.
Tại thị trường ICT, BVSC kỳ vọng MWG sẽ thúc đẩy thị phần tăng mạnh mẽ, hỗ trợ chính bởi tiêu thụ vượt trội các sản phẩm Apple. Thị phần Apple của Công ty được kỳ vọng sẽ mở rộng hơn nữa từ mức 30% hiện tại. Về phía hãng, Apple đã thể hiện những nỗ lực rõ ràng như cắt giảm thời gian ra mắt giữa Việt Nam và các thị trường cấp cao hơn và đa dạng hóa hơn nữa việc sản xuất một số sản phẩm sang Việt Nam. Thị trường xách tay (trước đây chiếm 50% thị phần Apple tại Việt Nam) khả năng tiếp tục thu hẹp hơn nữa, điều này cũng có lợi cho MWG. Về phía nhà bán lẻ, MWG đã chuẩn bị kỹ lưỡng để giành thêm thị phần, nhắm đến việc nâng số lượng cửa hàng TopZone từ 50 hiện tại lên 100, cùng với việc nâng cấp các cửa hàng hiện có tại Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh trước khi iPhone 14 ra mắt. Theo đó, MWG đặt mục tiêu doanh thu Apple năm 2022 sẽ tăng 71% lên 750 triệu đô từ mức 425 triệu đô năm 2021, tiếp tục tăng lên 1 tỷ đô năm 2023.
Tại thị trường điện máy (CE). Điện Máy Xanh Supermini (ĐMS) đang chứng tỏ khả năng tiếp cận khách hàng ở các vùng sâu vùng xa rất tốt, bằng chứng là doanh số thu nửa đầu năm 2022, tăng vọt 91% so với cùng kỳ, đột biến so với mức tăng trưởng 14% của tổng doanh thu Điện Máy Xanh. Theo quan điểm của BVSC, ĐMS không chỉ giúp Điện Máy Xanh thúc đẩy việc hợp nhất của thị trường CE, mà còn giúp mở rộng biên lợi nhuận của Điện Máy Xanh do đóng góp lớn hơn từ các thiết bị gia dụng có biên lãi cao.
Mặt khác, chuỗi Bách Hóa Xanh sẽ ghi nhận lãi trong quý 4 sau khi tái cơ cấu. Điều này cũng ngụ ý rằng đây chính là động lực tăng trưởng mạnh mẽ của MWG kể từ năm 2023 trở đi. Khi chuyển sang giai đoạn tối ưu hóa, doanh thu/cửa hàng kỳ vọng tiếp tục cải thiện hơn nữa, thúc đẩy bởi sự gia tăng cả lưu lượng khách và quy mô giỏ hàng. Biên lợi nhuận gộp cũng sẽ cải thiện tốt, nhờ giảm áp lực từ việc giải phóng hàng tồn kho và gián đoạn từ hoạt động thay đổi layout. Khả năng thương thảo cũng cao hơn với các nhà cung cấp khi danh mục SKU cô đọng hơn từ khoảng 5.000 xuống 2.000-3.000 trong khi giảm thiểu hàng hư hỏng và chiết khấu nhờ dự báo chính xác hơn. Bên cạnh đó, việc kiểm soát chi phí hoạt động cũng sẽ tốt hơn nhờ cắt giảm các cửa hàng hiệu quả thấp, tăng năng suất của nhân viên và đóng góp nhiều hơn từ bán hàng trực tuyến.
Tựu chung lại, BVSC dự báo lợi nhuận ròng nửa cuối năm 2022 của cả Tập đoàn MWG sẽ tăng trưởng ấn tượng với con số 64% so với cùng kỳ năm trước lên mức 3.850 tỷ đồng. Cho cả năm 2022, báo cáo dự báo lợi nhuận ròng sẽ ở mức 6.424 tỷ đồng, tăng trưởng 31% so với năm 2021. Được hỗ trợ mạnh mẽ bởi việc Bách Hóa Xanh chuyển từ lỗ sang lãi, BVSC tiếp tục đưa ra dự báo lợi nhuận ròng năm 2023 tăng 36% lên 8.924 tỷ đồng.
Câu chuyện dài hạn hơn ở phía trước, nơi Bách Hóa Xanh tìm mô hình phù hợp nhất
Nhìn rộng ra, quy mô thị trường hàng tạp hóa của Việt Nam ở mức trên 50 tỷ USD, thống thị chủ yếu bởi tạp hóa truyền thống với khoảng 80%, cao hơn nhiều so với mức không quá 50% ở các thị trường khu vực như Thái Lan, Indonesia và Malaysia. Trong khi đó, các cửa hàng tạp hóa hiện đại đã và đang mở rộng thị phần.
Ở khu vực thành thị, Kantar dự báo các kênh bán hàng minimart và trực tuyến của Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng thị phần lên lần lượt là 12% và 9% vào cuối năm 2025 từ mức 8% và 5% hiện tại. Động lực xuất phát từ cuộc sống ngày càng bận rộn hơn của người tiêu dùng Việt Nam và yếu tố tiện lợi của kênh bán hàng này. Xu hướng được dự báo tương tự đối với khu vực nông thôn.
Như vậy, BVSC cho rằng Bách Hóa Xanh đang tỏ ra là người hường lợi trong câu chuyện dài hạn của thị trường tạp hóa Việt Nam. Nắm bắt được nhu cầu của người tiêu dùng, Bách Hóa Xanh đã tiến hành tái cấu trúc, chuyển từ mô hình chợ “hiện đại” sang hình thức minimart, cụ thể là mục tiêu phục vụ những khách hàng dành 15 phút mua sắm cho giỏ hàng hàng ngày. Các dịch vụ đặc biệt của BHX, bao gồm vị trí thuận tiện, chỗ đậu xe trực tiếp trước cửa hàng, dịch vụ khách hàng tốt và giá cả cạnh tranh.
