Những ngày này, cả thế giới đang hướng sự chú ý về ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh – Vòng chung kết FiFa World Cup 2022 được tổ chức tại Qatar. Đây là kỳ World Cup đặc biệt nhất từ trước đến nay khi diễn ra vào mùa đông (từ ngày 20/11-18/12) thay vì những mùa hè rực lửa trong quá khứ.
Là giải đấu của môn thể thao vua, ngày hội bóng đá lớn luôn thu hút sự quan tâm của đông đảo người hâm mộ trong đó có không ít nhà đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, một điều khá thú vị là chứng khoán Việt Nam thường có diễn biến không mấy khả quan trong khoảng thời gian diễn ra các VCK World Cup hay Euro.
Từ khi đi vào hoạt động tháng 7/2000, TTCK Việt Nam đã trải qua tổng cộng 10 VCK World Cup và Euro với xác suất giảm điểm lên đến 70%. Trong đó, VN-Index đã giảm 4/5 mùa World Cup đã gần nhất và chỉ tăng duy nhất trong thời gian diễn ra World Cup 2014 tại Brazil.
Không chỉ thua nhiều mà còn hay thua đậm, VN-Index thậm chí còn mất hơn 11% trong kỳ World Cup gần nhất tại Nga năm 2018. Trước đó, chỉ số cũng đã giảm hơn 7% trong một tháng “ăn bóng đá, ngủ bóng đá” với mùa World Cup 2006 tại Đức.
“Hệ số đối đầu” khả quan hơn đôi chút nhưng chứng khoán Việt Nam vẫn đang thua 3/5 mùa Euro gần nhất . Dù vậy, mức độ giảm điểm trong khoảng thời gian diễn ra giải đấu lớn nhất Châu Âu cấp độ đội tuyển lại có phần nhẹ nhàng hơn.
Lần giảm mạnh nhất của VN-Index trong các kỳ Euro là vào năm 2021 khi VCK được tổ chức tại 11 quốc gia Châu Âu. Đây cũng là kỳ Euro đặc biệt nhất trong lịch sử khi diễn ra vào năm lẻ chứ không phải năm chẵn như thường lệ do ảnh hưởng của đại dịch Covid. Ngược lại, Euro 2016 tại Pháp là ngày hội bóng đá mang lại niềm vui lớn nhất cho “chứng sỹ” tại Việt Nam khi VN-Index tăng gần 4,6%.
Cơ hội “đổi vận”
Trong quá khứ, các VCK World Cup và Euro thường diễn ra vào tháng 6-7, khoảng thời gian nhạy cảm sau giai đoạn “Sell in May” và trước mùa báo cáo tài chính quý 2 hàng năm. Vì thế, TTCK có những biến động mạnh cũng là điều dễ hiểu.
Bối cảnh năm nay lại khác, World Cup 2022 diễn ra đúng vào giai đoạn khoảng trống thông tin của chứng khoán Việt Nam sau khi mùa báo cáo tài chính quý 3 đã khép lại và kỳ họp Quốc hội cũng đã bế mạc. Điều này liệu có phải bước ngoặt giúp chứng khoán Việt Nam “đổi vận” trong các mùa bóng hay không vẫn cần thêm thời gian để trả lời.
Thống kê chỉ mang tính chất tham khảo và thực tế không có mối liên hệ nào rõ ràng giữa chứng khoán Việt Nam và những ngày hội bóng đá lớn. Tuy nhiên, khá trùng hợp là World Cup 2022 lại diễn ra đúng vào giai đoạn tương đối dễ thở của TTCK Việt Nam. Trong 22 năm qua, VN-Index có 12 lần tăng điểm trong tháng cuối cùng của năm với nhiều lần tăng mạnh trên 10%. 2 năm gần nhất, chỉ số quan trọng này đều tăng trong tháng 12.
Thêm nữa, chứng khoán Việt Nam cũng đang đón nhận những tín hiệu lạc quan sau chuỗi ngày dò đáy mệt mỏi. Từ vùng đáy 2 năm quanh 900 điểm, VN-Index đã đảo chiều tăng 3 phiên liên tiếp cùng thanh khoản được cải thiện đáng kể. Khối ngoại cũng trở lại mạnh mẽ khi liên tục mua ròng từ đầu tháng 11 với giá trị lên đến 8.400 tỷ đồng chỉ tính riêng trên HoSE.
Tâm lý nhà đầu tư dần ổn định sau những biến cố liên quan đến hoạt động thanh lọc thị trái phiếu và cổ phiếu đang góp phần đẩy giao dịch sôi động hơn. Thêm nữa, định giá hấp dẫn với P/E của VN-Index thấp lịch sử (tương đương vùng đáy Covid và giai đoạn khủng hoảng 2011-2012) cũng kích thích dòng tiền dài hạn trở lại thị trường chứng khoán.
