Sau một năm biến động mạnh, bức tranh chứng khoán năm 2023 vẫn còn nhiều ẩn số. Song điều quan trọng là nhà đầu tư chuẩn bị tâm thế như thế nào để đối diện những khó khăn và nắm bắt những cơ hội sắp tới.
Những cơ hội thách thức đan xen
Theo góc nhìn của ông Nguyễn Anh Khoa – Trưởng phòng phân tích Chứng khoán Agriseco, thị trường chứng khoán năm 2023 sẽ có những cơ hội và thách thức đan xen. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn tiếp diễn, áp lực từ lạm phát, tỷ giá, lãi suất tăng vẫn là những mối lo ngại cho năm 2023.
Trước việc tăng mạnh lãi suất điều hành và thu hẹp chính sách tiền tệ, tài khóa tại nhiều quốc gia, nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nguy cơ suy thoái và các rủi ro về tài chính, tiền tệ. Với đặc thù có độ mở cao và khả năng chống chịu trước các cú sốc còn hạn chế, kinh tế Việt Nam sẽ phải chịu những tác động nhất định.
Bên cạnh các yếu tố từ bên ngoài, các vấn đề nội tại của nền kinh tế Việt Nam cũng như thị trường vốn như rủi ro trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp BDS đã khiến lòng tin của nhà đầu tư giảm sút. Giá trị trái phiếu đáo hạn cùng với đó là khả năng thanh toán lãi và gốc sẽ là yếu tố cần quan sát khi nó ảnh hưởng trực tiếp đến thanh khoản của thị trường.
Tuy nhiên, những áp lực từ vĩ mô thế giới cũng như trong nước có thể giảm dần trong nửa cuối năm 2023. Việc lạm phát tháng 12 ở Mỹ tiếp tục hạ nhiệt như kỳ vọng có thể là cơ sở để FED giảm tốc độ tăng lãi suất trong những lần tiếp theo.
Thị trường đã có những phản ứng tích cực trước số liệu về lạm phát công bố mới đây của Mỹ, đợt giảm lãi suất đầu tiên được kỳ vọng diễn ra vào cuối năm 2023 thay vì năm 2024 như trước đó. Trong nước, áp lực lạm phát có thể giảm dần từ nửa cuối năm cùng với xu hướng giá cả hàng hóa toàn cầu.
Áp lực về tỷ giá được kỳ vọng sẽ hạ nhiệt trong năm 2023 khi FED giảm tốc độ tăng lãi suất trong các kỳ họp FOMC tới. Đây là tín hiệu tích cực cho thị trường khi sẽ giữ chân được dòng vốn ngoại nếu tỷ giá ổn định.
Lạm phát và tỷ giá ổn định còn là điều kiện thuận lợi để NHNN có nhiều dư địa cho chính sách tiền tệ, tháo gỡ nút thắt về thanh khoản trong nền kinh tế. Về mặt định giá, thị trường đang ở vùng giá hấp dẫn so với lịch sử và nhiều cơ hội đầu tư dài hạn được mở ra.
Nhìn chung, ông Khoa cho rằng thị trường có thể tiếp tục gặp biến động mạnh trong nửa đầu năm nhưng sẽ tích cực hơn từ giữa năm.
Ba câu hỏi quan trọng cần trả lời trước khi mua cổ phiếu
Trong bối cảnh khó khăn vẫn ở phía trước, chuyên gia Agriseco cho rằng trước khi xuống tiền mua cổ phiếu nhà đầu tư cần trả lời được ba câu hỏi quan trọng.
Thứ nhất, phương pháp đầu tư phù hợp với bản thân là gì? Mỗi nhà đầu tư trước khi bước vào thị trường chứng khoán đều cần phải hiểu rõ bản thân mình phù hợp với phương pháp đầu tư nào. Điều này phụ thuộc vào dòng vốn, kỳ vọng lợi nhuận cũng như khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư.
Nhà đầu tư hướng đến phương pháp đầu tư dài hạn cần dựa vào các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp cũng như triển vọng của ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh. Nhà đầu tư hướng đến đầu tư ngắn hạn, lướt sóng cần phải nhạy bén với các thông tin trên thị trường, dòng tiền và đặc biệt tuân thủ kỷ luật trading để quản trị rủi ro.
Thứ hai, thời điểm để bắt đầu xuống tiền mua cổ phiếu là khi nào? Trong bối cảnh nhiều khó khăn như hiện tại, nhiều nhà đầu tư còn do dự trong việc xuống tiền vì lo ngại trước những yếu tố bất định của thị trường. Sau khi xác định được phương pháp đầu tư phù hợp với bản thân, nhà đầu tư có thể tìm ra thời điểm bắt đầu đầu tư dựa theo hai phương pháp và cũng là hai trường phái đầu tư chính kể trên.
Đối với nhà đầu tư dài hạn, đây là thời điểm phù hợp để mua vào những cổ phiếu đầu ngành có định giá hấp dẫn. Những cổ phiếu đầu ngành thường là những doanh nghiệp hoàn thiện chuỗi giá trị, có nền tảng tài chính lành mạnh, kết quả kinh doanh tăng trưởng bền vững. Đây là những doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh lớn và có thể tồn tại trên thị trường trong những giai đoạn khó khăn nhất.
Đối với nhà đầu tư ngắn hạn và lướt sóng, dòng tiền là yếu tố cần theo dõi. Khi thị trường có các dấu hiệu khởi sắc hơn nhờ vào việc giải quyết các vấn đề thanh khoản trong thị trường và nền kinh tế thông qua nới lỏng chính sách tiền tệ, đây sẽ là thời điểm phù hợp để mua cổ phiếu. Tuy nhiên, thị trường vẫn luôn có những cơn sóng tăng từ các thông tin về chính sách như đầu tư công hay KQKD tích cực của các doanh nghiệp, đây là cơ hội cho những nhà đầu tư nhạy bén với thông tin.
Thứ ba và quan trọng nhất là đầu tư gì trong năm 2023? Trong bối cảnh thị trường khả năng sẽ phân hóa rõ nét, nhà đầu tư cần chọn lọc và tìm ra cho mình các nhóm ngành và nhóm cổ phiếu có triển vọng tăng trưởng KQKD trong năm 2023.
Một số chủ đề nhà đầu tư có thể tham khảo trong năm 2023 gồm (1) Chủ đề Trung Quốc mở cửa nền kinh tế hậu Zero Covid; (2) Chủ đề Động lực tăng trưởng từ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công; (3) Chiến lược phòng thủ trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, tập trung vào một số nhóm ngành ổn định và an toàn như nhóm ngành điện, nước, dược phẩm…; (4) Chiến lược đầu tư vào các cổ phiếu đầu ngành có định giá rẻ, hướng tới mục tiêu đầu tư dài hạn.
